Abstract
Melchior Wańkowicz was not only a writer and a talented reporter, but also a publisher. He created a thriving company and, together with Marian Kister, made it one of the most prolific publishing houses in interwar Warsaw. It was especially known for publishing literary stars of the period, including Julian Tuwim, Tadeusz Boy-Żeleński, Witold Gombrowicz, Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Pola Gojawiczyńska, Czesław Centkiewicz, Karol Irzykowski, Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Józef Wittlin and Bruno Schulz. “Rój” was the first to publish works by European and American authors such as Thomas Mann, Sigrid Undset, James Joyce, Marcel Proust, Franz Kafka, Bertrand Russel, Ernest Hemingway and many others. In 1940, the publishing house moved to New York and began operating as Roy Publishers. Wańkowicz chose not to continue the publishing work with the Kisters. The article analyzes the mutual relationship between the Kisters and Wańkowicz, the involvement of Roy Publishers in New York in the publication of Wańkowicz’s books, and the writer’s multifaceted promotion within the Polish communities in North America and Western Europe. The research is based on the Roy Publishers Archive collection, previously unknown to researchers, housed in the Special Collections at the H. Green Library at Stanford University in California, USA. The collection, purchased in 2015, was not organized, compiled and made available to users until 2022. Undoubtedly, the materials in the collection shed new light on the roles of the publishing house’s associates and its activities on both continents.
References
RPR – Roy Publishers Records (stan na czerwiec 2024 roku), Department of Special Collections and University Archives Stanford University Libraries, nr kat. M2074.
Kister Hanna (1980), „Pegazy na Kredytowej”. Wspomnienia, PIW, Warszawa.
Strumph-Wojtkiewicz Stanisław (1967), O własnych siłach. Kartki z prywatnego archiwum 1921–1939, Książka i Wiedza, Warszawa.
Tuwim Julian (1925), Czarna msza, „Rój”, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1927), W kościołach Meksyku, „Rój”, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1968), Wspomnienia wydawcy, „Za i Przeciw”, nr 45, s. 16.
Wańkowicz Melchior (2011), De Profundis; Ziema za wiele obiecana; Wojna i pióro, wstęp Marcin Kula, Wojciech Jagielski, posłowie Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Arct (rodzina) (2025), https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/2065-arct-rodzina [dostęp: 8.08.2025].
Krupa Barbara (2019), Działalność Roy Publishers w Nowym Jorku w latach 1941–1960 jako kontynuacja tradycji przedwojennego Towarzystwa Wydawniczego „Rój”, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, t. 13, s. 291–309. https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2019.168 DOI: https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2019.168
Nukat (dostęp 2025), wyniki wyszukiwania hasła: Szelążek Eustazy, https://tinyurl.com/5n8a2smd [dostęp: 8.08.2025].
Ziółkowska-Boehm Aleksandra (2009), Na tropach Wańkowicza po latach, Prószyński i S-ka, Warszawa.
License
Copyright (c) 2025 Barbara Krupa

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license
