Povzetek
Tekst odwołując się do historii utworzonego na początku lat 50. na Wałaamie (Karelia) ośrodka dla weteranów Wielkiej Wojny Ojczyźnianej poszukuje przyczyn społecznej niepamięci o inwalidach szczególnie dotkliwie okaleczonych w walkach. Stara się wskazać mechanizmy rozdźwięku między powszechnie obowiązującym - obecnym w oficjalnym dyskursie - mitem odważnego, prostego żołnierza, otoczonego szacunkiem i wdzięcznością kolejnych pokoleń i zapomnieniem o inwalidach. Akcentuje swoiste konkurowanie ze sobą społecznego zapominania i społecznej pamięci Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Wskazuje na filtrowanie pamięci zbiorowej, usuwanie z niej elementów zakłócających odświętny wizerunek weterana i przez to naruszających utrwaloną tożsamość grupy.
Literatura
Lukonin S., „Literaturnaja gazeta”, http://www.lgz.ru/11050 (27.04.2012 r.).
Większość była gapiami. Rozmowa z Paulem Ricoeurem, w: J. Żakowski, Rewanż pamięci. Warszawa, Sic! 2002, s. 46.
Czaja Dariusz, Paradoksy pamięci. Parę wątpliwości zamiast wstępu. „Konteksty” 2003, nr 1–2, s. 18.
Golka Marian, Społeczna niepamięć: pomiędzy zapominaniem a zamazywaniem, w: Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Red. S. Kapralski. Warszawa, Wydawnictwo Scholar 2010, s. 49.
Dobrowolski A., „Samovary” tovarishcha Stalina. „Moskovskij komsomolec” 2.09.2011, nr 25735.
Radziwinowicz Wacław, Patriarcha Moskwy czci inwalidów wojennych − ofiary Stalina. „Gazeta Wyborcza” 20.07.2011.
Weller Michaił, Samowar. Przeł. B. Pestka. Zakrzewo, Replika 2010.
Europa Wschodnia. Azja Północna i Środkowa. Zakaukazie. Warszawa 1997, s. 527.
Kuzniecov Je., Valaamskaja tetrad’, http://lib.rus.ec/b/305230/read (27.04.2012 r.), s. 24.
Adagamov R., Podalshe ot obshchestva pobeditelej, http://www.ruskline.ru/monitoring_smi/ 2011/09/17/podalshe_ot_obshchestva_pobeditelej/ (13.06.2012 r.)
http://www.valaam.ru/ru/history/ chapter.php?id=416 (27.04.2012 r.)
Cygankova S., Veterany Valaama, http://politikakarelia.ru/?p=6202 (2.05.2012 r.)
Rossya i SSSR w vojnakh XX vieka. Potieri vooruzhonnykh sil. Statisticheskoe issledovanije pod redakcją G. F. Krivoshejeva. Moskwa 2001.
http://lib.ru/MEMUARY/1939-1945/KRIWOSHEEW/poteri.txt, 8.06.2012 r.
http://www.bulletin.memo.ru/b18/1.htm (2.05. 2012 r.)
Doklad MVD SSSR w Prezidium CK KPSS o merakh po preduprezhdeniju i likvidtsyi nishchenstva, www.alexanderyakovlev.org/almanah/inside/almanah-doc/1007415 (27.04.2012 r.)
Cygankova S., Veterany Velikoj Otechestvennoj vojny, kotoryje umerli na ostrovie Valaam. http://politika-karelia.ru/?p=6200 (2.05.2012 r.)
Ipatova O., Na Valaamie vosstanoviat http:// petrozavodsk.rfn.ru/region/rnews.html?id=1653&rid=463&iid=343 (2.05.2012).
Andrejev S., Valaam razdora, http:// rsnews.net/print.phtml?id=719&lang=RUS (2.05.2012 r.).
Cygankowa S., Kak imia tvojo, soldat? V Karelii vozvrashchajut familii frontovikov-invalidov, spriatannykh sovetskoj vlastiu na ostrove Valaam, „Rossijskaya gazeta” 19.07.2011, www.rg.ru (2.05.2012 r.).
Sarjusz-Wolski Marek, „Wietierany, wietierany eto wietier, eto rany…” „Polska Zbrojna” 13.09. 2011.
Merridale Catherine, Wojna Iwana. Armia Czerwona 1939−1945. Przeł. K. Bażyńska-Chojnacka, P. Chojnacki. Poznań,Rebis 2007, s. 395–412.
Hirszowicz Maria, E. Neyman, Społeczne ramy niepamięci. „Kultura i Społeczeństwo” 2001, nr 3–4, s. 30.
Chiesler I., Shto znachit „prorabotka proshlogo”? Ob istoriografii Velikoj Otechestvennoj vojny w SSSR i Rossii. „Neprikosnovennyj zapas” 2005, nr 2–3.
http://magazines.russ.ru/nz/2005/ 2/he10-pr.html (9.11.2011 r.).
Dubin B., „Krovovaya” vojna i „velikaya” pobieda. „Otechestvennye zapiski” 2004, nr 5 (19)
www.strana-oz.ru?print.php?type=article&id=937&numid=20 (18.11.2011 r.).
Dubin B., Nerazmennyi obraz. Shto otrazhajut predstavlenija o vojnie v massovom soznanii rossijan. „Politicheskiy zhurnal”, www.politjournal.ru/preview.php?POLITSID=d48678c41e85a503f2a73ec4925 (9.12. 2011 r.)
Dubin B., Pamiat’, vojna, pamiat’ o vojne. Konstruirovanie proshlogo w socjalnoj praktike poslednikh desiatiletij. „Otechestvennye zapiski” 2008, nr 4 (43)
www.intelros.ru/intelros/reiting/reyting_09/ material_sofiy/5023-boris-dubin-pa (6.12.2011 r.)
Dubin B., Pamiat’ o pobiedie protiv pamiati o vojnie. O konstruirovanii i peredache kollektivnykh predstavlenij v Rossii. Tezisy vystuplenia. w w.memo.ru/daytoday/ conf2005.dubin.doc (6.12.2011 r.)
Kutiawin Władmir, Pamięć historyczna Rosjan: między dziejopisarstwem akademickim a historiografią „ludową”. w: Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów. Red. S. M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki. Łódź 2008.
Shcherbakova I., Dialog pokolenij ili razgovor niemykh s glukhimi: Politika v otnoshenii istorii v Rossii. http://urokiistorii.ru/2010/31/dialog-pokolenii (22.02.2012 r.)
Rokuszewska-Pawełek Alicja, Druga wojna światowa – pamięć i tożsamość. „Kultura i Społeczeństwo” 2001, nr 30–4, s. 168.
Szacka Barbara, Mitologizacja przeszłości w pamięci zbiorowej. w: Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Red. H. Gosk, A. Zieniewicz. Warszawa, Elipsa 2006, s. 49.
Ricoeur Paul, Nadużycia pamięci naturalnej: pamięć powstrzymana, pamięć manipulowana, pamięć narzucona. Przeł. W. Bońkowski. „Konteksty” 2003, nr 1–2, s. 52.
Szacka Barbara, Czas przeszły, pamięć, mit. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar 2006, s. 57.
Ankersmit Franklin, Wzniosłe odłączenie się od przeszłości albo jak być/stać się tym, kim się już nie jest. „Konteksty” 2003, nr 3–4, s. 25–41.
Licenca
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license