Abstract
The article raises the question of functioning of Cyrilo-Methodian tradition in the Bulgarian culture in the conditions of modernity. The subject of analysis is the traditional and originally religious notion of the “Slavic / Bulgarian enlighteners”. It is argued that Cyril and Methodius are presented as patrons of enlightenment, first understood as education, and then as an historical epoch, and that is why they become absolute role models of a citizen, a Bulgarian, an Orthodox, a communist. The conclusion is that the starting point for understanding the modern narrative about the creators of Slavic alphabet should be the idea of enlightenment, which in the course of time has been secularized and concretized.References
Asman, Â. (2001). Kulturna pamet. Pismenost, pamet i političeska identičnost v rannite visokorazviti kulturi. Sofiâ: Planeta-3.
B”lgarski etimologičen rečnik (1996), vol. 5. Sofiâ: Akademično izdatelstvo Prof. Marin Drinov.
Bobčev, N. (1932). Sv. Kiril i Metodij, slavânski prosvetiteli i pokroviteli na Slav. družestvo v B”lgariâ. V: N. Bobčev, V. Kiselkov, M. Genov, Kiril i Metodij, slavânski p”rvoučiteli. Sofiâ: Slavânsko družestvo v B”lgariâ.
Bogdanov, I. (1963). Bezsm”rtni predteči. Kiril i Metodij. Sofiâ: Narodna prosveta.
Bončev, A. (2012). Rečnik na c”rkovnoslavânskiâ ezik, vol. 2. Sofiâ: Narodna biblioteka „Sv. sv. Kiril i Metodij“.
Conev, Z. (1940). Sv. sv. Kiril i Metodij. Epoha na slavânskoto prosveŝenie. Sofiâ: Ignatov.
Daskalov R. (2012). Kak se misli b”lgarskoto V”zraždane. 10 godini po-k”sno. Sofiâ: Prosveta.
Drzewiecka, E. (2016). Od przyjemności do pomyślności, czyli o pożytkach z (bułgarskiego) „oświecenia”. V: E. Solak, B. Popiołek, B. Todorović (Eds.), Małe przyjemności: Katalog słowiański (pp. 225–238). Kraków: Scriptum.
Drzewiecka, E. (2018). Oświecenie – Bułgaria. V: G. Szwat-Gyłybowa (Ed.), Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach XVIII–XXI w., vol. 1: Oświecenie – Religia – Racjonalizm. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, s. 26–37. http://ireteslaw.ispan.waw.pl/handle/123456789/588.
Dûlgerov, D., Conevski, I. (1936). Pravoslavno dogmatičesko bogoslovie. Učebnik za IV i V kl. na duhovnite seminarii. Sofiâ: Sv. Sinod na b”lgarskata c”rkva.
Dževiecka, E. (2016). Ûbilejnite sbornici kato svideteli na epohata. K”m v”prosa za recepciâta na Kirilo-Metodievskata tradiciâ v modernata b”lgarska kultura. Kirilo-Metodievski studii, 25, s. 122–137.
Dževiecka, E. (2017a). Figurata na cv. Kliment Ohridski v b”lgarskata i v makedonskata knižnina ot epohata na V”zraždaneto. „B”lgarski ezik i literatura”, 59, 2, s. 177–197.
Dževiecka, E. (2017b). Prinos”t na učenicite ili socialističeskiât diskurs po slučaj Kirilo-Metodievite ûbilei v B”lgariâ. V: P. Žeňuch, S. Nikolova (Eds.), Kliment Ochridský a jeho prínos pre slovanskú a európsku kultúru. Bratislava: Slovenský komitét slavistov, s. 157–171.
Ganovski, S. (1941). Kratka istoriâ na filosofiâta. Ot drevnostta do naj-novo vreme. Sofiâ: Br. Miladinovi.
Georgiev, E. (1973a). B”lgarskoto literaturno i obŝoistoričesko razvitie i Prosveŝenieto. V: E. Georgiev, B”lgarska literatura v obŝoslavânsko i obŝoevropejsko literaturno razvitie. Sofiâ: Nauka i izkustvo, s. 203–215.
Georgiev, E. (1973b). P”rviât „Zlaten vek“. V: E. Georgiev, B”lgarska literatura v obŝoslavânsko i obŝoevropejsko literaturno razvitie. Sofiâ: Nauka i izkustvo, s. 31–49.
Jordanov, V. (1935). Narodnite prosvetiteli, Kiril i Metodij. Istoriko-literaturen očerk. Sofiâ: Pečatnica na Armejskiâ voenno-izdatelski fond.
Karavelov, L. (1875). Kiril i Metodij, b”lgarski prosvetiteli. Bukureŝ: B”lgarsko družestvo za razprostranenie polezni znaniâ.
Kr”stevič G. (2010), Prosveŝenie i nevežestvo – ŝo ot dvete? Idei – Filosofsko spisanie, 1, s. 118–121.
Minčev, M. (1940). Prosvetitelite Kiril i Metodij, slavânob”lgarskite spasiteli. Rajkovo: A. D. Kostov.
Mirčev, D. (1924). Učebnik po literatura. Pleven: koop. peč. Izgrev.
Najdenova, D. (2010). Proučvaniâ po kirilometodievistika v B”lgarskata akademiâ na naukite do 1945 g. „Palaeobulgarica“, 4, s. 3–17.
Najdenova, D. (2011). Kirilo-Metodievoto delo i b”lgarskiât nacionalen ideal (1878–1944). Kirilo-metodievski studii, 20, s. 266–276.
Naydenova, D., Drzewiecka, E. (2018). Remembering Cyril and Methodius. A History of Slavic Enlighteners in (Post)Socialist Bulgaria. V: R. Halili, Ł. Gemziak (Eds.), Pamiętając komunizm w postkomunistycznej Europie – pamięć historii i historii pamięci. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK (pod pečat).
Petkanova, D. (1963). Deloto na Kiril i Metodij. Po slučaj 1100 g. ot s”zdavaneto na b”lgarskata pismenost. Sofiâ: OF.
Petkanova-Toteva, D. (1974). Razvitie na prosvetnite idei v B”lgariâ prez XVIII vek. V: D. Petkanova-Toteva, Hilâdoletna literatura. Sofiâ: Nauka i izkustvo, s. 211–238.
Rečnik na knižovniâ b”lgarski ezik na narodna osnova ot XVII vek (2012). E. D’omina (Ed.). Sofiâ: Izdatelstvo „Valentin Traânov“.
Slavejkov, P. R. (1980). S”čineniâ v 8 toma, vol. 5: Publicistika. Sofiâ: B”lgarski pisatel.
Szwat-Gyłybowa, G. (2008). Nasze pismo – ich księgi – nasze słowo. Funkcjonalizacje tradycji cyrylometodejskiej w Bułgarii. „Slavia Meridionalis“, 8, s. 343–362.
Szwat-Gyłybowa, G. (Ed.) (2018). Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach XVIII–XXI w., vol. 1: Oświecenie – Religia – Racjonalizm. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, http://ireteslaw.ispan.waw.pl/handle/123456789/588
Zlatinčev, H. (1927). Sv. sv. Kiril i Metodij: Četiva. Sofiâ: Hemus.
Živkov, T. (1972). V: Deloto na Konstantin-Kiril Filosof. Godina na svetovna proslava. 1969. Sbornik. Sofiâ: Nauka i izkustvo.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.