Abstract
Blade Runner, tytuł kultowego filmu Ridleya Scotta z 1982 r., w Polsce znanego jako Łowca androidów, niczym wysłannik ponurej przyszłości pojawia się na kartach powieści „Kombinat zakrzywionej czasoprzestrzeni” (Taimu surippu konbināto, 1994), pióra współczesnej japońskiej pisarki Shōno Yoriko (ur. 1956). Co łączy te dwa utwory, należące przecież do różnych porządków narracyjnych – tak wizualnego, jak tekstowego? Co zainspirowało Shōno w Blade Runnerze i jakie są skutki tej inspiracji dla fabuły powieści? Na ile sajensfikcyjny, postapokaliptyczny świat słynnego filmu Ridleya Scotta przenika slipstreamową prozę Shōno Yoriko i kształtuje jej powieściową rzeczywistość? Oprócz odpowiedzi na te pytania, autorka niniejszego artykułu podejmuje również temat roli science fiction we współczesnej literaturze japońskiej oraz przedstawia sylwetkę i dorobek literacki Shōno Yoriko, pisarki wybitnej, lecz jak do tej pory z różnych powodów poza Japonią mało znanej.
Literaturhinweise
Bauman Zygmunt. Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika. Tłum. Ewa Klekot. Warszawa: Państwowy Insytut Wydawniczy, 2000.
Botting Fred. „Monsters of Imagination: Gothic, Science, Fiction”. A Companion to Science Fiction. Red. D. Seed. Malden (US), Oxford (UK): Blackwell Publishing, 2008.
Dick Philip K. Blade Runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach. Tłum. Sławomir Kędzierski. Poznań: Rebis, 2011.
Shimizu Yoshinori. Shōno Yoriko. Kokū no senshi (Shōno Yoriko, wojowniczka pustki). Tōkyō: Kawade Shobō Shinsha, 2002.
Sobchack Vivian. “American Science Fiction Film: An Overview”. A companion to Science Fiction. Red. D. Seed. Malden (US), Oxford (UK): Blackwell Publishing, 2008.
Shōno Yoriko. Aibetsu sotoneko zakki (Zapiski o podwórkowych kotach i bólu rozstania). Tōkyō: Kawade Bunko, 2005.
Shōno Yoriko. Mitōbyōki – kōgenbyō, „kongōsei ketsugō sōshikibyō” no Shōno Yoriko (Zapiski o nieuleczalnej chorobie Shōno Yoriko – kolagenozie, „mieszanej chorobie tkanki łącznej”). Tōkyō: Gunzō, 2014.
Shōno Yoriko. “Taimu surippu konbināto”. Shōno Yoriko. Sankan shōsetsushū (Zbiór trzech koronnych powieści Shōno Yoriko). Tōkyō: Kawade Shobō Shinsha, 2007.
Szmyd Jan. Odczytywanie współczesności. Perspektywa antropologiczna, etyczna, edukacyjna. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2011.
Takeuchi Kayo. „Taimusurippu konbināto” + dokusha = (sōzō + rensō) x tawamure = ∞ (Kombinat zakrzywionej czasoprzestrzeni + czytelnik = x zabawa = ∞). Gendai josei sakka dokuhon 4. Shōno Yoriko (Przewodnik po współczesnych japońskich pisarkach 4. Shōno Yoriko). Red. Shimizu Y. Tōkyō: Kanae Shobō. 2006.
Tatsumi Takayuki. Full Metal Apache. Transactions between Cyberpunk Japan and Avant-Pop America. Durham and London: Duke University Press, 2006.
Tatsumi Takayuki. “Japanese and Asian Science Fiction”. A Companion to Science Fiction. Red. D. Seed. Malden (US), Oxford (UK): Blackwell Publishing, 2008.
Tatsumi Takayuki. Nihon henryū bungaku. Slipstream Japan (Japońska literatura slipstreamowa. Slipstream Japan). Tōkyō: Shinchōsha, 1998.
Wheale Nigel. “Recognizing a “human-Thing”: Cyborgs, Robots and Replicants in Philip K. Dick’s Do Androids Dream of Electric Sheep? and Ridley Scott’s Blade Runner”. The Post-Modern Arts. Introductory Reader. Red. N. Wheale. London: Routledge, 1995.
Blade Runner (The Director’s Cut). Reż. R. Scott. Warner Home Video, 1997.
Caplan Fred. “A Cult Classic Restored, Again”. The New York Times. 2007. Web. 30.09.2007. <http://www.nytimes.com/2007/09/30/movies/30kapl.html?_r=0>
Lizenz
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license