Keywords
The Flight
poetics
Russian literature of the nineteenth–twentieth century
insect code
How to Cite
Abstract
The article deals with the insect discourse of Mikhail Bulgakov’s works (the story Cockroach, plays The Flight and Adam and Eve) in comparison with the Russian literary tradition of the nineteenth–twentieth century. The development of the “cockroach” topic is traced in the writer’s works of the mid 1920s. In particular, the role of the story “Cockroach” was analyzed in context of the concept (plan) of the play The Flight. The “Cockroach” motifs in Bulgakov’s works are compared with the plots of a number of his predecessors and contemporaries in literature – Ivan Myatlev, Fedor Dostoevsky, Ieronim Yasinsky, Maxim Gorky, Arkady Averchenko, Korney Chukovsky, Yevgeny Zamyatin, Boris Lavrenyov and others. A comparative analysis allows for a deep understanding of the role of the insect code in Bulgakov’s poetics, and to introduce significant refinements to the interpretation of many of his works.
References
Averchenko, Arkadij. Sobranie sochinenij v 13 t. Sost., podg. teksta i komm. S. S. Nikonenko. T. 12. M.: Dmitrij Sechin, 2014.
Averincev, Sergej. “Vel’zevul”. Mify narodov mira. Enciklopediya v 2 t. Gl. red. S. A. Tokarev T. 1. M.: Sovetskaya enciklopediya, 1991. 229.
Belozerskaya–Bulgakova, Lyubov’. Vospominaniya. M.: Hudozhestvennaya literatura, 1990.
Bulgakov, Mihail. Sobranie sochinenij v 8 t. Sost. i komm. E. A. Yablokova. M.: AST; Astrel’; Vostok–Zapad, 2007–2011.
Chukovskij, Kornej. Sobranie sochinenij v 15 t. Sost., komment. E. Chukovskoj. T. 1. M.: Agentstvo FTM, Ltd., 2013.
Chukovskij, Kornej. Sobranie sochinenij v 15 t. Sost., komment. E. Chukovskoj. T. 13. M.: Agentstvo FTM, Ltd., 2013.
Dal’, Vladimir. Poslovicy russkogo naroda v 2 t. T. 2. M.: Hudozhestvennaya literatura, 1984.
Danilevskij, Grigorij. Sochineniya v 8 t. T. 2. SPb.: Tipografiya M. M. Stasyulevicha, 1890.
Dostoevskij, Fedor. Polnoe sobranie sochinenij v 30 t. Gl. red. V. G. Bazanov. T. 10. L.: Nauka, 1974.
Dzhuliani, Rita. “Zhanry russkogo narodnogo teatra i roman M. Bulgakova ‘Master i Margarita’”. M. A. Bulgakov-dramaturg i hudozhestvennaya kul’tura ego vremeni. Red. A. A. Ninov. M.: Soyuz teatral’nyh deyatelej RSFSR, 1988. 312–333.
Elistratov, Vladimir. “Novyj tarakan.” Neva 12 (2006): 222–242.
Gogol’, Nikolaj. Polnoe sobranie sochinenij v 14 t. Gl. red. N. L. Meshcheryakov. T. 6. M.; L.: Izdatel’stvo AN SSSR, 1951.
Gor’kij, Maksim. Polnoe sobranie sochinenij. Hudozhestvennye proizvedeniya v 25 tomah. Gl. red. L. M. Leonov. T. 18. M.: Nauka, 1973.
Gura, Aleksandr. “Tarakany”. Slavyanskie drevnosti. Etnolingvisticheskij slovar’ pod red. N. I. Tolstogo v 5 tomah. T. 5. M.: Mezhdunarodnye otnosheniya, 2012. 239–241.
Himich, Vera. V mire Mihaila Bulgakova. Ekaterinburg: Izdatel’stvo Ural’skogo universiteta, 2003.
Hogue, Charles. “Cultural Entomologie”. Annual Review of Entomology 32 (1987): 181–189.
Insects in Literature and the Arts. Ed. by L. Talairach-Vielmas and M. Bouchet.
Bruxelles; Bern; Berlin; Frankfurt am Main; New York; Oxford; Wien: Peter Lang, 2014.
