Klíčová slova
literatura popularna
konwencja gotycka
wampiry
animal studies
Jak citovat
Abstrakt
Tekst stanowi próbę pokazania, jak wszechobecne w kulturze współczesnej opowieści o wampirach wpisują się w przystępną wersję zagadnień poruszanych w obrębie animal studies. Ponieważ postać wampira jest jednym z tych elementów gotyckiego kanonu, które przeszły oszałamiającą przemianę ( Draculę Brama Stokera i bohaterów cyklu Zmierzch Stephenie Meyer zdaje się więcej dzielić niż łączyć ), w artykule rozważane są przyczyny tak radykalnej zmiany naszych opowieści o istotach fantastycznych, które ulokowaliśmy w łańcuchu pokarmowym wyżej od nas.
Obszerniejszej analizie w artykule poddany został film Jima Jarmuscha Tylko kochankowie przeżyją – przywołane zostają jednak i inne ( poza już wymienionymi ) „kanoniczne” teksty, np. Wywiad z wampirem Ann Rice, oraz te mniej znane, np. Gobelin z wampirem Suzy McKee-Charnas czy Prawda Terry’ego Pratchetta.
Reference
Auerbach Nina, Our Vampires, Ourselves, The Univeristy of Chicago Press, Chicago i Londyn, 1995. https://doi.org/10.7208/chicago/9780226056180.001.0001
Blake Linnie (2012), Vampires, Mad Scientists and the Unquiet Dead. Gothic Ubiquity in Post-9/11 US Television, w: The Gothic in Contemporary Literature and Popular Culture. Pop Goth, red. J. D. Edwards i A. Soltysik Monnet, Routladge, Londyn i Nowy Jork, 2012, s. 37-56.
Botting Fred, Gothic Romanced. Consumption, Gender and Technology in Contemporary Fictions, Routledge, Londyn i Nowy Jork 2008. https://doi.org/10.4324/9780203090718
Botting Fred, Limits of Horror. Technology, Bodies, Gothic, Manchester and New York: Manchester University Press, 2008. Print.
Brace Patricia, Arp Robert, Wyjście z trumny a wyjście z szafy, przeł. K. Schmidt, w: Czysta krew i filozofia. Wampiry stają się naprawdę niegrzeczne, red. W. Irwin, G. A. Dunn, R. Housel, Wydawnictwo HELION, Gliwice 2010, s. 101-118.
Brzostek Dariusz, Drapieżnik i (jego) ofiara. Horror w kontekście ewolucjonistycznych teorii narracji, w: Literatura i kultura popularne. Badania, analizy i interpretacje, red. A Gemra, Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław 2015, s. 49-58.
Furlińska Agnieszka, Dlaczego literatura popularna jest popularna?, "Teksty Drugie" 2003, nr 4, s. 55-66.
Gelder Ken, Reading the Vampire, Routledge, Londyn i Nowy Jork, 1994. https://doi.org/10.4324/9780203320266
Gemra Anna, Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i monstrum Fraknensteina w wybranych utworach, Wydawnistwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008.
Grady Franks, Vampire Culture, w: Monster Theory, red. J. J. Cohen, University of Minnesota Press, Minneapolis i Londyn, 1996, s. 225-241. https://doi.org/10.5749/j.ctttsq4d.14
Harris Charleine, Martwy jak zimny trup, przeł. E. Wojtczak, Wydawnictwo MAG, Warszawa 2010.
Hughes William, Key Concepts in the Gothic, Edinburgh University Press, Edynburg 2018. https://doi.org/10.1515/9781474405546
Irwin William, Housel Rebecca, Wisnewski J. Jeremy, "Zmierzch" i filozofia. Wampiry, wegetarianie i pogoń za nieśmiertelnością, przeł. A. Krzysztoń i J. Urban, Prószyński i S-ka, Warszawa 2009.
Izdebska Agnieszka, Nostalgic aliens and troublesome citizens - on vampire stories once again, "Zagadnienia Rodzajów Literackich" t. LXII, z. 1 (129), 2019, s. 27-39.
Janion Maria, Wampir: biografia symboliczna, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2004.
Leduff Charlie, Detroit. Sekcja zwłok Ameryki, przeł. I. Noszczyk, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2015.
Marcela Mikołaj, Monstruarium nowoczesne, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.
McKee-Charnas Suzy, Gobelin z wampirem, przeł. J. Ruszkowski, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 1992.
Pratchett Terry, Prawda, przeł. P.W. Cholewa, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.
Singer Peter, Wyzwolenie zwierząt, przeł. A. Alichniewicz i A. Szczęsna, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2018.
Twain Mark, Pamiętniki Adama i Ewy, przeł. T. Truszkowska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977.
Weinstock Jeffrey Andrew, Invisible Monsters: Vision, Horror and Contemporary Culture, w: The Ashgate Research Companion to Monsters and the Monstrosity, red. A.S. Mittman i P.J. Dendle, Routledge, Londyn i Nowy Jork, 2013, s. 275-289.
Weinstock Jeffrey Andrew, American Vampires, w: American Gothic Culture. An Edinbourgh Companion, red. J. Faflak i J. Haslam, Edinburgh University Press, Edynburg 2016, s. 203-221. https://doi.org/10.1515/9781474401623-012
Zanger Jules, Metaphor into Metonymy: The Vampire Next Door, w: Blood Read: The Vampire as a Metaphor in Contemporary Culture, red. J. Gordon i V. Hollinger, University of Pennsylvania Press, Filadelfia 1997, s. 17-26.
Zwierzchowski Piotr, Smutek wiecznego życia. Filmowe wyobrażenia mitu o nieśmiertelności, "Kwartalnik Filmowy" 2003 nr 41-42, s. 273-295.
Licence
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license