Abstract
The article presents folk etymologies in the work of Florian Ceynowa (1817–1881), who is the creator of the written version of the Kashubian language, entitled Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą (1850). Rozmòwa...is maintained in a form of dialogue which preaches the most important information about Kashubians. 30 folk etymologies written by Ceynowa, 3 of which are about the war and 27 about the Bible, serve – thanks to creating a positive picture of the 19th century Kashubia and Kashubians – the construction of Kashubian identity and prestige of the whole Kashubian community.
References
Bartmiński J., 1977, O derywacji stylistycznej. Gwara ludowa w funkcji języka artystycznego, Lublin.
Borzyszkowski J., 2003, Pomorze – ziemia obiecana w literaturze i tradycji kaszubsko--pomorskiej, w: Obrazy ziemi słupskiej. Społeczeństwo – administracja – kultura. Materiały z VII Konferencji Kaszubsko-Pomorskiej, Słupsk 5–6 grudnia 2002, red. A. Czarnik, Słupsk, s. 161–177.
Ceynowa F.S., 2007, Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą napisónô przez s.p. Ksãdza Szmùka z Pùcka a do drëkù pòdónô przez Sëna Wòjkòjca ze Sławòszëna. Rokù Pańsczégò 1850. Drëdżé wëdanié, z Krajòbrazã Zemi Kaszëbsczé W Swiecu nad Wisłą ù czarnoksążnika J. Hauffégò 1865, w: F.S. Ceynowa, Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą. Rozmòwa Kaszëbë z Pòlôchã, oprac., wstęp i przypisy J. Treder, Gdańsk, s. 125–140.
Cienkowski W., 1972, Teoria etymologii ludowej, Warszawa.
Cienkowski W., 1992, Tajemnice imion własnych, Warszawa.
Duda H., Koper M., 2009, Co znaczą nazwy miejscowe?Etymologie i pseudoetymologie w „gawędach kresowych” Katarzyny Węglickiej, w: Świat ukryty w słowach, czyli o znaczeniu gramatycznym, leksykalnym i etymologicznym, red. I. Generowicz, E. Kaczmarska, I.M. Doliński, Warszawa, s. 81–90.
Kania S., Tokarski J., 1984, Zarys leksykologii i leksykografii polskiej, Warszawa.
Kostkiewiczowa T. [tk], 1988, Etymologia ludowa, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, s. 132.
Kuik-Kalinowska A., 2009, Gorzki dialog, cierpki humor i problemy filozoficzne. O „Rozmôvie Pôlocha s Kaszebą” i „Rozmòvie Kaszébé z Pòlôchem” Floriana Cejnowy, w: A. Kuik-Kalinowska, D. Kalinowski, Od Smętka do Stolema. Wokół
literatury Kaszub, Gdańsk–Słupsk, s. 89–109.
Malinowski L., 1885, Studia nad etymologią ludową, „Prace Filologiczne” cz. 1, s. 134–158, 269–317.
Malinowski L., 1888, Studia nad etymologią ludową, „Prace Filologiczne” cz. 2, s. 240–262, 452–456.
Malinowski L., 1891, Studia nad etymologią ludową, „Prace Filologiczne” cz. 3, s. 741–786.
Michow E., 2008, Legenda Kielc zamknięta w nazwie. Studium etymologiczne i kulturowe, Kielce.
Miodek J., 2002, Legenda i prawda o Kobylinie, Jutrosinieoraz Dubinie, „Forum Kobyli?skie” nr 1 (30) http://spkobylin.w.interia.pl/nazwa.htm, 21.05.2014.
Rogowska-Cybulska E., 2013, O motywach historycznych wpisanych w etymologie ludowe pomorskich choronimów i toponimów, w: Językowy, literacki i kulturowy obraz Pomorza, red. M. Klinkosz, Z. Lica, Gdańsk, s. 85–97.
Rospond S., 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław.
Rzetelska-Feleszko E., 2003, Rola nazw własnych dla samoidentyfikacji mniejszości narodowych i etnicznych (na przykładzie Kaszub i Łużyc), w: Języki mniejszości
i języki regionalne, red. E. Wrocławska, J. Zieniukowa, Warszawa, s. 49–59.
Samp J., 1988, Jak Polak z Polakiem?,„Pomerania” nr 10, s. 9–11.
Szacka B., 2006, Czas przeszły – pamięć – mit, Warszawa.
Tołstoj N.I., 1992, Język a kultura (niektóre zagadnienia słowiańskiej etnolingwistyki), w: Etnolingwistyka 5, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 15–25.
Treder J., 1981, Nazwy importowane w toponimii Kaszub, „Onomastica” nr 26, s. 61–81.
Treder J., 2006, Ceynowa Florian Stanisław Wenancjusz, w: Język kaszubski. Poradnik encyklopedyczny, red. J. Treder, Gdańsk, s. 35–41.
Treder J., 2007, Wstęp, w: F.S. Ceynowa, Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą. Rozmòwa Kaszëbë z Pòlôchã, oprac., wstęp i
przypisy J. Treder, Gdańsk, s. 7–75.
Walczak B., 1999, Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław.
Zieniukowa J., 2003, Pojęcie aksjologiczne „prestiż” a społeczna sytuacja języków mniej używanych – casus łużycczyzny i kaszubszczyzny, w: Języki mniejszości i ję-zyki regionalne, red. E. Wrocławska, J. Zieniukowa, Warszawa, s. 79–100.
Zierhofferowa Z., Zierhoffer K., 2012, Etymologie ludowe, ich funkcja i struktura, „Onomastica” nr 56, s. 15–23.
Zierhofferowa Z., Zierhoffer K., 2013, Etymologie ludowe toponimów – historycznie i współcześnie, w: Trwanie w języku... Pamięci Profesor Moniki Gruchmanowej w 10. rocznicę Jej śmierci, red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Poznań, s. 49–56.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.