Odpamiętywanie Mazur w reportażu, prozie i poezji
Journal cover , volume 38, no. 2, year 2025
PDF (Język Polski)

Ključne besede

Masuria
resettlements
reportage
prose
poetry

Kako citirati

Mytych-Forajter, B. (2025). Odpamiętywanie Mazur w reportażu, prozie i poezji. Porównania, 38(2), 111–124. https://doi.org/10.14746/por.2025.2.5

Povzetek

Tekst Beaty Mytych-Forajter Odpamiętywanie Mazur w reportażu, prozie i poezji stanowi efekt poszukiwania relacji na temat przesiedleń na teren Mazur oraz wysiedleń ludzi pochodzących stamtąd w trzech odmiennych gatunkowo książkach z ostatniej dekady (Beata Szady Wieczny początek. Warmia i Mazury; Ishbel Szatrawska Toń; Marzanna Bogumiła Kielar Wilki). Narracja o charakterze reportażowym dowartościowuje biograficzne fakty konkretnych osób, szczegóły o charakterze etnograficznym (architektura, wyznanie) oraz nowe projekty, fundujące lokalną tożsamość. Powieściowa narracja historyczno-rodzinna, w której wykorzystano wątki baśniowo-mityczne, akcentować będzie pograniczny charakter tożsamości mieszkańców regionu. Natomiast w analizowanym tomie poetyckim punkt ciężkości przeniesiony został na różnorakie (asymilacja, izolacja, rozwiązania twórcze) techniki radzenia sobie z przesiedleniem z południowo-wschodnich krańców Polski na Mazury.

https://doi.org/10.14746/por.2025.2.5
PDF (Język Polski)

Literatura

Adamczewska Izabella (2023), Czas węgorza. Każdy najeźdźca będzie uchodźcą, „Książki. Magazyn do Czytania”, nr 4, s. 105–106.

Janczura Konrad (2023), Gdzie są Prusy z tamtych lat? [wywiad z Ishbel Szatrawską], https://tinyurl.com/ycc8tf6u [dostęp: 7.01.2025].

Kielar Marzanna Bogumiła (2001), [streszczenie pracy doktorskiej Symboliczne zawłaszczanie indywidualnych przestrzeni życiowych jako sposób tworzenia małych ojczyzn], https://tinyurl.com/4zbnt6z3 [dostęp: 7.01.2025].

Kielar Marzanna Bogumiła (2023), Wilki, Znak, Kraków.

Kielar Marzanna Bogumiła (2024), Marzanna Bogumiła Kielar o swojej poezji, audycja radiowa z 23 lipca 2024 roku, prow. Jakub Kukla, https://tinyurl.com/pburhdr7 [dostęp: 5.01.2025].

Szady Beata (2020), Wieczny początek. Warmia i Mazury, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.

Szatrawska Ishbel (2023), Toń, Cyranka, Warszawa.

Mierzwa Waldemar, red. (2008), Mazurzy. Słownik stronniczy, ilustrowany, Retman, Baobab, Dąbrówno–Warszawa.

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań (2021), https://stat.gov.pl/ [dostęp: 5.01.2025].

Sakson Andrzej (1998), Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945–1997, Instytut Zachodni, Poznań.

Sobotka Sławomir (2020), Mazurzy. Zarys historii, w: Mazurzy, red. tenże, Pracownia Wydawnicza ElSet, Olsztyn, s. 135–163.

Stasiuk Andrzej (2018), Marzanna, w: Marzanna Bogumiła Kielar, Nawigacje, Znak, Kraków, s. 45–46.

Wądolny-Tatar Katarzyna (2016), Przepisana biografia matki. O „Małej Zagładzie” Anny Janko w perspektywie pamięci biodziedzicznej, w: Literatura prze-pisana II. Od zapomnianych teorii do kryminału, red. Agnieszka Izdebska, Danuta Szajnert, Agnieszka Przybyszewska, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 109–121.