Keywords
Slavic glottodidactics
Polish glottodidactics
Intercomprehension
Ukrainian
Russian
How to Cite
Abstract
The paper is an introduction to teaching the Polish language and culture to native users of closely related languages. The presented synthesis is intended for teachers interested in improving their competence in teaching Polish to East Slavs and those who have just started their adventure in Slavic glottodidactics. The paper grew out of a desire to make teaching Polish to East Slavs (mainly Ukrainans) as effective as possible due to the rapidly increasing need because of a large number of war refugees from Ukraine. Based on their experience in teaching Polish to native users of East Slavic languages, the authors pay particular attention to the Slavic intercomprehension phenomenon and its influence on the glottodidactic process. They also address the problem of the key grammatical mismatches and introduce several good practices.
References
Bartmiński, J. (red.) (2015). Leksykon aksjologiczny Słowian i ich Sąsiadów. T. 1. Dom. Red. J. Bartmiński, I. Bielińska-Gardziel, B. Żywicka. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (red.) (2016). Leksykon aksjologiczny Słowian i ich Sąsiadów. T. 5. Honor. Red. P. Sotirov, D. Ajdaczić. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (red.) (2017). Leksykon aksjologiczny Słowian i ich Sąsiadów. T. 3. Praca. Red. J. Bartmiński, M. Brzozowska, S. Niebrzegowska-Batmińska. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (red.) (2018). Leksykon aksjologiczny Słowian i ich Sąsiadów. T. 2. Europa. Red. W. Chlebda. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (red.) (2019). Leksykon aksjologiczny Słowian i ich Sąsiadów. T. 4. Wolność. Red. M. Abramowicz, J. Bartmiński. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J. (2021). Wartości polskie na tle porównawczym, czyli co wyróżnia polskie rozumienie wolności. W: Teksty kultury. Oblicza komunikacji XXI wieku. T. 3. Red. M.Rzeszutko, B. Maliszewski. Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 27–45.
ESOKJ – Coste, D., North, B., Sheils, J., Trim, J. (2003). Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Przeł. W. Martyniuk. Warszawa: Wydawnictwo Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli.
Gajda, S. (1993). Styl naukowy. W: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. T. 2. Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Wrocław: Wiedza o kulturze, s. 173–189.
Garncarek, P. (2018). Nauczanie dzieci języków obcych w kontekście akwizycji pierwszego języka. „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2 (22), s. 13–24. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.01 DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.01
Gębal, P. E. (2016). Interkomprehensja, strategie mediacyjne i nauczanie języków obcych. W:
Tłumaczenie dydaktyczne wnowoczesnym kształceniu językowym. Red. E. Lipińska, A. Seretny. Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 77–93.
Hofmański, W. (2014). Transfer ujemny a kompetencja językowa. Język polski w nauczaniu Słowian. Praga: Karolinum.
Hofmański, W. (2018). Komunikatywność międzyjęzykowa a proces glottodydaktyczny. JPJO w rodzimej przestrzeni etnokulturowej. W: Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy. Red. J. Tambor, t. 6. W kręgu (glotto) dydaktyki. Red. A. Achtelik, K. Graboń. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 177–189.
Hofmański, W. (2020). Jak (z)rozumieć obcy język pokrewny? Słowiańska adaptacja „techniki siedmiu sit” (na materiale czesko-polskim). „Socjolingwistyka”, nr 34, s. 215– 230. DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.13 DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.13
Hofmański, W. (2021). Świadomość i intuicja językowa w perspektywie fenomenu interkomprehensji. „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 4031, „Slavica Wratislaviensia”, nr 174, s. 123–136. DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1150.174.10 DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1150.174.10
Janowska, I., Lipińska, E., Rabiej, A., Seretny, A., Turek, P. (red.) (2016). Programy nauczania języka polskiego jako obcego poziomy A1-C2. Wyd. 2. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Kosek, I. (2010). Z problemu opisu tzw. form deprecjatywnych. „Prace Językoznawcze”, nr 12, s. 105–114. K
ryg, H. (2022). Aspekt czasownika w perspektywie nauczania języka polskiego jako obcego osób pochodzenia niemieckiego i wschodniosłowiańskiego. [Niepublikowana rozprawa doktorska]. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Lewczuk, P. (2016). Socjolingwistyczny status surżyka.„LingVaria”, nr 1 (21), s. 177–189. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.11.2016.21.15 DOI: https://doi.org/10.12797/LV.11.2016.21.15
Lipowski, J. (2012). Paralele wsemikomunikacji użytkowników języków północnogermańskich i zachodniosłowiańskich. „Slavia Occidentalis”, nr 69, s. 147–156. Orłoś, T.Z. (red.) (2004). Czesko-polska pozorna ekwiwalencja językowa. Materiały pomocnicze dla studentów, polskich bohemistów i czeskich polonistów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Pančíková, M., Horák A. (2020). Transfer in related Slavic languages. „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 27, s. 81–92. DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.03 DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.03
Pamuła-Behrens, M. (2018). Język edukacji szkolnej w integracyjnym modelu wsparcia ucznia z doświadczeniem migracji wrodzinie. „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2 (22), s. 171–186. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.11 DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.11
Pietnoczka, P. (2018). Sytuacja językowa naUkrainie wświetle powszechnego spisu ludności oraz badań socjologicznych. „Sprawy Narodowościowe”, nr 50, s. 1–14. https://tinyurl.com/22nc3ybt (3.07.2022). DOI: https://doi.org/10.11649/sn.1671 DOI: https://doi.org/10.11649/sn.1671
Piętkowa, R. (2007). Językowy obraz świata i stereotypy a nauczanie języka polskiego. W: Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego. Red. A. Achtelik, J. Tambor. Katowice: Gnome.
Sawicka, G. (2009). Konwencja a tabu językowe. „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 3151, „Język a Kultura”, t. 21, s. 31–46.
Seretny, A. (2018). Język szkolnej edukacji w perspektywie glottodydaktycznej – zarys problematyki. „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2 (22), s. 139–156. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.09 DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.09
Szulc, A. (1997). Słownik dydaktyki języków obcych. Warszawa: PWN. Tambor, A. (2018). (Nie)codzienny polski. Teksty i konteksty. Katowice: Gnome.
Tambor, A. (2019). Licz na Banacha: Podręcznik do nauczania polskiego słownictwa specjalistycznego dla cudzoziemców. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Włodarska, K. (2013). Przyswajanie języka pierwszego – imitacja czy wrodzony dar? Analiza na podstawie wybranych teorii akwizycji języka ojczystego oraz podstawowych systemów językowych. „Adeptus”, nr 1, s. 7–25. DOI: https://doi.org/10.11649/a.2012.001 DOI: https://doi.org/10.11649/a.2012.001
Zdunkiewicz-Jedynak, D. (2008). Wykłady ze stylistyki. Warszawa: PWN.