Ivan’shina, Elena. Metamorfozy kul’turnoj pamyati v tvorchestve Mihaila Bulgakova. Voronezh: Nauchnaya kniga, 2010.
Krinicyn, Aleksandr. “‘Zhil na svete tarakan…’: Stilisticheskie osobennosti basni iz Besov F. M. Dostoevskogo”. Russkaya rech’ 5 (2016): 12–20.
Lavrenev, Boris. Sobranie sochinenij v 6 t. Sost. i podg. teksta A.YU. Lavreneva. T. 1. M.: Hudozhestvennaya literatura, 1982.
Loseff, Lev. On the Benefjcience of Censorship: Aesopian Language in Modern Russian Literature. Munchen: Otto Sagner, 1984.
Lukin, Evgenij. “Filosofiya kapitana Lebyadkina”. Neva 4 (2006): 240–256.
Morris, Brian. Insects and human Life. Oxford; New York: Berg, 2004.
Myatlev, Ivan. Stihotvoreniya: Sensacii i zamechaniya gospozhi Kurdyukovoj. Vstup. st. i sost. N. A. Kovarskogo; podg. teksta i prim. N. A. Kovarskogo i E. P. Bahmet’evoj. L.: Sovetskij pisatel’, 1969.
Pavlovskij, Evgenij. “Tarakany”. Bol’shaya medicinskaya enciklopediya v 35 t. Gl. red. N. A. Semashko. T. 32. M.: Gosudarstvennoe izdatel’stvo biologicheskoj i medicinskoj literatury, 1935. 374–375.
Primochkina, Natal’ya. “Hudozhestvennye iskaniya M. Gor’kogo nachala 1920-h godov (rasskaz O tarakanah)”. Izvestiya RAN. Seriya literatury i yazyka. T. 67. № 4 (2008): 32–40.
“Protokol obsuzhdeniya p’esy M. A. Bulgakova Beg”. Neizdannyj Bulgakov: teksty i materialy. Pod red. E. Proffer. Ann Arbor: Ardis, 1977. 85–87.
Tolstoj, Aleksej. Sobranie sochinenij v 10 t. Pod red. A. V. Alpatova. YU. A. Krestinskogo, A. S. Myasnikova i dr. T. 3. M.: Gosudarstvennoe izdatel’stvo hudozhest-vennoj literatury, 1958.
Vasilenko, Nikolaj. “Oprichnina”. Enciklopedicheskij slovar’ F. A. Brokgauza i I. E. Efrona v 86 p/t. T. 22. SPb: Tipolitografiya I. E. Efrona, 1897. 45–46.
Yablokov, Evgenij. Hudozhestvennyj mir Mihaila Bulgakova. M.: Yazyki slavyanskoj kul’tury, 2001.
Yablokov, Evgenij. Mihail Bulgakov i mirovaya kul’tura. Spravochnik-tezaurus. SPb.: Dmitrij Bulanin, 2011.
Yablokov, Evgenij. Podval mastera. M. A. Bulgakov: poetika i kul’turnyj kontekst. M.: POLIMEDIA, 2018.
Yasinskij, Ieronim. Tarakanij bunt: Russkaya povest’. SPb.: V. S. Balashov i Ko, 1899.
Zamyatin, Evgenij. Sobranie sochinenij v 5 t. Sost., podg. teksta i komm. S. Nikonenko i A. Tyurina. T. 2. M.: Russkaya kniga, 2003.
Zamyatin, Evgenij. Sobranie sochinenij v 5 t. Sost., podg. teksta i komm. S. Nikonenko i A. Tyurina. T. 3. M.: Russkaya kniga, 2004.
Zhukovskij, Vasilij. Polnoe sobranie sochinenij i pisem v 20 t. Gl. red. A. S. Yanushkevich. T. 1. M.: Yazyki russkoj kul’tury, 1999.
Zlydneva, Natal’ya. “Insektnyj kod russkoj kul’tury XX veka”. Absurd i vokrug. Otv. red. O. D. Burenina. M.: Yazyki slavyanskoj kul’tury, 2004. 241–258.
Zoshchenko, Mihail. Sobranie sochinenij v 3 t. Sost., podg. teksta, vstup. st., prim.
Yu.V. Tomashevskogo. T. 1. L.: Hudozhestvennaya literatura; Leningradskoe otdelenie, 1986.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license