Zwierzę jako podmiot. O metastrategiach kolonizowania przyrody.
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Ključne besede

kolonizowanie przyrody
strategie kolonizowania
upodmiotowienie przyrody
zwierzę

Kako citirati

Mamzer, H. (2014). Zwierzę jako podmiot. O metastrategiach kolonizowania przyrody. Porównania, 15, 75–90. https://doi.org/10.14746/p.2014.15.10881

Povzetek

Społeczeństwa postindustrialne realizują formy kolonizacji, które sięgają społeczności tradycyjnych. Rewolucja przemysłowa wyposażyła cywilizację Zachodu w narzędzia, pozwalające kolonizować w wymiarze kulturowym, i wymiarze podporządkowywania przyrody. Proceder ten jest dzisiaj mocno zaawansowany – na szczęście jednak budzić zaczyna opór, ze strony aktywistów proekologicznych, których działania zmierzają do uznania zwierzęcia jako pełnoprawnego podmiotu. Strategie oporu wobec kolonizowania przyrody są realizowane w postaci różnego rodzaju ruchów. Wszystkie one zmierzają do uprawomocnienia postrzegania przyrody, w tym zwierząt jako pełnoprawnych podmiotów korzystających z zasobów Ziemi, co do których człowiek uzurpuje sobie prawo nieograniczonej eksploatacji. Czy można mówić o meta-strategiach, które były i są wykorzystywane do kolonizowania?

https://doi.org/10.14746/p.2014.15.10881
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Literatura

Braidotti Rosi, Po człowieku. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 2014.

Ricoeur Paul, Drogi rozpoznania. Przeł. J. Margański. Kraków, Znak 2004.

Taylor Charles, Etyka autentyczności. Przeł. A. Pawelec. Kraków, Znak 1996, s. 12.

Singer Peter, W obronie zwierząt. Przeł. M. Betley. Warszawa, Czarna Owca 2011.

Said Edward, Orientalizm. Przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska. Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka 2005.

Fanon Frantz, Wyklęty lud ziemi. Przeł. H. Tygielska. Warszawa, PIW 1985.

Mamzer Hanna, Inny uprzedmiotowiony? Jak mówić o wielokulturowości. W: Czy kres wielokulturowości? Red. H. Mamzer. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Humaniora 2008, s. 61–79.

Lévinas Emmanuel, Istniejący i istnienie. Przeł. J. Margański. Kraków, Homini 2006.

Ryder R., http://www.theguardian.com/uk/2005/aug/06/animalwelfare (data dostępu: 27.12.2014)

Spivak Gayatri Chakravorty, The Post-Colonial Critic: Interviews, Strategies, Dialogues. London 1990.

Adorno Theodor, Der autoritäre Charakter. Amsterdam 1968.

Posłuszna Elżbieta, Ekstremizm ekologiczny. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar 2012, s. 9.

Maslow Abraham, Motywacja i osobowość. Przeł. P. Sawicka. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1990.

Darwin Karol, O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt. Przeł. Z. Majlert, K. Zaćwilichowska. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1988.

De Waal Frans, Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Przeł. B. Brożek, M. Furman. Kraków, Copernicus Center Press 2013.

De Waal Frans, Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych. Przeł. K. Kornas. Kraków, Copernicus Center Press 2014.

https://www.youtube.com/watch? v=IH9 HpdOaTWE (data dostępu: 27.12.2014).

Baratay Eric, Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii. Przeł. P. Tarasewicz. Gdańsk, Wydawnictwo w Podwórku 2014.

Hodder Ian, Hutson Scott, Reading the Past. Current approaches to interpretation in archaeology. Cambridge 2003.

Latour Bruno, Polityka natury. Przeł. A. Czarnacka. Warszawa, Krytyka Polityczna 2009.

Wolniewicz Bogusław, Wstęp do Tractatus Logico-Philosophicus. W: L. Wittgenstein, Tractatus LogicoPhilosophicus. Przeł. B. Wolniewicz. Warszawa 1970.

Austin John Langshaw, Mówienie i poznawanie. Przeł. B. Chwedeńczuk. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.

http://dziennik.lowiecki.pl/forum.php?f=11&t=323803&numer=1634 (data dostępu: 17.02.2015).

Bernstein Basil, Class, Codes and Control v.1: Theoretical Studies Towards Sociology of Language, London 1971.

Kruczyński Zenon, Piękne, wolne, ginące. W: Śmierć zwierzęcia. Red. M. Kotyczka. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2014, s. 21–29.