„Dzieciątko, ostrym skrwawione krzemieniem” [A Child, Bloodied with Sharp Flint]: On the Circumcision of Jesus in Baroque Poetry
PDF (Język Polski)

Keywords

circumcision
Child Jesus
baroque poetry
incarnation
religious tradition

How to Cite

Szczukowski, I. (2023). „Dzieciątko, ostrym skrwawione krzemieniem” [A Child, Bloodied with Sharp Flint]: On the Circumcision of Jesus in Baroque Poetry. Porównania, 33(1), 107–119. https://doi.org/10.14746/por.2023.1.6

Abstract

The aim of this article is to discuss the baroque texts that are concerned with the theme of circumcision as described in the gospel. In religious culture, Jesus’ childhood “produced” signs referring to the allegorical and symbolic layer. It is primarily the Jewish ritual of circumcision that was invoked by seventeenth-century authors. It turns out that it plays an important role in poetic considerations that refer to motifs related to the Christmas period, enter into a dialogue with the religious (or theological) tradition, trying to grasp the meanings attributed to the circumcision of Jesus.

https://doi.org/10.14746/por.2023.1.6
PDF (Język Polski)

References

Baraniak Marek (2013), Na ciele czy na duszy? Obrzezanie w polemice żydowsko-chrześcijańskiej, „The Polish Journal of Art and Culture”, nr1, s. 79–101.

Birkowski Fabian (1620), Kazania na niedziele i święta doroczne, Drukarnia Andrzeja Piotrkowczyka, Kraków.

Borkowski Andrzej (2013), Żydzi w literaturze polskiej XVII wieku. Wacław Potocki: Ogród nie plewiony, w: Jews and Slavs, t. 23, red. Wolf Moskovich, Roman Mnich, Renata Tarasiuk, Stowarzyszenie Tutajteraz, Jerozolima–Siedlce, s. 45–56.

Brzozowski Mieczysław (1975), Teoria kaznodziejstwa (wiek XVI–XVIII), w: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 2, cz.1., red. Marian Rechowicz, TN KUL, Lublin, s. 398–421.

Chmielowski Benedykt (2003), Nowe Ateny. Wybór, oprac. Michał Hanczakowski, Universitas, Kraków.

Czyż Antoni (1995), Ton dziecięcy Miaskowskiego. Boże światło dla zbożnej czeladki, w: tenże, Światło i słowo. Egzystencjalne czytanie tekstów dawnych, Ogród Ksiąg, Warszawa, s.193–206.

Dąbkowska Justyna (1997), Wprowadzenie do lektury, w: Grochowski Stanisław, Wirydarz abo kwiatki rymów duchownych o dziecięciu Pan Jezusie, wyd. Justyna Dąbkowska, Instytut Badań Literackich, Warszawa, s. 5–17.

Grabowiecki Sebastian (1996), Rymy duchowne, wyd. Krzysztof Mrowcewicz, Instytut Badań Literackich, Warszawa.

Grochowski Stanisław (1997), Wirydarz abo kwiatki rymów duchownych o dziecięciu Pan Jezusie, wyd. Justyna Dąbkowska, Instytut Badań Literackich, Warszawa.

Laterna Marcin (1612), Harfa duchowna, Drukarnia Andrzeja Piotrkowczyka, Kraków.

Ludwik z Granady (1987), Abyś nie zapomniał, że jesteś chrześcijaninem, wybór i przeł. Krystyna Niklewiczówna, W Drodze, Poznań.

Miaskowski Kasper (1995), Zbiór rytmów, wyd. Alina Nowicka-Jeżowa, Instytut Badań Literackich, Warszawa.

Montusiewicz Roman (1984), Prefiguracja męki i adoracja Dzieciątka w utworach kolędowych Kaspra Twardowskiego. Próba interpretacji ikonograficznej, „Roczniki Humanistyczne”, nr1, s.117–133.

Nowicka-Jeżowa Alina (2001), Wizerunki Dzieciątka w średniowiecznych pieśniach na Boże Narodzenie, w: Chrystus w literaturze polskiej, red. Piotr Nowaczyński, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin, s. 7–42.

Skarga Piotr (1595), Kazania na niedziele i święta całego roku, Drukarnia Andrzeja Piotrkowczyka, Kraków.

Steinberg Leo (2013), Seksualność Chrystusa. Zapomniany temat sztuki renesansowej, przeł. Marek Salwa, Universitas, Kraków.

Szczukowski Ireneusz (2012), Między odrzuceniem a zbawieniem. Problematyka ciała w piśmiennictwie religijnym polskiego baroku, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz.

Twardowski Kasper (1619), Kolęda, Nowe lato, Szczodry dzień abo Piosneczki Emmanuelowe, Drukarnia Dziedziców Jakuba Siebeneichera, Kraków.

Wujek Jakub (1999), Biblia, oprac. Janusz Frankowski, Vocatio, Warszawa.

Wujek Jakub (1584), Postylle katolicznej o świętych…, Drukarnia Mateusza Siebeneichera, Kraków.