Słowa kluczowe
concepts of social action
education for social work
Jak cytować
Abstrakt
The development of theory and practice on the border of social pedagogy and social work in Poland and various forms of academic education to the field of social work resulted in a discourse on the possible relationships between social pedagogy and social work as specific fields of theory and practice of social action, whose disciplinary and professional identity is still in the process of development and dynamic changes. The aim of the presented article is to explore the discussions present in the literature on the subject of research on the border of social pedagogy and social work, which emerge specific epistemological and normative problems. Undertaking the discourse on social pedagogy as a “metatheory” of social work as well as social work as a scientific-professional activity, one point to the importance of social pedagogy, which is an important area of theory and practice present in the professional aid activities of social workers and training programs for social work. The exemplifications of theoretical approaches analyzed in the presented text are one of the voices in debate about the relationship between social pedagogy and social work (also on the European ground) and encourage reflection on possible changes in the creation of new paradigms and the separation of social work as parallel to the (social) pedagogy new discipline.
Bibliografia
Cichosz M., Pedagogika społeczna. Zarys problematyki, Kraków 2014.
Czarnecki P.S., Praca socjalna, Warszawa 2013.
Frysztacki K., Dylematy badawcze w pracy socjalnej, [w:] A. Niesporek, K. Wódz (red.), Praca socjalna w Polsce. Badania, kształcenie, potrzeby praktyki. Materiały z VIII Zjazdu Polskiego Stowarzyszenia Szkół Pracy Socjalnej w Katowicach, Katowice 1999, s. 15–20.
Frysztacki K., Współczesna praca socjalna: dekompozycja czy restrukturyzacja?, [w:] A. Michalska, P. Sikora (red.), Praca socjalna. Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość, Opole 2015, s. 31–40.
Global definition of social work, International Federation of Social Workers, http://ifsw.org/get-involved/global-definition-of-social-work/ [dostęp: 22.01.2023].
Hämäläinen J., Social pedagogy as a meta-theory of social work education, „Social Work” 1989, 32(2), s. 117–128. DOI: https://doi.org/10.1177/002087288903200206
Hämäläinen J., The concept of social pedagogy in the field of social work, „Journal of Social Work” 2003, 3(1), s. 69-80, DOI: https://doi.org/10.1177/1468017303003001005
Kamiński A., Funkcje pedagogiki społecznej, Warszawa 1974.
Kantowicz E., Koncepcje kształcenia do pracy społecznej w ujęciu Aleksandra Kamińskiego, [w:] E. Marynowicz-Hetka, H. Kubicka, M. Granosik (red.), Aleksander Kamiński i jego twórczość pedagogiczna. Dyskusja o przeszłości wobec teraźniejszości i przyszłości, Łódź 2004, s. 359–367.
Kantowicz E., Między pedagogiką społeczną a pracą socjalną – w poszukiwaniu nowego paradygmatu pedagogiki pracy socjalnej, [w:] E. Kantowicz, M. Ciczkowska-Giedziun, B. Chrostowska (red.)Szkoły polskiej pedagogiki społecznej wobec nowych wyzwań. Polska pedagogika społeczna na początku XXI wieku, Toruń 2010, s. 152–167.
Kantowicz E., Paradygmat pracy socjalnej jako dyscypliny naukowej, [w:] M. Urlińska, A. Uniewska, J. Horowski (red.), Teoria i praktyka edukacyjna, Toruń 2012, s. 376–392.
Kantowicz E., Pedagogika (w) pracy socjalnej, wyd. 2, Olsztyn 2003.
Kantowicz E., Praca socjalna w interdyscyplinarnym splocie nauk, [w:] K. Frysztacki (red.), Praca socjalna – 30 wykładów, Warszawa 2019, s. 76–96.
Kantowicz E., Trzydzieści lat Polskiego Stowarzyszenia Szkół Pracy Socjalnej, „Praca Socjalna” 2022, 2(37), s. 23–40. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9018
Kantowicz E., Wprowadzenie, [w:] E. Kantowicz, M. Ciczkowska-Giedziun, B. Chrostowska (red.), Szkoły polskiej pedagogiki społecznej wobec nowych wyzwań. Polska pedagogika społeczna na początku XXI wieku, Toruń 2010, s.7–14.
Kantowicz E., Staszkiewicz-Grabarczyk I., Zmysłowska M. (red.), Zagrożone człowieczeństwo... między bezradnością a działaniem, t. 5, Kraków 2018.
Kawula S., Studia z pedagogiki społecznej, Olsztyn 1996.
Kornbeck J., Reflection on the explortability of social pedagogy and its possible limits, „Social Work in Europe” 2002, 9(2), s. 37–49.
Krajewska B., Elementarne zagadnienia pracy socjalnej. Wybór tekstów, Płock 2007.
