Abstract
This article analyses how animal characters were presented in the novel Crobinhoodovi by Dunja Kalilić, which belongs to the trend called ratni dječji roman in Croatian literature and shows the Serbian aggression against Croatia. The attention was paid in particular to the issue of stereotypes. The work consists of six parts. The first one is dedicated to the development of Croatian children’s animal studies. The second part shows the ways of portraying the war in Croatian literature for the youngest. The third part focuses on stereotypes about animals, the fourth one describes the stereotypical images of animals and people presented in the writer’s work, and the fifth part deals with national stereotypes. The last part is a summary of the considerations and presents the conclusion that the novel Crobinhoodovi makes it a goal to properly shape the child’s worldview, which is achieved by building and consolidating the negative stereotype of the Serbian soldiers.
References
Abramowska, J. (2010). Pisarze w zwierzyńcu. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Adamczykowa, Z. (2008). Literatura „czwarta” – w kręgu zagadnień teoretycznych. W: Literatura dla dzieci i młodzieży (po r. 1980). Red. K. Heska-Kwaśniewicz, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 13–43.
Baratay, É. (2014). Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii. Przeł. P. Tarasewicz. Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku.
Baratay, É. (2017). Zwierzęta w okopach. Zapomniane historie. Przeł. B. Brzezicka. Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku.
Batinić, A. (2013). U carstvu životinja. Animalističko čitanje hrvatskih dječjih časopisa. Zagreb: Hrvatska sveučilišna naklada, Filozofski fakultet.
Batinić, Š., Majhut, B. (2001). Od slikovnjaka do Vragobe. Hrvatske slikovnice do 1945. Zagreb: Hrvatski školski muzej.
Cieślikowski, J. (1975). Literatura i popkultura dziecięca. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Crnković, M. (1967). Dječja književnost. Priručnik za studente pedagoških akademija i nastavnike. Zagreb: Školska knjiga.
Crnković, M., Težak, D. (2002). Povijest hrvatske dječje književnosti od početka do 1955. godine. Zagreb: Znanje.
Czapliński, P. (2017). Poszerzanie pola Zagłady. „Teksty Drugie” nr 2, s. 7–17. https:// doi.org/10.18318/td.2017.2.1.
Dobrosielski, P., Sulej, K. (2017). Zwierzę. W: Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej. Red. J. Kowalska Leder, P. Dobrosielski, I. Kurz, M. Szpakowska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, s. 507–532.
Dyras, M. (1999). Chorwacka literatura dziecięca wobec sytuacji po 1991 roku W: Przemiany w świadomości i kulturze duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku. Red. J. Kornhauser, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 185–194.
Hameršak, M., Zima, D. (2015). Uvod u dječju književnost. Zagreb: Leykam international.
Haraway, D. (2012). Manifest gatunków stowarzyszonych. Przeł. J. Bednarek. W: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów. Red. A. Gajewska, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 241–260.
Heska-Kwaśniewicz, K. (2009). O wojnie i okupacji w literaturze dla młodych odbiorców. Rekonesans. „Guliwer” nr 1, s. 5–10.
Hranjec, S. (1998). Hrvatski dječji roman. Zagreb: Znanje.
Jarzyna, A. (2017). Poza imaginarium. O miejscu zwierząt w narracjach o Zagładzie i Zagłady w narracjach o zwierzętach. „Narracje o Zagładzie” nr 3, s. 7–18.
Kalilić, D. (1997). Crobinhoodovi. Split: Marjan knjiga. Kopaliński, W. (1990). Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Krupiński, P. (2016). „Dlaczego gęsi krzyczały?”. Zwierzęta i Zagłada w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Kujundžić, N. (2015). Prijateljstvo djece i životinja. „Književnost i dijete” t. IV, br. 3–4, s. 28–47.
Majhut, B. (2005). Pustolov, siroče i dječja družba: hrvatski dječji roman do 1945. Zagreb: FF press, Filozofski fakultet.
Mitosek, Z. (2001). Literatura i stereotypy. Próba typologii i opisu relacji. W: Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe. Red. M. Kofta, A. Jasińska-Kania, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 214–223.
Niedziela, S. (2014). Zwierzyniec literacki. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Niesporek-Szamburska, B. (2006). W orszaku małego człowieka, czyli o psie w tekstach dla dzieci. „Guliwer” nr 3, s. 14–22.
Niesporek-Szamburska, B. (2013). Wokół stereotypu. W: B. Niesporek-Szamburska. Stereotyp czarownicy i jego modyfikowanie. Na przykładzie tekstów dla dzieci i wypowiedzi dziecięcych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 11–25.
Pilaš, B. (1998). Domovinski rat u hrvatskoj prozi za djecu. U: Odrastanje u zrcalu suvremene književnosti za djecu i mladež. Prired. R. Javor, Zagreb: Knjižnice grada Zagreba, s. 32–39.
Rąbkowska, E. (2016). „Śmieciowe” zwierzęta (trash animals) i „dzieci śmieci”. Relacje dziecka i zwierzęcia w literaturze dla dzieci i młodzieży. W: Czytanie menażerii. Zwierzęta w literaturze dziecięcej, młodzieżowej i fantastycznej. Red. A. Mik, P. Pokora, M. Skowera, Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, s. 31–51.
Slunjski, K. (2020). Animalistički sloj u romanima Maje Gluščević (90. godine 20. stoljeća). „Detinjstvo” t. XLVI, br. 2, s. 121–132.
Smykowski, K. (2017). Człowiek i zwierzęta towarzyszące. Refleksje teologa moralisty. „Verbum Vitae” nr 32, s. 445–460.
Ślawska, M. (2020). Sindrom višejezičnosti u hrvatskim dečijim romanima o domovinskom ratu. „Detinjstvo” t. XLVI, br. 1, s. 81–90.
Težak, D. (1997). Prozna djela dječje književnosti s tematikom rata. U: Dječja knjiga u Hrvatskoj danas. Teme i problemi. Prired. R. Javor, Zagreb: Knjižnice grada Zagreba, s. 42–50.
Tomljenović, A. (2012). Slika Hrvata u srpskim i Srba u hrvatskim udžbenicima povijesti za osnovnu školu. „Povijest u nastavi” br. 19 (1), s. 1–32.
Visković, N. (2009). Kulturna zoologija. Što je životinja čovjeku i što je čovjek životinji. Zagreb: Naklada Jesenski i Turk.
Wądolny-Tatar, K. (2017). Dziecko i wojna w perspektywie postpamięci. Narracje dla najmłodszych. „Litteraria Copernicana” nr 3 (23), s. 111–124. DOI: http://dx.doi. org/10.12775/LC.2017.053.
Zalar, I. (1991). Pregled hrvatske dječje poezije. Zagreb: Školska knjiga.
Zima, D. (2001). Hrvatska dječja književnost o ratu. „Polemos” br. 4, s. 81–122.
License