Słowa kluczowe
Foucault
szkolnictwo wyższe
dyskurs medialny
strategie hierarchizacji
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiono wyniki analizy strategii hierarchizacji wypowiedzi publicznych, które pojawiły się w debacie medialnej na temat bezrobocia wśród absolwentów szkół wyższych. Celem badań było uchwycenie sposobu, w jaki procedury kontroli dyskursu, które zostały wprowadzone do debaty publicznej na temat szkolnictwa wyższego w Polsce, wchodzą ze sobą w interakcje, tworząc i wzmacniając szczególną „prawdę” o uniwersytecie. Przedmiotem analizy były sposoby identyfikacji przez aktorów medialnych następujących miejsc: a) uprzywilejowane pozycje, z których mówi się prawdę o danym porządku społecznym i w których można wyrazić dobro wspólne oraz b) pozycje, które są przeciwne do tych pierwszych, z których można wyartykułować jedynie szczególne zainteresowanie i żądania „populistyczne”. Te dwie kategorie w debacie były kolejno wypełniane przez następujące grupy: przedsiębiorców (zaświadczających o niskim poziomie edukacji na uniwersytetach) oraz przedstawicieli nauk społecznych i humanistycznych broniących się przed tymi oskarżeniami. Różnorodność strategii argumentacyjnych została ujawniona na trzech poziomach porządku dyskursu, a mianowicie: hierarchizacji odpowiedzialności, hierarchizacji dostępu do prawdy i hierarchizacji interesów.
Finansowanie
Wydanie tego tomu nie byłoby możliwe bez wsparcia otrzymanego w ramach projektu MNISW Dialog (0022/DLG/2019/10), za co redaktor wyraża podziękowanie.
Bibliografia
Antonowicz, D. i Godlewski, B. (2011). Demograficzne tsunami: raport Instytutu Sokratesa na temat wpływu zmian demograficznych na szkolnictwo wyższe do 2020 roku. War¬szawa: Instytut Sokratesa.
Bachman, K. (2012, maj 12). W Polsce są szkoły – uniwersytetów nie ma. Gazeta Wyborcza. http://wyborcza.pl.
Bano, S. i Taylor, J. (2015). Universities and the Knowledge-Based Economy: Perceptions from a Developing Country. Higher Education Research & Development, 34, 242–255. DOI: https://doi.org/10.1080/07294360.2014.956696
Bell, D.N. i Blanchflower, D.G. (2011). Young People and the Great Recession. Oxford Review of Economic Policy, 27, 241–267. DOI: https://doi.org/10.1093/oxrep/grr011
Brown, D.K. (2001). The Social Sources of Educational Credentialism: Status Cultures, Labor Markets, and Organizations. Sociology of Education, 19–34. DOI: https://doi.org/10.2307/2673251
Caplan, B. (2018). The Case Against Education: Why the Education System is a Wasteof Time and Money. Princeton: Princeton University Press. DOI: https://doi.org/10.1515/9780691201436
Collins, R. (1979). The Credential Society: An Historical Sociology of Education and Strat¬ification. San Diego: Academic Press.
Deem, R., Hillyard, S. i Reed, M. (2007). Knowledge, Higher Education, and the New Manage¬rialism: The Changing Management of UK Universities. Oxford: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199265909.001.0001
Deresiewicz, W. (2014). Excellent Sheep: The Miseducation of the American Elite and the Way to a Meaningful Life. New York: Free Press.
Foucault, M. (1972). The Archaeology of Knowledge. London: Routledge.
Foucault, M. (1981). The Order of Discourse. In R. Young (Ed.), Untying the Text: A Post¬-Structuralist Reader (ss. 48–78). Boston, London and Henley: Routledge & Kegan Paul.
Frank, R.H. (1999). Higher-Education: The Ultimate Winner-Take-All Market? Cheri Working Pa-per#2.http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1001&context=cheri.
Geiger, R.L. (1993). Research and Relevant Knowledge: American Research Universities since World War II. Oxford: Oxford University Press.
Goldin, C.D. i Katz, L.F. (2009). The Race Between Education and Technology. Cambridge,MA: Harvard University Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvjf9x5x
Hillage, J. i Pollard, E. (1998). Employability: Developing a Framework for Policy Analysis. London: Department for Education and Employment.
Jessop, B. (2002). The Future of the Capitalist State. Cambridge: Polity.
Jessop, B., Fairclough, N. i Wodak, R. (2008). Education and the Knowledge-Based Economy in Europe. Rotterdam: Sense. DOI: https://doi.org/10.1163/9789087906245
Klesyk, A. (2012, kwiecień 23). Szukamy tych, którzy myślą samodzielnie. Gazeta Wyborcza. http://wyborcza.pl.
