Keywords
free movement of capital
restrictions in agricultural real estate trade
How to Cite
Abstract
The aim of the considerations was to assess the admissibility of restrictions of trading in agricultural real estate introduced by the Act on shaping the agricultural system in the context of the EU principle of free movement of capital. The article presents the economic and climatic phenomena that have been taking place worldwide and in the European Union in particular, which make the introduction of legal solutions limiting trading in agricultural land inevitable. The EU principle of free movement of capital is discussed, including the premises for the admissibility of restrictions of this principle. In the light of these findings, an assessment of instruments that restrict trading in agricultural real estate has been made. The analysis carried out in the article leads to the conclusion that most of the adopted solutions pass the test of admissibility of introducing restrictions that has been developed in the case law of the Court of Justice of the European Union. Some of these restrictions, however, raise doubts.
References
Bieluk J. (2016), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
Blajer P. (2007), Pojęcie rolnika indywidualnego w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, „Studia Iuridica Agraria” t. 6.
Blajer P. (2012), Definicja i status rolnika indywidualnego w świetle nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, „Studia Iuridica Agraria” t. X.
Czechowski P. (red.) (2017), Prawo rolne, Warszawa.
Frąckowiak-Adamska A. (2009), Zasada proporcjonalności jako gwarancja swobód rynku wewnętrznego Wspólnoty Europejskiej, Warszawa.
Giżewski M. (2017), Restrictions on Trading in Agricultural Land and European Union Law, “Studia Iuridica” t. 71.
Jeżyńska B., Pastuszko R. (2012), Ramy prawne obrotu nieruchomościami rolnymi po 2016 roku, Opinie i Ekspertyzy, Kancelaria Senatu, Warszawa.
Jurcewicz A., Popardowski P. (2011), Własność w ujęciu prawa polskiego i prawa UE, „Studia Iuridica Agraria” t. IX.
Kapusta F. (2013), Ziemia w rolnictwie polskim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Rolnictwo” CVII N, nr 596.
Lichorowicz A. (2004), Instrumenty oddziaływania na strukturę gruntową Polski w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” z. 2.
Lichorowicz A. (2005), Regulacja obrotu gruntami rolnymi według ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego na tle ustawodawstwa agrarnego Europy Zachodniej, „Studia Iuridica Agraria” t. IV.
Marciniuk K. (2019), Prawne instrumenty ingerencji władzy publicznej w obrót nieruchomościami rolnymi jako środki kształtowania ustroju rolnego, Białystok.
Mataczyński M. (2012), w: A. Wróbel (red.), Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. 1, Warszawa.
Pietrzak J. (2018), Ograniczenia w obrocie nieruchomościami rolnymi w świetle wybranego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, „Młody Jurysta” nr 2.
Prokurat S. (2017), Ekonomiczne i prawne aspekty obrotu ziemią w Polsce na tle rynku europejskiego, „Ekonomia, Wroclaw Economic Review” 23/3, „Acta Universitatis Wratislaviensis” No 3807.
Prutis S. (2005), Kształtowanie ustroju rolnego – potrzeba nowej regulacji ustawowej, „Studia Iuridica Agraria” t. V.
Sikorska A. (red.) (2016), Analizy rynkowe. Rynek ziemi rolniczej stan i perspektywy, grudzień, Warszawa.
Stefańska K. (2005), Pojęcie gospodarstwa rodzinnego w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, „Studia Iuridica Agraria” t. V.
Wojciechowski P. (2019), Pojęcie nieruchomości rolnej, w: M. Korzycka (red.), Instytucje prawa rolnego, Warszawa.
Zawidzka-Łojek A. (2018), Swoboda przepływu kapitału, w: A. Zawidzka-Łojek, A. Łazowski (red.), Podręcznik prawa Unii Europejskiej. Instytucje i porządek prawny. Prawo materialne, Warszawa.
Wyroki:
Wyrok TSUE z 1 czerwca 1999 r. w sprawie C-302/97, Klaus Konle, ECLI:EU:C:1999:271.
Wyrok TSUE z 10 marca 2009 r. w sprawie C‑169/07 Hartlauer, ECLI:EU:C:2009:141.
Wyrok TSUE z 13 lipca 2000 r. w sprawie C-423/98, Alfredo Albore, ECLI:EU:C:2000:401.
Wyrok TSUE z 14 grudnia 1995 r. w sprawach połączonych C-163/94, C-165/94 oraz C-250/94 Sanz de Lera i in., ECLI:EU:C:1995:451.
