Abstrakt
Saluang darek jest uznawany za jeden z najstarszych i autochtonicznych instrumentów wykorzystywanych w muzyce przez ludzi Minangkabau. Jego nazwa pochodzi od regionu Darek zwanego też Luhak Nan Tigo i stanowiącego kolebkę kultury Minangkabau. Saluang darek jest instrumentem o prostej konstrukcji – bambusowej rury otwartej na obu końcach, posiadającej cztery otwory palcowe. Taka budowa wymaga jednak stosowania specyficznej i trudnej techniki gry. Jego dźwięk jest bardzo charakterystyczny i stanowi współcześnie jeden z elementów używanych do budowania poczucia tożsamości etnicznej wśród ludzi Mianankgabau. Tradycyjnie stosowano saluang jako instrument akompaniujący do rzewnych, nostalgicznych pieśni oraz jako medium do kontaktu z duchami. W latach 70. wraz ze wzrostem popularności muzyki rozrywkowej narodził się gatunek saluang dangdut, w którym radosnym melodiom granym na flecie towarzyszą bębny i śpiew. Gatunek ten ewoluował do bardzo popularnego dziś Pop-Minang. W artykule przedstawione zostaną współczesne pola eksploatacji fletu saluang darek oraz wpływ obcych kultur i massmediów na wykonywaną na nim muzykę.Bibliografia
Barendregt, Bart, i Wim van Zanten. 2002. „Popular Music in Indonesia since 1998, in Particular Fusion, Indie and Islamic Music on Video Compact Discs and the Internet”. Yearbook for Traditional Music 34: 67–113. doi:10.2307/3649190.
Erizal. 1990. Instrumen tiup karawitan Minangkabau. Padang Panjang: ASKI.
Fraser, Jennifer A. 2015. Gongs and Pop Songs: Sounding Minangkabau in Indonesia. Athens: Ohio University Press.
Marzam. 2008. „Basirompak: The Revenge Manifestation of Minangkabau Community of Taeh Baruah, Payakumbuh, West Sumatera”, Journal of Southeast Asian Studies, 13 (1).
Sukmawati, Noni. 2006. Ratapan perempuan Minangkabau dalam pertunjukan bagurau: gambaran perubahan sosial Minangkabau. Padang, Indonesia: Andalas University Press.
Suryadi. 2003. „Minangkabau Commercial Cassettes and the Cultural Impact of the Recording Industry in West Sumatra”. Asian Music 34 (2): 51–89.
Syeilendra. 2000. Musik Tradisi. Padang: Universitas Negeri Padang.
Szymańska-Ilnata, Maria. 2015a. „Magiczne właściwości muzyki na przykładzie rytuału basirompak z Zachodniej Sumatry”. Codzienność rytuału. Magia w życiu społeczeństw Azji Południowo-Wschodniej, zredagowane przez Adrian Mianecki. Paralele: Folklor – Literatura – Kultura. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Szymańska-Ilnata, Maria. 2015b. „Synteza sztuk w teatrze randai z Sumatry Zachodniej”. Ogród sztuk Indonezji/Taman Seni Indonesia, zredagowane przez Małgorzata Jarmułowicz. Verbinum, Górna Grupa.
Wywiady
Bahar. 2013. Muzyk grający na saluang.
Bolon. 2015. Muzyk grający na saluang.
Dt. MangkutoSunaro. 2013. Muzyk grający na saluang.
KatikParau. 2015. Muzyk grający na saluang.
Nurida. 2013. szamanka grająca na gasiang.
Syahrial. 2011. Muzyk grający na saluang.