Słowa kluczowe
przemijanie
buddyzm
Toribe
nekropolia
Jak cytować
Abstrakt
Wątki nekropoliczne w japońskiej literaturze wczesnego średniowiecza są tematyką do tej pory mało badaną i opisywaną. Pomimo licznych deskrypcji śmierci różnych osób, szczegóły na temat miejsc grzebania i kremacji, a także towarzyszących im ceremoniom, pozostają w dalszym ciągu słabo omówione. Niniejszy artykuł jest próbą uchwycenia znaczenia i metaforyki Toribe, jako jednego z nielicznych miejsc nekropolicznych, które stało się wątkiem lub motywem utworów literackich począwszy od okresu Heian (794-1192). W tym celu autor skupił się z jednej strony na stricte toponimicznym ujęciu Toribe, umożliwiającym interpretację wybranych fragmentów literackich pod kątem rzeczywistego opisu tejże nekropolii. Natomiast szczegółowe zbadanie motywu Toribe, jako toposu, miało przybliżyć kilka możliwych ścieżek jego interpretacji, od rozbudowanej metafory, aż po jego funkcję zdobniczą.
Bibliografia
A Tale of Flowering Fortunes. Przeł. William & Helen Craig McCullough. Tom 1-2. Stanford: Stanford University Press, 1980.
Akatsuki Kanenari et al., red. Karaku meishō zue. Higashiyama no bu. Tom 1. Kyōto, 1864.
Akisue Ichirō. Sarashina nikki seishaku. Tōkyō: Chūdōkan, 2000.
Akutagawa Ryūnosuke. Życie szaleńca. Red. M. Melanowicz. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 1998.
Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Wyd. V. Poznań: Pallottinum, 2007.
Conder Josiah. Kwiaty Japonii i sztuka kompozycji kwiatowych. Przekł. I. Kania. Kraków: Universitas, 2002.
Dobosz Artur. „Metamorfoza – metafora – antropomorfizacja – deantropomorfizacja”. Filo–Sofija 2010, nr 10.
Eiga monogatari. Tom 1. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1975.
Faure Bernard. The power of denial: Buddhism, purity, and gender. Princeton: Princeton University Press, 2003.
Fujimura Saku, Nishio Makoto, red. Nihon bungakushi jiten. Tōkyō: Nihon Hyōron Shinsha, 1960.
Hagitani Boku. Heianchō utaawase taisei. Tom 8. Tōkyō: Sekiteikyo Shikaban, 1959.
Hall John W. Japonia. Od czasów najdawniejszych do dzisiaj. Przeł. K. Czyżewska-Madajewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979.
Hall John W., Mass, Jeffrey P., red. Medieval Japan. Essays in institutional history. Stanford: Stanford University Press, 1988.
Heike monogatari. Tom 1. Seria „Nihon koten bungaku taikei” 32. Red. I. Takagi et al. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1959.
Hosaka Hiroshi. Tsurezuregusa. Tōkyō: Gakutōsha, 1951.
Huey Robert N. „The medievalization of poetic practice”. Harvard Journal of Asiatic Studies 50 (1990).
Inada Natsuko. „Nihon kodai sōsōgirei no tokushitsu: sōsōryō kara mita tennō to uji”. Shigaku zasshi 109 (2000).
Itō Moriyuki. „Takasue no musume to monogatari: ane, mamahaha to no kankei o chūshin ni”. Hirosaki daigaku kokugo kokubungaku 15 (1993).
Izumi Shikibu. Izumi Shikibu nikki. Seria „Nihon koten bungaku taikei” 20. Red. T. Suzuki et al. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1957.
Jidai tōgō jōhō shisutemu. Web. 02.09.2014 <http://tois.nichibun.ac.jp/ database/html/waka/index_creation.html>
Kamo no Chōmei. Hōjōki. Zapiski z pustelni. Przeł. Krystyna Okazaki. Estetyka japońska. Antologia. Red. K. Wilkoszewska. Tom 1. Kraków: Universitas, 2001.
Keene Donald. Uczuciowość kobieca w okresie Heian. Przekł. Wioletta Laskowska. Estetyka japońska. Antologia. Red. K. Wilkoszewska. Tom 2. Kraków: Universitas, 2005.
Kotański Wiesław. Dziesięć tysięcy liści. Antologia literatury japońskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961a.