Kromolicka B., Pedagogiczne aspekty pracy socjalnej, [w:] A. Kotlarska-Michalska, K. Piątek (red.), Praca socjalna – jej dyskursy, usytuowania i profile, Toruń–Bydgoszcz 2013, s. 75–91.
Lepalczyk I., Wpływ Kamińskiego na praktykę i myśl socjalną w Polsce, [w:] I. Lepalczyk, W. Ciczkowski (red.), Bogactwo życia i twórczości Aleksandra Kamińskiego, Toruń 1990, s. 66–73.
Lepalczyk I. Marynowicz-Hetka E., Tradycja i sytuacja aktualna w kształceniu pracowników socjalnych w Polsce, „Praca Socjalna” 1990, (1–2), s. 12–13.
Lisowska K., Łojko M., Praca socjalna jako kategoria polskiej pedagogiki społecznej. Dyskurs z pogranicza pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio” 2020, 2(42), s. 395–405.
Marynowicz-Hetka E., Koncepcja pracy społecznej w polskiej tradycji pedagogiki społecznej, [w:] E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając (red.), Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze, Warszawa 1996, s. 133–142.
Marynowicz-Hetka E., Pedagogika społeczna, t. 1, Warszawa 2006, t. 2, Warszawa 2007.
Marynowicz-Hetka E., Pedagogika społeczna, t. 1, wyd. 2, Warszawa 2009.
Marynowicz-Hetka E., Praca socjalna i jej aktualne wymiary, [w:] E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając (red.), Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze, Warszawa 1996, s. 155–169.
Marynowicz-Hetka E., Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość: zarys stanowiska społeczno-pedagogicznego, [w:] E. Marynowicz-Hetka (red.), Pedagogika społeczna – wstępy i kontynuacje, Łódź 2015, s. 15–26. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-569-0
Marynowicz-Hetka E., Ramy instytucjonalne działania społecznego. Przykład pracy socjalnej, [w:] E. Kantowicz, A. Olubiński (red.), Działanie społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku, Toruń 2003, s. 17–30.
Marynowicz-Hetka E., W sprawie kształcenia do profesji społecznych – kilka uwag zagajenia do dyskusji na temat modelu absolwenta pedagogiki społecznej, [w:] E. Kozdrowicz, A. Przecławska (red.), Absolwent pedagogiki dziś. Perspektywa teorii i praktyki pedagogiki społecznej, Warszawa 2006, s. 393–401.
Mendel M., Pedagogika miejsca i animacja na miejsce wrażliwa, [w:] M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca, Wrocław 2006, s. 21–37.
Mikulski J., Związki pracy socjalnej z polityką i pedagogiką społeczną, „Polityka Społeczna” 2005, (8), s. 15–19.
Odrowąż-Coates A., Social pedagogy in Poland – a discipline on the edge or an edge of disciplines?, [w:] D. Keller, K. O’Neil, H. Nicolaisen, D. Schugurensky, K. Villaseñor (red.), Social pedagogy and social education: Bridging traditions and innovations, Phoenix 2018, s. 134–144.
Odrowąż-Coates A., Szostakowska, K., Social pedagogy vs social work in Poland, „International Journal of Social Pedagogy” 2021, 10(1), artykuł 3, s. 1–13, DOI: https://doi.org/10.14324/111.444.ijsp.2021.v10.x.003
Olubiński A., Praca socjalna. Aspekty humanistyczne i pedagogiczne, Toruń 2004.
Pacholski M., Słaboń A., Słownik pojęć socjologicznych, Kraków 2010.
Piekarski J., Warunki uczestnictwa społecznego – pytanie o perspektywę pedagogiki społecznej, [w:] B. Kromolicka, A. Radziewicz-Winnicki, M. Noszczyk-Bernasiewicz (red.), Pedagogika społeczna w Polsce po 1989 roku. Przemiany w nauce, obecność międzynarodowa, kręgi tematyczne prac badawczych, Katowice 2007, s. 48–60.
Piekarski J., Wybrane problemy teorii i praktyki w pedagogice społecznej i pracy socjalnej (Relacja: teoria i praktyka w pedagogice i pracy socjalnej), [w:] J. Brągiel, I. Mudrecka (red.), Problemy kształcenia i doskonalenia zawodowego pracowników socjalnych, Opole 1998, s. 173–182.
Pilch T., Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 4, Warszawa 2005.
Radlińska H., Pisma wybrane, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961.
Weissbrot-Koziarska A., Kanios A., Pedagogika społeczna i praca socjalna z perspektywy obszarów badań naukowych oraz działań praktycznych – wybrane konteksty, „Praca Socjalna” 2021, 5(36), s. 83-105, DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.5799
Wroczyński R., Pedagogika społeczna, Warszawa 1976.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.