Wyrok TSUE z 16 marca 1999 r. w sprawie C 222/97 Trummer i Mayer, ECLI:EU:C:1999:143.
Wyrok TSUE z 23 lutego 2006 r. w sprawie C 513/03 Van Hilten-van der Heijden, ECLI:EU:C:2006:131.
Wyrok TSUE z 28 października 2010 r. w sprawie C 72/09, Rimbaud, ECLI:EU:C:2010:645.
Wyrok TSUE z 30 listopada 1995 r. w sprawie C-55/94, Reinhard Gebhard przeciwko Consiglio dell’Ordine degli Avvocati e Procuratori di Milano, ECLI:EU:C:1995:411.
Wyrok TSUE z 4 października 1991 r. w sprawie C-367/89 Richardt and ‘Les Accessoires Scientifiques’, ECLI:EU:C:1991:376.
Wyrok TSUE z 5 marca 2002 r. w sprawach połączonych C 515/99, od C 519/99 do C 524/99 i od C 526/99 do C 540/99 Reisch i in., ECLI:EU:C:2002:135.
Wyrok TSUE z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie C 235/17, Komisja v. Węgry, ECLI:EU:C:2019:432.
Wyrok TSUE z dnia 31 stycznia 1984 r. w sprawach połączonych 286/82 i 26/83 Luisi i Carbone, ECLI:EU:C:1984:35.
Wyrok TSUE z 11 stycznia 2001 r. w sprawie C 464/98, Stefan, ECLI:EU:C:2001:9.
Wyrok TSUE z 15 maja 2003 r. w sprawie C 300/01, Salzmann, ECLI: EU:C:2003:283.
Wyrok TSUE z 22 października 2013 r., w sprawach od C 105/12 do C 107/12, Essent i in., EU:C:2013:677.
Wyrok TSUE z 23 września 2003 r. w sprawie C 452/01, Ospelt i Schlössle Weissenberg, ECLI: EU:C:2003:493.
Wyrok TSUE z 6 listopada 1984 r. w sprawie 182/83, Fearon, EU:C:1984:335.
Wyrok TSUE z dnia 14 września 2006 r. w sprawie C 386/04 Centro di Musicologia Walter Stauffer, ECLI:EU:C:2006:568.
Wyrok TSUE z dnia 31 marca 1993 r. w sprawie C 19/92 Kraus, ECLI:EU:C:1993:125.
Wyrok TSUE z dnia 6 marca 2018 r. w sprawach C 52/16 i C 113/16, SEGRO i Horváth, ECLI:EU:C:2018:157.
Inne dokumenty:
Climate change and food security: a framework document, FAO Rome, 2008, http://www.fao.org/forestry/15538-079b31d45081fe9c3dbc6ff34de4807e4.pdf.
Informacja o wynikach kontroli „Obrót Nieruchomościami Rolnymi” KRR 430.006.2018 Nr ewid. 172/2018/P/18/042/KRR, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2019.
Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie nabywania gruntów rolnych i prawa Unii Europejskiej (Dz. Urz. C 350 z 18.10.2017, s. 5).
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 21 stycznia 2015 r. w sprawie „Masowy wykup gruntów rolnych – dzwonek alarmowy dla Europy i zagrożenie dla rolnictwa rodzinnego” (opinia z inicjatywy własnej).
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 27.04.2017 r. w sprawie aktualnego stanu koncentracji gruntów rolnych w UE: jak ułatwić rolnikom dostęp do gruntów? (2016/2141(INI)) (Dz. Urz. UE C 298 z 2018).
Sprawozdanie Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego w sprawie aktualnego stanu koncentracji gruntów rolnych w UE: jak ułatwić rolnikom dostęp do gruntów?, 2016/2141(INI).
Sprawozdanie z działalności Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w 2019 roku.
Sprawozdanie z działalności Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w 2018 roku.
Sprawozdanie z działalności Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w 2017 roku.
Voluntary Guidelines on the Responsible Governance of Tenure of Land, Fisheries and Forests in the Context of National Food Security, http://www.fao.org/docrep/016/i2801e/i2801e.pdf.
License
According to the policy of implementing the CC license at the Adam Mickiewicz University in Poznań and the conditions set out in the license for works with the obligation to grant CC sublicenses.
ARTICLES ARE LICENSED UNDER A CREATIVE COMMONS:
to 2022 
Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
from 2023 