Słowa kluczowe
Josef Čapek
Ze života hmyzu
The Insect Play
nieludzkie postacie w dramacie
mise-en-abyme
Jak cytować
Abstrakt
W ramach interpretacyjnych poszukiwań wzajemnej relacji między ludzkimi i zwierzęcymi bohaterami sztuki Karela i Josefa Čapków Ze života hmyzu / Z życia owadów (opublikowanej w 1921 roku, a wystawionej w 1922 roku) punktem wyjścia rozważań w niniejszej pracy jest kontekstualizacja. Konteksty, które posłużą za podstawę interpretacji w części 2, sięgają od symbolistycznego Błękitnego Ptaka Gustava Maeterlincka, przez krótki utwór prozą To, czego nie było Wsiewołoda Garszyna, aż po popularyzatorskie rozważania naukowe Jeana-Henriego Fabre‘a w części 3.3. W analizie postaci owadów i ich relacji z postaciami ludzkimi wykorzystano również autorską notę na temat owadów, która przybliża sferę plastycznych inspiracji światem insektów. Szkice kostiumów Josefa Čapka, fizjonomie Charles’a Le Bruna i obrazy Williama Hogharta stanowią dodatkowe źródło argumentacji w rozdziale 3. Dopełnieniem konkluzji sformułowanych w poprzednich częściach pracy jest analiza strukturalna utworu, która obejmuje przede wszystkim kwestię zastosowanej zasady mise-en-abyme. Kluczowym elementem tego schematu konstrukcyjnego okazuje się wzajemne dopełnianie się tego, co ludzkie, i tego, co nie-ludzkie.
Bibliografia
Beirne, Piers. “Hogarth’s Animals.” Journal of Animal Ethics 3.2 (2013): 133–162. JSTOR, https://tinyurl.com/77fjt7db. Accessed 20 January 2021.
Čapkové, Bratři (The Brothers). “Poznámky k Životu hmyzu.” Jeviště 3.14 (1922a): 202–203.
Čapkové, Bratři (The Brothers). Ze života hmyzu. Praha: Aventinum, 1922b (3rd edition).
Čapek, The Brothers. “The Insect Play: And So Ad Infinitum.” R.U.R.: Rossum’s Universal Robots; The Insect Play: And So Ad Infinitum. Trans. Paul Selver.
Eds. Nigel Playfair and Clifford Bax. Oxford: Oxford University Press, 1961.
Čapek, Karel (Čapek, Josef). “The Insect Play.” Čapek Four Plays. Trans. Peter Majer and Cathy Porter. London: Methuen Drama (Bloomsbury Publishing Group), 1999.
Čapkové, Karel a Josef. “O pesimismu hry Ze života hmyzu.” Čapek, Karel. Divadelníkem proti své vůli. Praha: Orbis, 1968. 202–203. (first published in New York Herald, 1923, February 2)
Černý, František. “Czech Drama in Prague in the First Years of the Czechoslovak Republic.” Ibid. The Czech Theatre 2, Prague: Univerzita Karlova (1995): 7–20,
https://tinyurl.com/55f88max. Accessed 13 January 2021.
Černý, František. “Ze života hmyzu.” Premiéry bratří Čapků. Praha: Hynek (2000): 107–176.
Garshin, Vsevolod: “That Which Was Not.” Trans. Leo Weiner. https://tinyurl.com/cr9hez86. Accessed 13 January 2021.
Jakobson, Roman. “Ruský pramen české komedie.” Poetická funkce. Praha: H&H (1995): 557–561. Originally published as “Russkiy istochnik cheshskoy komedii.” Ricerche slavistiche 1, Florence and Rome, 1962. 331–335.
Janoušek, Pavel. Rozměry dramatu. Praha: Panorama, 1989.
Janoušek, Pavel. Studie o dramatu. Praha: Ústav pro českou a světovou literaturu, 1993.
Keesmann-Marwitz, Anna Hendrika. “‘To, čego ne bylo´: Some Thoughts on Garshin’s First Animal Tale.” Russian Literature 37.4 (1995): 497–504.
Opelík, Jiří. Josef Čapek. Praha: Triáda, 2017 (first published Melantrich, 1980).
Patridge, James. “Karel Čapek.” Encyclopaedia of Literary Translation into English.
Slézec, Anne-Marie. “Jean-Henri Fabre: unveiling the fascinating world of insects.” Medicographia 38.2 (2016): 220–232. https://www.medicographia.
com/2017/03/jean-henri-fabre-unveiling-the-fascinating-world-of-insects/. Accessed 8 January 2013.
Licencja
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license