Klíčová slova
XVIII wiek
przebranie
maskarada
tożsamość
Jak citovat
Abstrakt
Znamienną cechą twórczości Petera Ackroyda jest wyraźne zespolenie powieściopisarstwa z popularną historiografią, czego przejawem jest niezmienne zainteresowanie autora formą powieści historycznej. Teksty, którym poświęcony jest niniejszy artykuł – Hawksmoor (1985), Chatterton (1987), The Lambs of London (2004) – podejmują próbę kreatywnej rekonstrukcji niektórych istotnych wydarzeń XVIII wieku. Powracające tematy, typy postaci oraz warstwa ideowa w wymienionych utworach wynikają z koncepcji tego stulecia jako „wieku przebrania” („the Age of Disguise”). Metafora przebrania trafnie ilustruje specyfikę czasu, w którym delfickie zawołanie „poznaj samego siebie” nabrało nowego wymiaru. Przeprowadzona w artykule analiza, oparta na koncepcjach nowego historyzmu oraz teorii postmodernistycznej powieści historycznej, pokazuje, że Ackroydowska wizja XVIII wieku koresponduje z takim właśnie postrzeganiem tego stulecia.
Reference
Ackroyd, Peter. Hawksmoor. Harmondsworth: Penguin Books, 1993.
Ackroyd, Peter. Chatterton. Harmondsworth: Penguin Books, 1993.
Ackroyd, Peter. London: The Biography. London: Vintage, 2001.
Ackroyd, Peter. The Lambs of London. London: Vintage, 2005.
Baudrillard, Jean. Symulakry i symulacja. Przeł. Sławomir Królak. Warszawa: Sic!, 2005.
Biography of Chatterton. 2014. The Thomas Chatterton Society. Web. 01.08.2016. <http://www.thomaschattertonsociety.com/#!biography/cee5>
Castle, Terry. Masquerade and Civilization: The Carnivalesque in Eighteenth-Century English Culture and Fiction. London: Methuen, 1986.
Castle, Terry. The Female Thermometer: Eighteenth-Century Culture and the Invention of the Uncanny.
Oxford: Oxford University Press, 1995.
Faurholt, Gry. „Self as Other: The Doppelgänger”. Double Dialogues 10 (2009). Web. 25.05.2016. <http://www.doubledialogues.com/article/self-as-other-thedoppelganger/>
Fielding, Henry. The Masquerade, A Poem Inscribed to C---T H--D--G--R. London: J. Roberts, A. Dodd, 1728.
Gibson, Jeremy, Julian Wolfreys. Peter Ackroyd: The Ludic and Labyrinthine Text. Houndmills: Palgrave Macmillan, 2000.
Heiland, Donna. „Historical Subjects: Recent Fiction about the Eighteenth Century”. Eighteenth-Century Life 21 (1997). S. 108–122.
Hudson, Nicholas. „Tom Jones”. The Cambridge Companion to Henry Fielding. Red. C. Rawson. Cambridge: Cambridge University Press, 2007. S. 80–93.
Kotte, Christina. Ethical Dimensions in British Historiographic Metafiction: Julian Barnes, Graham Swift, Penelope Lively. Trier: WVT, 2001.
Malone, Edmund. An Inquiry into the Authenticity of Certain Miscellaneous Papers and Legal Instruments Attributed to Shakspeare. London: T. Cadell, Jun. and W. Davies, 1796.
Novak, Maximillian E., red. English Literature in the Age of Disguise. Berkeley: University of California Press, 1977.
Nowak, Ewa Izabela. „Nie ma już rzeczywistości na horyzoncie. Rozmowa z Jeanem Baudrillardem”. Obieg. Sztuka aktualna 73 (2006). S. 86–91.
Nycz, Ryszard. Tekstowy świat: poststrukturalizm a wiedza o literaturze. Kraków: Universitas, 2000.
Onega, Susana. Metafiction and Myth in the Novels of Peter Ackroyd. Columbia: Camden House, 1999.
Robinson, Alan. Narrating the Past. Houndmills: Palgrave Macmillan, 2011.
Rousseau, George. „Ingenious Pain: Fiction, History, Biography, and the Miraculous Eighteenth Century”. Eighteenth Century Life 25 (2001). S. 47–62.
Ryba, Janusz. Maskarady oświeconych. Próba opisu zjawiska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1998.
Ryba, Janusz. Oświeceniowe tutti frutti: Maskarady – konwersacja – literatura. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2009.
Sexton, David. „Thereby hangs a tale. Dan Leno and the Limehouse Golem by Peter Ackroyd”. The Spectator 8670 (1994). S. 33.
Shields, M. Kathryn. „The Drama of Identity: Masking and Evolving Notions of Self in Contemporary Photography”. Masquerade: Essays on Tradition and Innovation Worldwide. Red. D. Bell. Jefferson: McFarland, 2015. S. 196–214.
Stamirowska, Krystyna, red. Historia, fikcja, (auto)biografia w powieści brytyjskiej XX wieku. Kraków: Universitas, 2006.
Tyson, Lois. Critical Theory Today: A User-Friendly Guide. Abingdon: Routledge, 1998.
Wahrman, Dror. The Making of the Modern Self: Identity and Culture in Eighteenth-Century England. Yale:
Yale University Press, 2004.
White, Hayden. „The Historical Text as Literary Artifact”. The Writing of History: Literary Form and Historical Understanding. Red. R.H. Canary, H. Kozicki. Madison: Wisconsin University Press, 1978. S. 41–62.
Licence
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license