Ključne besede
Julian Tuwim
dzieciństwo
dziecko
wyobraźnia poetycka
recepcja
Kako citirati
Povzetek
Julian Tuwim (1894-1953) był rimbaudystą na różne sposoby: czytał Jeana Arthura Rimbauda (1854-1891) i tłumaczył jego wiersze; znał je na pamięć i recytował; wielbił francuskiego poetę – odwiedził jego grób w Charleville z pękiem czerwonych róż, uważał go za największego poetę świata. Najciekawiej, być może, przyswajał i przemycał Rimbauda we własnej twórczości, na wszystkich jej poziomach. Tuwima i Rimbauda łączy to, co można by nazwać dziecięcością wyobraźni (poetyckiej), obydwaj są łobuzami literatury, twórcza dezynwoltura spokrewnia ich w wielu miejscach. Obydwaj anarchizują na wysokim poziomie artystycznym.
Literatura
Arct, Michał. Słownik ilustrowany języka polskiego. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Michała Arcta, 1929.
Błoński, Jan. „Rozmowy z pisarzami: z Julianem Tuwimem”. Błoński przekorny. Dziennik. Wywiady. Red. M. Zaczyński. Kraków: Znak, 2011.
Boutang, Pierre. L’aventure spirituelle D’Arthur Rimbaud. Lausanne: Editions L’âge d’Homme, 2002.
Cioran, Emil M. Zeszyty 1957-1972. Przeł. Ireneusz Kania. Warszawa: KR, 2004.
Gasiglia-Laster, Danièle, Laster, Arnold. „«Les Effaré», de nouveaux petits frères de Gavroche”. Parade sauvage 20 (2004). S. 13-15.
Głowiński, Michał. „Tuwim po latach”. Monolog wewnętrzny Telimeny i inne szkice. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007. S. 276-284.
Jedlicka Wanda, Toporowski Marian, red. Wspomnienia o Julianie Tuwimie. Warszawa: Czytelnik, 1963.
Julian i Irena Tuwim dzieciom. Warszawa: Nasza Księgarnia, 2012.
Kloepfer, Rolf. „Das trunkene Schiff. Rimbaud – Magier der ‘kühnen’ Metapher?“. Romanische Forschungen. Vierteljahrsschrift für romanische Sprachen und Literaturen 80 (1968) [Sonderdruck].
Kwiatkowski, Jerzy. „Rimbaud, kolory, metafizyka”. Eleuter. Szkice o wczesnej poezji Jarosława Iwaszkiewicza. Warszawa: Czytelnik, 1966. S. 35-80.
Lechoń, Jan. Portrety ludzi i zdarzeń. Red. P. Kądziela. Warszawa: Biblioteka „Więzi”, 1999.
Matywiecki, Piotr. „Poeta-dziecko”. Myśli do słów. Szkice o poezji. Wrocław: Biuro Literackie, 2013. S. 56-68.
Matywiecki, Piotr. Twarz Tuwima. Warszawa: W. A.B., 2008.
Nabokov, Vladimir. Pamięci, przemów. Autobiografia raz jeszcze. Przeł. Anna Kołyszko. Posłowie L. Engelking. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2004.
Ratajczak, Józef. Julian Tuwim. Poznań: Dom Wyd. „Rebis”, 1995.
Rimbaud, Arthur. OEuvres complètes. Red. A. Guyaux, A. Cervoni. Paris: Éditions Gallimard, 2009.
Rimbaud, Artur. „Siedmioletni poeci. Siostry miłosierdzia”. Przeł. Julian Tuwim. Pro arte 6 (1919). S. 29-31.
Rimbaud, Arthur. Wiersze. Sezon w piekle. Iluminacje. Listy. Red. A. Międzyrzecki. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1993.
Rimbaud, Artur. „Zasiedziali”. Przeł. Julian Tuwim. Pro arte 1 (1919). S 21-22.
Sommer, Piotr. „Przenosiciel”. Po ciemku też (wiersze z książek). Poznań: Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury, 2013. S. 68.
Stern, Anatol. Poezja zbuntowana. Szkice i wspomnienia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
Tuwim, Irena. Łódzkie pory roku. Warszawa: Czytelnik, 1958.
Tuwim, Julian. Juwenilia 2. Red. T. Januszewski, A. Bałakier. Warszawa: Czytelnik, 1990.
Tuwim, Julian. Kwiaty polskie. Red. T. Januszewski. Warszawa: Czytelnik, 1993.
Tuwim, Julian, Listy do przyjaciół-pisarzy. Red. T. Januszewski. Warszawa: Czytelnik, 1979.
Tuwim, Julian. Tam zostałem. Wspomnienia młodości. Red. T. Januszewski. Warszawa: Czytelnik 2003.
Tuwim, Julian. Tłumaczenia poetyckie. Red. T. Januszewski. Wrocław: Ossolineum, 2006.
Tuwim, Julian. Utwory nieznane. Ze zbiorów Tomasza Niewodniczańskiego z Bitburgu. Wiersze. Kabaret. Artykuły. Listy. Red. T. Januszewski. Łódź: Wydawnictwo Wojciech Grochowalski, 1999.
Tuwim, Julian. „W Barwistanie”. Skamander 17 (1922). S. 112.
Tuwim, Julian. Wiersze 1. Red. A. Kowalczykowa. Warszawa: Czytelnik, 1986.
Tuwim, Julian. Wiersze wybrane. Red. M. Głowiński. Wrocław: Ossolineum, 1986.
Tuwim, Julian. „Zmęczony burz szaleństwem…”. Sokrates tańczący. Warszawa: Wydawnictwo Jakuba Mortkowicza, 1930. S. 39.
Urbanek, Mariusz. Tuwim. Wylękniony bluźnierca. Warszawa: Iskry, 2013.
Ważyk, Adam, Eseje literackie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982.
Woźniak, Maria Judyta. „Juliana Tuwima przekłady z Rimbauda. Kilka uwag o przekładach wierszy Czterowiersz, Kredens, Moja bohema oraz Głowa Fauna”. Julian Tuwim. Biografia. Twórczość. Recepcja. Red. K. Ratajska, T. Cieślak. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2007. S. 182-191.
Zimand, Roman. Diarysta Stefan Ż. Wrocław: Ossolineum – Wydawnictwo PAN, 1990.
Zrębowicz, Roman. „U Juliana Tuwima. Wywiad specjalny”. Rozmowy z Tuwimem. Red. T. Januszewski. Warszawa: Wyd. Naukowe Semper, 1994, S. 16-21. [pierwodruk: 1926]
Licenca
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license