Keywords
identity and multiculturalism
intercultural relations
Pomeranian motifs in literature
How to Cite
Abstract
The article is related to the description of Zaodrze (today known as Vorpommern) which is stored in the Kashubian literature. The literary representation of cultural space of Rugia and Połabia is to show Slavic and Kashubian power existing in Europe yet before the domination of Christianity. It also provides ideological support for Slavic nations, fighting for their home and state homelands. For the Kashubians Zaodrze is both the glorious and dark past of Slavs repeatedly imprinting itself in the present. Works of Kashubian literature exploit historical contents derived from the writings of ancient chroniclers, being “the fabulous history” that had primarily a therapeutic function. Remembrance of the Battle of Reknica, the fate of the Polabian Slavs and the meaning of Arkona were to exert a didactic and sobering influence on the Kashubian community. Didactic – because it gave the knowledge of the land of their fathers, sobering – as it encouraged the awakening of consciousness. Emphasizing that Zaodrze had been originally Kashubian in the situation of the Germanisation threat, placed the current drawbacks and risks in a wide historiosophical perspective, which brought some hope for Kashubian cultural self-awareness.
References
Bądkowski Lech, O współczesnej literaturze kaszubsko- -pomorskiej, w: Pomorze Gdańskie. T. IV: Literatura i język. Red. S. Gierszewski. Gdańsk 1967, s. 47–73.
Samp Jerzy, Literatura kaszubska, w: Pomorze – mała ojczyzna Kaszubów (Historia i współczesność) / Kaschubisch – Pommersche Heimat (Geschichte und Gegenwart). Red. J. Borzyszkowski, D. Albrecht. Gdańsk–Lubeka 2000, s. 653.
Kuik-Kalinowska Adela, Tatczëzna. Literackie obrazy przestrzeni Kaszub. Słupsk–Gdańsk, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej 2011, s. 17–22.
Karnowski Jan, Dr Florian Ceynowa. Oprac. i posł. J. Treder. Gdańsk, Czec 1997.
Pieróg Ireneusz, Florian Stanisław Ceynowa. Życie i działalność. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek 2009.
Kuik-Kalinowska Adela, Kalinowski Daniel, Od Smętka do Stolema. Wokół literatury Kaszub. Gdańsk–Słupsk, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej 2009, s. 67–110.
Ceynowa Florian, Kile słov wo Kaszebach e jich zemi przez Wójkasena. Kraków 1850, s. 5–6.
Ceynowa Florian, Die germanisierung der Kaschuben. Von einem Kaschube. „Jahrbücher für Slawische Literatur, Kunst und Wissenschaft” [red. J. P. Jordan] 1843, z. 4.
Obracht-Prondzyński Cezary, Karnowski Jan, Jan Karnowski (1886–1939). Pisarz, polityk i kaszubsko-pomorski działacz regionalny. Gdańsk, Instytut Kaszubski 1999.
Borzyszkowski Józef, Aleksander Majkowski (1876–1938). Biografia historyczna. Gdańsk–Wejherowo, Instytut Kaszubski 2002.
Schodzińska Joanna, Franciszek Sędzicki (1882–1957). Działacz narodowy, regionalista i poeta kaszubski. Gdańsk–Wejherowo, Instytut Kaszubski 2003.
Kalinowski Daniel, Obraz – idea – tożsamość. O dramaturgii Jana Karnowskiego, w: J. Karnowski, Dramaty. Oprac. i przyp. M. Cybulski, wstęp C. Obracht-Prondzyński, D. Kalinowski, M. Cybulski. Biblioteka Pisarzy Kaszubskich. T. 6. Gdańsk, Instytut Kaszubski 2011, s. 71–139.
Kalinowski Daniel, Arkona – od literackiego mitu ku antropologii kulturowej, w: Wielkie Pomorze. Mit i literatura. Red. A. Kuik-Kalinowska. Słupsk, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej 2009, s. 109–135.
Piechocki Reinhard, Kap Arkona. Putbus 1997.
Linkner Tadeusz, Z literackiej mitologii i demonologii Kaszubów, w: Życie dawnych Pomorzan, [II]. Red. W. Łysiak. Bytów–Słupsk 2003, s. 93–110.
