O systemach wartości, zaangażowaniu i objaśnianiu Niemcom kryzysowej Polski przez polsko-niemieckie pisarki z Berlina: Brygidę Helbig-Mischewski i Emilię Smechowski
PDF (Język Polski)

Ključne besede

kryzys
Niemcy
Polska
literatura migracyjna
dyskurs

Kako citirati

Zduniak-Wiktorowicz, M. (2021). O systemach wartości, zaangażowaniu i objaśnianiu Niemcom kryzysowej Polski przez polsko-niemieckie pisarki z Berlina: Brygidę Helbig-Mischewski i Emilię Smechowski. Porównania, 30(3), 251–271. https://doi.org/10.14746/por.2021.3.16

Povzetek

Artykuł traktuje o motywacjach i sposobach pisarskiego zaangażowania w relacje polsko-niemieckie autorek, które pochodzą z Polski, tworzą w Berlinie, ale reprezentują różne generacje twórców związanych biograficznie z Niemcami i Polską (Brygida Helbig-Mischewski, Emilia Smechowski). Twórczości te i towarzyszące im aktywności w przestrzeni publicznej w obu krajach (zabieranie głosu w największych mediach) pozostają w ścisłym związku z okołobrexitowym kryzysem wartości w Europie.

https://doi.org/10.14746/por.2021.3.16
PDF (Język Polski)

Literatura

Augstein Jakob (2016), Der schlechte Polenwitz, https://tinyurl.com/u8xjwpzz [dostęp: 1.05.2021].

Bielawska Agnieszka (2009), Normalizacja stosunków polsko-niemieckich – proces wciąż trwający?, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, nr 3, s. 159–200.

Brömmel Winfried, König Helmut, Sicking Manfred (2015), Einleitung, w: Europa, wie weiter? Perspektiven eines Projekts in der Krise, red. Winfried

Brömmel, Helmut König, Manfred Sicking, Transcript, Bielefeld, s. 7–25.

Büscher Wolfgang (2004), Berlin – Moskwa. Podróż na piechotę, przeł. Renata Makarska, Czarne, Wołowiec.

Czapliński Przemysław (2015), Poetyka afektywna i powieść o rodzinie, w: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. Ryszard

Nycz, Anna Łebkowska, Agnieszka Dauksza, IBL, Warszawa, s. 372–401.

Domańska Ewa (2012), Epistemologie pograniczy, w: Na pograniczach literatury, red. Jarosław Fazan, Krzysztof Zajas, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, s. 852–868.

Grzymski Jan (2016), Powrót do Europy – polski dyskurs. Wyznaczanie perspektywy krytycznej, Elipsa, Warszawa.

Helbig-Mischewski Brygida (2002), Być polskim pisarzem w Niemczech [ankieta], „Dekada Literacka”, nr 5–6, s. 75–76.

Helbig-Mischewski Brygida (2016), Wer Polen basht, hat nicht viel verstanden, https://tinyurl.com/9bxv7dy6 [dostęp: 1.05.2021]

Helbig-Mischewski Brygida (2019), „Ich komme aus Polen“. Migranten-Literatur als “coming out”. Emilia Smechowskis “Wir Strebermigranten” vor dem Hintergrund der Prosa anderer polnischer Migranten in Deutschland, „TRANSFER. Reception Studies”, t. 4, s. 123–135.

Helbig-Mischewski Brygida, Zduniak-Wiktorowicz Małgorzata (2015), Inne doświadczenia, inna wiedza? Metodologie narodowe i ponadnarodowe a uciekający przedmiot badań. Rozważania na przykładzie bilateralnego projektu „Najmłodsza generacja autorów polskiego pochodzenia w Niemczech”, „Rocznik Komparatystyczny”, nr 6, s. 381–393.

