Słowa kluczowe
sars-cov-2
zaraza
koronawirus
radykalizm
koronasceptycy
literatura krajów niemieckojęzycznych
Jak cytować
Abstrakt
Interwencje pisarzy w czasach przełomu lub kryzysu mają w krajach niemieckojęzycznych długą tradycję. Pandemia sars-cov-2 zrewidowała jednak dotychczasowe praktyki obywatelskiego zaangażowania i literackiej refleksji nad problemami współczesności. Autorzy są konfrontowani nie tylko z zagrożeniami dla ich własnego bytu materialnego, ale także z koniecznością znalezienia nowych form komunikacji z czytelnikami, rozwojem radykalizmu oraz rosnącą wrogością wobec elit. Niniejszy artykuł omawia w oparciu o wybrane materiały prasowe i radiowe takie kwestie, jak reorganizacja życia literackiego w Niemczech, Austrii, Szwajcarii i Liechtensteinie, reakcje pisarzy na ograniczenia spowodowane lockdownem, literackie obrazy pandemii, polaryzacja społeczeństwa oraz instrumentalizacja motywów literackich i historycznych przez ruchy antycovidowe.
Bibliografia
Arnet Daniel (2020), „Noch nie war die Zumutung grösser, sich mündig zu verhalten“. Schriftsteller Adolf Muschg (85) zur Corona-Krise, „Blick“, 24.03, https://tinyurl.com/2e9acwt7 [dostęp: 3.03.2021].
Bartels Gerrit (2020a), Eindrücke aus der Stadt ohne Messe, „Der Tagesspiegel”, 13.03, https://tinyurl.com/9n665zpu [dostęp: 10.03.2021].
Bartels Gerrit (2020b), Es gibt sie, wie bald Martin Meyers Erzählung „Corona“, es gibt sie nicht. Der Hype um die Corona-Literatur, „Der Tagesspiegel”, 06.05, https://tinyurl.com/ykwtt2bu [dostęp: 26.02.2021].
Baur Alex (2021), In der Süddeutschen Zeitung fordert ein preisgekrönter Autor, man müsse „mehr Diktatur wagen“. Müssen wir das ernst nehmen? Leider ja, „Weltwoche”, 10.02, https://tinyurl.com/ffhv6w44 [dostęp: 20.03.2021].
Borner Anne-Sophie (2020), Wie Corona uns in die Illegalität treibt, „Basler Zeitung”, 23.05, https://tinyurl.com/f6925xxr [dostęp: 16.03.2021].
Brussig Thomas (2021), Mehr Diktatur wagen, „Süddeutsche Zeitung”, o9.02, https://tinyurl.com/2av4nhey [dostęp: 24.03.2021].
Buzdumovic Tamara (2020), Kreative Auszeit oder Monate im Krisenmodus?, „EDIT”, 22.12, https://tinyurl.com/7ceykhs [dostęp: 5.03.2021].
Corona: Der Schriftsteller Jonas Lüscher lag sieben Wochen im künstlichen Koma (2020), „KleinReport. Der Mediendienst der Schweizer Kommunikationsbranche”, 10.08, https://tinyurl.com/5s6sxx27 [dostęp: 3.03.2021].
Demonstration gegen Corona-Politik der Regierung (2020), „Radio Liechtenstein”, 26.10, https://tinyurl.com/ynjyucx2 [dostęp: 30.03.2021].
Dorn Thea i in. (2020), Alternativlos gibt’s nicht, „Die Zeit”, nr 46, s. 12–13.
Deutsche Presse Agentur (2020), Literatur sichtbar machen in Corona-Zeiten, „Frankfurter Rundschau”, 31.08, https://tinyurl.com/bpv35khr [dostęp: 26.02.2021].
Drosten Christian (2020), „Die Pandemie ist kein unabwendbares Schicksal”, „Die Zeit”, 08.11, https://tinyurl.com/n5a3htj8 [dostęp: 24.03.2021].
Ebel Martin (2020), Verschont uns mit Corona-Romanen!, „Basler Zeitung”, 11.05, https://tinyurl.com/hp89yz2m [dostęp: 12.03.2021].
E-Book-Geschäft in Deutschland wuchs im Corona-Krisenjahr (2021), „Der Standard”, 09.03, https://tinyurl.com/vfzaxduh [dostęp: 10.03.2021].
Fasthuber Sebastian (2020), „Jetzt ein Buch zur Krise zu verfassen, ist Müll”, „FALTER”, nr 51/20, 15.12, https://tinyurl.com/cvras7tt [dostęp: 18.03.2021].
Gerk Andrea (2020), Kritische Verteidigerin der hiesigen Demokratie. Neues Buch von Juli Zeh [audycja radiowa], prowadzenie Andrea Gerk, 25.05, https://tinyurl.com/38d38bpy [dostęp: 21.03.2021].
