MITOLOGIE ARTYSTY ŚWIATA TEATRU. KAZIMIERZ DEJMEK I JERZY GROTOWSKI
PDF

Słowa kluczowe

powieść kryptobiograficzna
strategia kluczowa
biografia fantazmatyczna

Jak cytować

Sobiecka, A. (2019). MITOLOGIE ARTYSTY ŚWIATA TEATRU. KAZIMIERZ DEJMEK I JERZY GROTOWSKI. Porównania, 23(2), 213–226. https://doi.org/10.14746/p.2018.23.18726

Abstrakt

Współczesna proza polska na nowo powraca do zagadnień artystowskich, próbując mitologizować obraz artysty świata teatru. W niniejszym artykule interesować mnie będzie grupa tekstów, które ujawniają szczególnego rodzaju zainteresowanie wybitnymi osobowościami polskiego teatru – Kazimierzem Dejmkiem i Jerzym Grotowskim. Wybrane utwory pierwowzór bohaterów powieściowych, a także schemat fabularny, zapożyczają z pogranicza biografii oraz wydarzeń teatralnych, a następnie transponują je w świat powieściowej fikcji. Zastosowana strategia kluczowa występuje w dwóch podstawowych wariantach – powieści pamfletu oraz powieści paraboli. Proces mitologizowania artysty teatru podporządkowany zostaje tworzeniu biografii fantazmatycznych, opartych na szczególnego rodzaju pakcie referencjalnym między nadawcą i odbiorcą tekstu.

https://doi.org/10.14746/p.2018.23.18726
PDF

Bibliografia

Dejmek, Kazimierz. O mojej estetyce. Świadomość teatru. Polska myśl teatralna drugiej połowy XX wieku. Red. W. Dudzik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. S. 261-267.

Gutowski Wojciech, Owczarz Ewa, red. Z problemów prozy – powieść o artyście. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006.

Jarzębski, Jerzy. Powieść jako autokreacja. Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1984.

Koprowski, Jan. Potomkowie Tespisa. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1966.

Kryński, Stanisław. Artysta – świat. W kręgu międzywojennej powieści o artyście. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2003.

Kuligowska-Korzeniewska Anna, red. Teatr Kazimierza Dejmka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010.

Łoziński, Józef. Pantokrator. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1981.

Makowiecki, Andrzej Z. Młodopolski portret artysty. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.

Markiewicz, Henryk. „O polskiej literaturze z kluczem”. Zabawy literackie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1992. S. 35-88.

Osiński, Zbigniew. Grotowski i jego Laboratorium. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980.

Osiński, Zbigniew. Jerzy Grotowski. Źródła, inspiracje, konteksty. T. 1. Wyd. 2 poprawione. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2009a.

Osiński, Zbigniew. Jerzy Grotowski. Źródła, inspiracje, konteksty. T. 2. Prace z lat 1999–2009. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2009b.

Osiński, Zbigniew. Spotkania z Jerzym Grotowskim. Notatki, listy, studium. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2013.

Pawłowski, Roman. „Prorok czy szalbierz. Mistrz Bronisława Wildsteina”. Gazeta Wyborcza 268 (2004). S. 13.

Prokop, Jan. „Literatura z kluczem”. Teksty 1 (1977). S. 41-47.

Raszewski, Zbigniew. „Dejmek”. Pamiętnik Teatralny 3-4 (1981). S. 229-258.

Rogacki, Henryk Izydor. Mgła i zwierciadło. Obrazy teatru w prozie, liryce i dramacie okresu Młodej Polski. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Errata, 2001.

Smulski, Jerzy. „Autobiografizm jako postawa i jako strategia artystyczna. Na materiale współczesnej prozy polskiej”. Pamiętnik Literacki 4 (1988). S. 83-101.

Sobiecka, Anna. „Pamiętnik Munia Michała Bałuckiego. «O-powieść» o artyście końca XIX wieku”. Z problemów prozy – powieść o artyście. Red. W. Gutowski i E. Owczarz. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006. S. 168-185.

Sobiecka, Anna. „Powieść teatralna a postawa autobiograficzna”. Autobiografizm i okolice. Red. T. Sucharski, B. Żynis. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku, 2011. S. 101-114.

Sobiecka, Anna. „Strategie biografizacyjne w polskiej powieści teatralnej XX wieku”. Tropy biograficzne. Bieg życia w narracjach literackich i kulturowych. Red. J. Knap, M. Roszczynialska, K. Wądolny-Tatar. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2017. S. 325-346.

Sontag, Susan. W Ameryce. Przeł. Jarosław Anders. Warszawa: Czytelnik, 2003.

Spiró, György. Iksowie. Przeł. Mieczysław Dobrowolny. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 1981.

Wildstein, Bronisław. Mistrz. Warszawa: Świat Książki, 2004.

Wildstein, Bronisław. Niepokorny. Rozmawiają Piotr Zaremba i Michał Karnowski. Warszawa: Fronda Pl, 2012.