Helbig-Mischewski Brygida, Zduniak-Wiktorowicz Małgorzata, red. (2016), Migrantenliteratur im Wandel / Literatura migracyjna w procesie. Junge Prosa mit (nicht nur) polnischen Wurzeln in Deutschland und Europa / Młoda proza (nie tylko) polskiego pochodzenia w Niemczech i w Europie, red. Brygida

Helbig-Mischewski, Małgorzata Zduniak-Wiktorowicz, Leipziger Universitätsverlag, Leipzig.

Iwasiów Sławomir (2014), „Skąd się wzięła ta zabawa, nie wiadomo”. „Niebko” Brygidy Helbig jako przykład narracji polsko-niemieckiej, w: Doświadczenie (po)granicza: polsko-niemieckie Pomorze w historii, literaturze, kulturze, red. Paweł Wolski, PWN, Warszawa, s. 81–96.

Kerski Basil (2002), Partnerstwo po kiczu. Co dalej z polsko-niemieckim sąsiedztwem?, „Gazeta Wyborcza”, 24.01.

Liebert Urlike (2019), Europa erneuern! Eine realistische Vision fur das 21. Jahrhundert, Transcript, Bielefeld.

Loew Peter Oliver (2019), Von Fehlern, Halbwahrheiten und schlechter Recherche, https://tinyurl.com/wc2tyv7k [dostęp: 1.05.2021].

Makarska Renata (2016), Im Zeichen des Uneindeutigen. Lässt sich die “zweite Generation” der polnischen Migranten in Deutchland als seine Generation beschreiben?, w: Migrantenliteratur im Wandel / Literatura migracyjna w procesie. Junge Prosa mit (nicht nur) polnischen Wurzeln in Deutschland und Europa / Młoda proza (nie tylko) polskiego pochodzenia w Niemczech i w Europie, red. Brygida Helbig-Mischewski, Małgorzata Zduniak-Wiktorowicz, Leipziger Universitätsverlag, Leipzig, s. 131–141.

Ruchniewicz Krzysztof (2003), Pojednanie – normalizacja – dobre sąsiedztwo, w: Polacy i Niemcy. Historia – kultura – polityka, red. Andreas Lawaty, Hubert Orłowski, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, s. 107–118.

Ruchniewicz Krzysztof (2020), Droht der Polexit?, „Zeitschrift der Bundeszentrale für Politische Bildung” 70. Jahrgang, 23–25, s. 25–31.

Sobiech Robert (2020), Dla Polaków członkostwo w UE nie ma alternatywy, https://tinyurl.com/sx3jyv2f [dostęp: 1.05.2021].

Smechowski Emilia (2015), Ich bin wer, den du nicht siehst, https://tinyurl.com/5e7dmjuj [dostęp: 1.05.2021].

Smechowski Emilia (2019), Rückkehr nach Polen. Expeditionen in mein Heimatland, Hanser, Berlin.

Stolleis Michael (2015), Muss Europa neu begruendet werden?, w: Europa, wie weiter? Perspektiven eines Projekts in der Krise, red. Winfried Brömmel, Helmut König, Manfred Sicking, Transcript, Bielefeld, s. 177–194.

Thiel Torsten (2015), Die Krise der Demokratie in Europa – und die Krise der Erforschung dieser Krise, w: Europa, wie weiter? Perspektiven eines Projekts in der Krise, red. Winfried Brömmel, Helmut König, Manfred Sicking, Transcript, Bielefeld, s. 101–123.

Uffelmann Dirk (2020), Polska literatura postkolonialna. Od sarmatyzmu do migracji poakcesyjnej, Universitas, Kraków.

Zduniak-Wiktorowicz Małgorzata (2018), Filologia w kontakcie. Polonistyka, germanistyka, postkolonializm, Wydawnictwo UAM, Poznań.

Zielińska Mirosława (2011), Auf dem Weg vom Monolog im Schatten des Zweiten Weltkrieges zum Polylog der global citizen Kulturtransfer der polnischen Literatur im deutschsprachigen Raum, w: Erwachsene Nachbarschaft. Die deutsch-polnischen Beziehungen 1991 bis 2011, red. Dieter Bingen i in., DPI, Wiesbaden, s. 377–392.