Majkowski Aleksander, Żëcé i przigodë Remusa. Zvjercadło kaszubski. Oprac. i przypisy J. Treder, wstęp J. Borzyszkowski, A. Kuik-Kalinowska, J. Treder. Biblioteka Pisarzy Kaszubskich. T. 5. Gdańsk 2010, s. 369.
Treder Jerzy, Historia kaszubszczyzny literackiej. Studia. Gdańsk, Wydawnictwo UG 2005, s. 10.
Heyke Leon, Dobrogòst i Miłosława. Kaszëbsczé spiewë dzejowé w trzech brawa dach. Gdańsk 1999, s. 200.
Stamp Jerzy, Poezja rodnej mowy, Gdańsk 1985, s. 39.
Majkowski Aleksander, Historia Kaszubów. Gdynia 1938.
Siatkowska Ewa, Z badań nad problematyką łużycką i kaszubską, w: Badania kaszuboznawcze w XX wieku. Red. J. Borzyszkowski, C. Obracht-Prondzyński. Gdańsk, Instytut Kaszubski 2001, s. 230.
Labuda Gerard, O Aleksandra Majkowskiego „Historii Kaszubów”, w: Zapiski kaszubskie, pomorskie i morskie. Wybór pism. Gdańsk, Instytut Kaszubski 2000, s. 351.
Bukowski Andrzej, Regionalizm kaszubski. Ruch naukowy, literacki i kulturalny. Zarys monografii historycznej. Poznań, Instytut Zachodni 1950, s. 291–298.
Neureiter Ferdinand, Historia literatury kaszubskiej. Próba zarysu. Przeł. M. Boduszyńska-Borowikowa. Gdańsk 1982, s. 168–204.
Trepczyk Jan, Marsz Naszyńców, w: tegoż, Lecë choranko. Pieśni kaszubskie. Wejherowo 1997, s. 56.
Kamiński Edmund, Jan Trepczyk – jeden ze zrzeszeńców. Próba oceny idei zrzeszeńskiej w twórczości literackiej. „Nasze Pomorze” 2008, nr 10, s. 167–181.
Kalinowski Daniel, Hymny pomorskie, w: Wielkie Pomorze. Tożsamość i wielokulturowość. Red. A. Kuik-Kalinowska, D. Kalinowski. Słupsk–Gdańsk, Instytut Kaszubski 2011, s. 119–141.
Trepczyk Jan, Odecknienié, Gdańsk 1966.
Pobidyńska Mariola, „Zemia Rodnô” Jana Trepczyka. Analiza literacko-ideowa. Gdynia 2009.
Trepczyk Jan, Kaszebskij pjesnjôk. T. I. Rogoźno 1935, s. 3.
Labuda Aleksander, Kaszëbsczim jesmë lëdã, Gdynia 1996, s. 29–30.
Kuik-Kalinowska Adela, W świecie poezji Aleksandra Labudy. „Kaszëbsczim jesmë lëdã”. „Nasze Pomorze” 2008, nr 10, s. 153–159.
Kalinowski Daniel, Dramaturgia Jana Romskiego, Tematy, idee, techniki, w: J. Rompski, Dramaty kaszubskie. Oprac. A. Kuik-Kalinowska, D. Kalinowski, J. Treder, Wejherowo–Gdańsk, Instytut Kaszubski 2009, s. 5–44.
Drzeżdżon Jan, Piętno Smętka. Z problemów kaszubskiej literatury regionalnej lat 1920–1939, Gdańsk, Wydawnictwo Morskie 1973, s. 111.
Maślanka Julian, Literatura a dzieje bajeczne. Warszawa, PWN 1984.
Kiersnowski Ryszard, Legenda Winety. Kraków, Studium Słowiańskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego 1950.
Samp Jerzy, Mitopeje pobrzeża Bałtyku. Gdańsk, Marpress 2009, s. 129–134.
Linkner Tadeusz, Z Mare Tenebrarum na słoneczny Hel. W kręgu myśli bałtycko-pomorskiej Tadeusza Micińskiego. Gdańsk, Wydawnictwo Morskie 1987.
Kłoczowski Jerzy, Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza. Warszawa, PIW 2003.
Skrok Zdzisław, Słowiańska moc czyli o niezwykłym wkroczeniu naszych przodków na europejską arenę. Warszawa, Iskry 2006.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license