PAVOL STRAUSS – GENIUSZ OUTSIDER
PDF (English)

Słowa kluczowe

totalitarianizm
surrealizm
poeta katolicki
literatura słowacka
proza eseistyczna
medycyna
muzyka

Jak cytować

Žilka, T. (2019). PAVOL STRAUSS – GENIUSZ OUTSIDER. Porównania, 23(2), 227–237. https://doi.org/10.14746/p.2018.23.18709

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie Pavola Straussa jako człowieka i pisarza, który był sercem i duszą z Europy Środkowej. Miał silne związki lokalne w sensie przestrzennym i czasowym. Po pierwsze, był prześladowanym Żydem po czym dokonał konwersji na katolicyzm. W czasach stalinowskich był uznawany za obywatela drugiej kategorii i błędnie nazywany klero-faszystą, a w rzeczywistości był wierzącym katolikiem. Był aktywny literacko w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku, w których to czasach opublikował dwa tomiki wierszy w języku niemieckim. Jego wiersze po niemiecku miały wpływ na awangardę, z którą miał styczność w Pradze. Ta społeczność literacka określała Straussa jako eksperyment literacki. W związku z Pragą przychodzą na myśl również Franz Kafka, Franz Werfel i oczywiście Reiner Maria Rilke. Z punktu widzenia literatury eseje literackie Pavola Straussa osiągnęły szczyt wraz z innymi popularnymi twórcami (R. Musil, K. Kraus, H. Broch). Przez 82 lata swojego życia Pavol Strauss wyleczył wielu pacjentów i pozostawił rzadkie książki o wyjątkowym przesłaniu filozoficznym.

https://doi.org/10.14746/p.2018.23.18709
PDF (English)

Bibliografia

BÁTOROVÁ, Mária, 2006. Paradoxy Pavla Straussa. Bratislava : Petrus. 215 p. ISBN 80-89233-17-1.

JELÍNEK, Antonín, 1961. Vítězslav Nezval. Praha : Československý spisovatel. 119 p.

KOLEJÁK, Martin, 2013. Pavol Strauss, hľadač pravdy. Gelnica : Vydavateľstvo G-ATELIÉR. 300 p. ISBN 978-80-971153-4-0.

KUNDERA, Milan, 2000. A regény művészete. Budapest : Európa Könyvkiadó. 171 p. ISBN 063-07-6775-9.

Liptói lantosok. Milan Rúfus és Pavol Strauss versei Tóth Sándor fordításában. Liptovskí pevci. Básne Milana Rúfusa a Pavla Straussa v preklade Sándora Tótha. Budapest : SIKER Bt. 159 s. ISBN 963 7082 04 2

MOCNÁ, Dagmar – PETERKA, Josef (edits.), 2004. Encyklopédie literárních žánrů. Praha – Litomyšl : Paseka. 671 p. ISBN 80-7185-669-X.

STRAUSS, Pavol, 1991. Rekviem za živých. Batislava : Slovenský spisovateľ. 240 p. ISBN 80-220-0219-4.

STRAUSS, Pavol, 2000. Človek pre nikoho. Bratislava : DAKA. 191 p. ISBN 80-967378-6-4.

STRAUSS, Pavol, 2009. S výhľadom do nekonečna. Zv. 1. Prešov : Vydavateľstvo Michala Vaška. 347 p. ISBN 978-80-7165-749-1.

STRAUSS, Pavol, 2009. Hudba plaší smrť (Music Startles Death). Zv. 2. Prešov : Vydavateľstvo Michala Vaška. 403 p. ISBN 978-80-7165-754-5.

ŠIMON, Ladislav, 2001. Pavol Strauss a Rainer Maria Rilke. In: Žilka, Tibor (ed.): Duchovnosť ako princíp tvorby, p. 25-33. ISBN 80-8050-408-3.

ŠUPPA, Jozef (ed.): Mučeníci lásky ku Kristovi. Tomáš a František Munkovci (The Martyrs of Love to Christ. Tomáš and František Munk). Trnava : Dobrá voda. 63 p. ISBN 978-80-7141-708-8

ŽILKA, Tibor (ed.), 2001. Duchovnosť ako princíp tvorby. Nitra : Univerzita Konštantína Filozofa. 166 p. ISBN 80-8050-408-3.

ŽILKA, Tibor – ŽILKOVÁ, Marta: Odmocnina ticha. Hovoríme so spisovateľom Pavlom Straussom. Literárny týždenník, 1990, č. 15, p. 1, 6, 7.

HUDAČEK, Milan: Tomáš Munk a jeho história v procese blahorečenia. Tomáš Munk a jeho životná obeta (Tomáš Munk and his history in the process of beatification. Tomáš Munk and his life sacrifice). 15. 12. 2010. jezuiti.sk/blog/munkovci/zivotopis