Kwiek, M. (2010). Transformacje uniwersytetu. Zmiany instytucjonalne i ewolucje polityki edukacyjnej w Europie. Poznań: UAM.
Kwiek, M. (2013). From System Expansion to System Contraction: Access to Higher Edu¬cation in Poland, Comparative Education Review, 57, 553–576. doi: 10.1086/670662. DOI: https://doi.org/10.1086/670662
Kwiek, M. (2014). Structural Changes in The Polish Higher Education System (1990–2010): A Synthetic View. European Journal of Higher Education, 3, 266–280. DOI: https://doi.org/10.1080/21568235.2014.905965
Lawrence, R.G. (1999). Framing obesity: The evolution of news discourse on a public health issue. Harvard International Journal of Press/Politics, 9, 56–75. DOI: https://doi.org/10.1177/1081180X04266581
Leuven, E. i Oosterbeek, H. (2011). Overeducation and Mismatch in the Labor Market. W: Hnuschek, E.A., Machin, S., Woessmann, L. (Eds) Handbook of the Economics of Edu¬cation. Vol. 4 (ss. 283–326), Amsterdam: Elsevier. DOI: https://doi.org/10.1016/B978-0-444-53444-6.00003-1
McGuinness, S. (2006). Overeducation in the Labour Market. Journal of Economic Sur¬veys, 20, 387–418. DOI: https://doi.org/10.1111/j.0950-0804.2006.00284.x
Mohrman, K., Ma, W. i Baker, D. (2008). The Research University in Transition: The Emerg¬ing Global Model. Higher Education Policy, 21, 5–27. DOI: https://doi.org/10.1057/palgrave.hep.8300175
OECD (2017). Education at a Glance 2017: OECD Indicators. Paris: OECD Publishing.
Oreopoulos, P. i Petronijevic, U. (2013). Making College Worth It: A Review of the Returns to Higher Education. The Future of Children, 23, 41–65. DOI: https://doi.org/10.1353/foc.2013.0001
Ostrowicka, H. (2016). Apetyt na wiedzę? O perspektywie badania konsumpcjonizmu po¬znawczego. Parezja, 5(1), 26–41. doi: 10.15290/parezja.2016.05.03. DOI: https://doi.org/10.15290/parezja.2016.05.03
Pawłowska-Salińska, K. (2012, maj 05). Jak praca to tylko z miękkimi umiejętnościami. Gazeta Wyborcza. http://wyborcza.pl.
Pezda, A. (2012, kwiecień 28). Profesor do młodych, wykształconych. Gazeta Wyborcza. http://wyborcza.pl.
Pezda, A. (2013, wrzesień 25). Jak Andrzej Klesyk naprawiał polskie uniwersytety. Gazeta Nowych Idei. http://wyborcza.pl.
Powell, W.W. i Snellman, K. (2004). The Knowledge Economy, Annual Review of Sociology, 30, 199–220. doi: 10.1146/annurev.soc.29.010202.10037. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.soc.29.010202.100037
Readings, B. (1996). The University in Ruins. Cambridge: Harvard University Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1cbn3kn
Rose, N. (1999). Powers of Freedom: Reframing Political Thought. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511488856
Slaughter, S. i Leslie, L.L. (1997). Academic Capitalism: Politics, Policies, and the Entrepre¬neurial University. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Spence, M. (1973). Job Market Signaling. The Quarterly Journal of Economics, 87,355–374. DOI: https://doi.org/10.2307/1882010
Stanek, J. (2012, kwiecień 28). Profesor do młodych, wykształconych bezrobotnych. Gazeta Wyborcza. Retrieved from: http://wyborcza.pl.
Stankiewicz, Ł. (2015). Społeczna wiedza i legitymizacja a przemiany polskiego uniwersytetu. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 46(2), 139–160. doi: 10.14746/nsw.2015.2.5. DOI: https://doi.org/10.14746/nsw.2015.2.5
Stankiewicz, Ł. (2018). Wizje uniwersytetu w polskiej debacie publicznej 2007–2010. Kra¬ków: Impuls.
Szwed, K. (2012, sierpień 27). Piszący łzawe listy studenci, pretensje miejcie tylko do siebie. Gazeta Wyborcza. Retrieved from: http://wyborcza.pl.
Whittaker, J. i Mercer, D. (2004). The Victorian bushfires of 2002–03 and the politicsof blame: a discourse analysis. Australian Geographer, 35, 259–287. DOI: https://doi.org/10.1080/0004918042000311313
Wolf, A. (2002). Does Education Matter? Myths about Education and Economic Growth. London: Penguin.