Keywords
verbal formulas
folklore in the Lublin region
folk medicine
numerology
How to Cite
Abstract
The aim of this article is to give an anthropological description of verbal magic. The magical utterances are present in the following areas of traditional culture: folk medicine, family and annual rituals. They focus on a formula which, in the opinion of people expressing them, have some magical powers which cause positive effects in the real world. The empirical material, which constitutes the basis for the description, derives from the questionnaire interviews with inhabitants of the rural communities of Lublin voivodeship. The author focuses on the elements that must be satisfied that the words gained causative power. These elements are situational context (which includes time and place of activity, sender, recipient, symbolic attributes), repeating, fidelity playback, optional confidentiality.
References
Adamowski J., Ludowe sposoby składania życzeń (słowo w kontekście kultury), „Język a kultura”, t. 6: Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław 1992.
Adamowski J., Współczesne funkcje kultury tradycyjnej, w: Tradycja: wartości i przemiany, red. J. Adamowski, J. Styk, Lublin 2009.
Adamowski J., Zamawiania znachorskie jako gatunek tekstu (perspektywa komunikacyjna), „Twórczość Ludowa” nr 1–2, 2006, s. 9–12.
Adamowski J., Przestrzeń w folklorze. Studium etnolingwistyczne, Lublin 1999.
Adamowski J., Smyk K., Tymochowicz M., Lecznictwo ludowe – ze wspomnień Czesława Maja z Motycza, woj. Lubelskie, „Twórczość Ludowa” nr 3, 2002.
Adamski J.,Folklor a współczesność. Co pozostaje z tradycji?, „Twórczość Ludowa” nr 1-4, 1988.
Bartmiński J., Folklor – język – poetyka, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
Bartmiński J., Językowe podstawy obrazu świata, Lublin 2006.
Brzozowska-Krajka A., Symbolika dobowego cyklu powszedniego w polskim folklorze tradycyjnym, Lublin 1994.
Bystroń J.S., Przeżytki wiary w magicznąmoc słowa, w: idem, Tematy, które mi odradzano, oprac. L. Stomma, Warszawa 1980, s. 204–220.
Chudzik A., Mowne zachowania magiczne w ujęciu pragmatyczno-kognitywnym, Kraków 2002.
Dobrowolski K., Studia nad życiem społecznym i kulturą, Wrocław 1966.
Engelking A., Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa, Warszawa 2010.
Engelking A., Rytuały słowne w kulturze ludowej. Prób klasyfikacji, „Język a kultura”, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław 1991, s. 85–95.
Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa 1990.
Kajfosz J., Magia w potocznej narracji, Katowice 2009
Kotula F., Folklor słowny osobliwy Lasowiaków, Rzeszowiaków i Podgórzan, Lublin 1969.
Kupisiński Z., Śmierć jako wydarzenie eschatyczne, Lublin 2007.
M. Lurker M., Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach, przeł. R. Wojnakowski, Warszawa 2011.
Malinowski B., Ogrody koralowe i ich magia, przeł. B. Leś, Warszawa 1987
Niebrzegowska-Bartmińska S., Wzorce tekstów ustnych w perspektywie etnolingwistycznej, Lublin 2006, s. 109–133.
Przybylska R., O formule ludowych zamawiań chorób na Podkarpaciu, „Twórczość Ludowa” nr 4, 2002, s. 5–9.
Słownik stereotypów i symboli ludowych, red. J. Bartmiński, t. 1, cz. 1, Lublin 1999.
Stomma L., Antropologia kultury wsi polskiej XIX w., Warszawa 1987
Szacki J., Tradycja, Warszawa 2011
van Gennep A., Obrzędy przejścia, przeł. B. Biały, Warszawa 2006.
Wójtowicz M., Magiczne funkcje liczby trzy w medycynie ludowej, „Acta Humana” nr 3, 2012 (w druku).
License
Copyright
© by Adam Mickiewicz University, Poznań, 2012
OPEN ACCESS