Haus-Rybicki Sebastian (2021), Eine Seuche regieren. AIDS-Prävention in der Bundesrepublik 1981–1995, transcript Verlag, Bielefeld.
Heimische Autoren verarbeiten Corona-Krise in Echtzeit (2020), „Salzburger Nachrichten”, 30.03, https://tinyurl.com/n6h4h5et [dostęp: 6.03.2021].
Keller Christoph (2020), Wir Behinderten „haben es nicht zum Thema gebracht”. Corona und Risikogruppen, „Berner Zeitung", 05.05, https://tinyurl.com/3tdzx9fc [dostęp: 3.03.2021].
Kelter Jochen (2020), Stille, bitte!, „ThurgauKultur“, 23.04, https://tinyurl.com/2hct8cx6 [dostęp: 3.03.2021].
Marco Rima entschuldigt sich für «kapitale Falschaussage» (2020), „Basler Zeitung”, 20.09, https://tinyurl.com/yfsnjcde [dostęp: 16.03.2021].
„Mehr Vertrauen auf Eigenverantwortung”. Autor Kehlmann über Corona (2021), „Tagesschau”, 12.02, https://tinyurl.com/by348bes [dostęp: 26.02.2021].
Neuer Erzählband von Peter Stamm (2020), „ThurgauKultur”, 27.05, https://tinyurl.com/46z3nmvf [dostęp: 3.03.2021].
Nichelmann Johannes (2020), Den Drecksäcken nicht mehr die Hand schütteln. Günter Wallraff über das Begrüßen in Coronazeiten [audycja radiowa], prowadzenie Johannes Nichelmann, 15.04, https://tinyurl.com/ectbcmfk [dostęp 12.03.2021].
Paterno Wolfgang (2020), Marlene Streeruwitz: „Wir werden zu Vieh gemacht”, „Profil”, 23.11, https://tinyurl.com/5xzuw433 [dostęp: 21.04.2021].
Perricone Michael (2020), Wie man in der Quarantäne das Leben meistern kann, „SRF”, 14.03, https://tinyurl.com/durkzmdv [dostęp: 3.03.2021].
Pulver Marco (2014), Rhetorik der Seuche. Wie und wozu man über Seuchen spricht, w: Krank geschrieben. Gesundheit und Krankheit im Diskursfeld von Literatur, Geschlecht und Medizin, red. Rudolf Käser, Beate Schappach, transcript Verlag, Bielefeld, s. 259–291.
Röggla Kathrin (2020), Im Prognosefieber. Literatur im Ausnahmezustand, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 21.03, https://tinyurl.com/2ddxwa4v [dostęp: 10.03.2021].
Rüdenauer Ulrich (2021), Situation von Schriftsteller:innen in Corona-Krise ist prekär – Folgen für Buchmarkt ungewiss, „Frankfurter Rundschau”, 02.03, https://tinyurl.com/ttd6eh3n [dostęp: 18.03.2021].
Rudolf Edyta Izabela (2019), Od dżumy do Eboli. Sposób przedstawienia wybranych chorób zaraźliwych w przykładowych tekstach literatury popularnej, Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław.
Ruf, Bernhard (1988), Mit dem Virus leben, „Kursbuch”, nr 94, s. 10–19.
Schlott René (2021), Der Freiheit eine Gasse, „Süddeutsche Zeitung”, 10.02, https://tinyurl.com/842jppfw [dostęp: 20.03.2021].
Schöpfer Linus (2020), Bärfuss attackiert Schweizer Corona-Politik – was ist da dran? Faktencheck zu Corona-Aussagen, „Basler Zeitung”, 26.03, https://tinyurl.com/4udcb897 [dostęp: 12.03.2021].
Schumacher Katrin (2020), Unter Büchern mit Katrin Schumacher. Corona und die Literatur [audycja radiowa], prowadzenie Katrin Schumacher, 30.07, https://tinyurl.com/27fj6w6u [dostęp: 26.02.2021]
Schwab Sylvia (2020), Dystopie einer Gesundheitsdiktatur. Martin Schäuble: „Cleanland” [audycja radiowa], prowadzenie Sylvia Schwab, 27.11, https://tinyurl.com/jeymwn2f [dostęp: 26.02.2021].
Simanowski Roberto (2021), Rebellische Halbbildung. Infodemie als Seuche der Zukunft, [audycja radiowa], 18.01, https://tinyurl.com/rrxcpmr2 [dostęp: 26.02.2021].
Strasser Peter (2021), Die neuen Querdenker – ein Fall von Begriffsraub, „Neue Zürcher Zeitung”, 01.03, https://tinyurl.com/38sxyxna [dostęp: 2.03.2021].
Trotha von Hans (2020), „I want my country back“. Der Brexit, das Virus und die Literatur, [audycja radiowa], 20.11, https://tinyurl.com/4zdputp4 [dostęp: 17.03.2021].
Licencja
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license