Kotański Wiesław. „Kilka uwag o środkach zdobniczych w starożytnej poezji japońskiej”. Przegląd Orientalistyczny 38 (1961b).
Leduc Jeannette Marie. Concealment and revelation in the two worlds on „Genji monogatari”. An analysis and translation of the „Hanachirusato” chapter and the introductory portion of the „Suma” chapter. Vancouver: The University of British Columbia, 1981.
Libera Zdzisław, Pietrusiewicz, Jadwiga, Rytel, Jadwiga. Literatura polska. Od średniowiecza do odrodzenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
Matsumura Akira, Imaizumi, Tadayoshi, Shuzui, Kenji. Ōbunsha kogo jiten. Tōkyō: Ōbunsha, 1981.
McGreal Ian P. Wielcy myśliciele Wschodu. Przeł. Zofia Łomnicka, Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo al fine, 1997.
Melanowicz Mikołaj. Literatura japońska. Od VI do połowy XIX wieku. Tom 1. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
Melanowicz Mikołaj. Historia literatury japońskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
Mizukaki Hisashi. Meisho utamakura ichiran. 2006. Web. 28.03. 2012. <http://www.asahi-net.or.jp/~sg2h-ymst/yamatouta/utamaku.html>
Morita Koji. „Symbolika ‘sakury’ w „Genji monogatari” i jej reinterpretacja”. Dziesięć wieków „Genji monogatari” w kulturze Japonii. Red. Iwona Kordzińska-
Nawrocka. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2009.
Morris Ivan. Świat Księcia Promienistego. Przeł. Tadeusz Szafar. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973.
Morris Ivan. As I Crossed a Bridge of Dreams. London: Penguin Books, 1975.
Murasaki Shikibu. Genji monogatari. Seria „Nihon koten bungaku taikei” 14. Red. T. Yamagishi. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1958.
Murasaki Shikibu. Genji monogatari. Seria „Nihon koten bungaku taikei” 15. Red. T. Yamagishi. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1959.
Murasaki Shikibu. Genji monogatari. Seria „Nihon koten bungaku taikei” 18. Red. T. Yamagishi. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1963.
Murasaki Shikibu. Genji monogatari. Tom 5. Red. A. Abe, K. Akiyama, G. Imai. Tōkyō: Shōgakkan, 1972.
Nishiyama Mika. „Kusōzu no tenkai – Ono no Komachi to Danrin kōgō no «shi no monogatari»”. Kokubungaku: kaishaku to kanshō 73 (2008).
Olszewski Krzysztof. „Kolor kwiatów drzewa śāla przypomina, że wszystko co rozkwita, niechybnie szczeźnie – o wpływie nauki buddyjskiej o niestałości wszechrzeczy (mujōkan) na estetykę japońską okresu Heian (IX-XII w.)”. Estetyka transkulturowa. Red. K. Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2004.
Ōno Susumu, Satake, Akihiro, Maeda, Kingorō. Iwanami kogo jiten. Wyd. VII. Tōkyō: Iwanami Shoten, 1980.
Shintani Takanori. ‘Osōshiki’ no Nihonshi. Tōkyō: Seishun Shuppansha, 2003.
Shui wakashū. 2000. Japanese Text Initiative. University of Virginia Library, Web. 13.01.2015 <http://jti.lib.virginia.edu/japanese/shuishu/index.html>
Suzuki Kazuo. Zen’yaku kihon kogo jiten. Wyd. III. Tōkyō: Sanseidō, 2007.
Szajowska Magdalena. „Obrzędy przejścia”. W kręgu tradycji dworu Heian. Red. I. Kordzińska-Nawrocka. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2008.
Takenishi Hiroko. Izumi Shikibu, w: Jinbutsu nihon no joseishi, t. 1, Karei naru kyūtei saijo. Red. Enchi Fumiko, Shūeisha, Tōkyō 1977.
Varley Paul. Kultura japońska. Przeł. Magdalena Komorowska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006.
Watanabe Kikuma, Funo, Shūji. „‘Toribeno’ (Kyōto Amidagamine sanro) no kūkanteki tokushitsu ni kansuru kōsatsu”. Nihon kenchikugakkai keikakukei ronbunshū 543 (2001).
Licencja
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license