Morze Czarne – pejzaż kulturowy, literacki i językowy

Morze Czarne w dyskursie naukowym jest nie tylko obszarem zainteresowania geografów, botaników, zoologów czy historyków. Region czarnomorski od wieków frapuje także literaturoznawców, kulturoznawców czy badaczy współczesnych i dawnych języków. Już samo brzmienie hydronimu Morze Czarne wywołuje wiele skojarzeń, uprzestrzenniając jednostkową i zbiorową pamięć kulturową. Region czarnomorski obfituje w niezliczone legendy, wierzenia, zapiski antycznych myślicieli czy w końcu dociekania naukowe, przedstawiając wielowiekową i wielokulturową mozaikę znaczeń. To właśnie w basenie Morza Czarnego, na terenie dzisiejszej Bułgarii, jak i Rumunii, odnajdziemy ślady cywilizacji trackich, bizantyńskich, rzymskich lub osmańskich, które miały ogromny wpływ na współczesny pejzaż regionu. Ponadto basen Morza Czarnego od wieków był i wciąż jest areną ścierania się mocarstw i ukazywania rozmaitych nierówności pomiędzy państwami nadmorskimi, wynikających z historii przeciwności i kontrastów. Katharina Raabe, w przedmowie do książki Odessa transfer. Reportaże znad Morza Czarnego, wylicza znaki szczególne czarnomorskiego miasta na przykładzie Odessy: „step i morze, «barbarzyństwo» i «cywilizacja», Orient i Zachód, Azja i Europa”. Te „znaki” to zaledwie kilka oczywistych tropów, na trwałe wpisanych w czarnomorski pejzaż, otwierający się na nowe odczytania, utrwalające lub dekonstruujące przedsądy i wyobrażenia. Dociekania badawcze proponujemy skupić wokół następujących pól problemowych, reprezentujących językoznawstwo, etnologię, literaturoznawstwo, kulturoznawstwo i szeroko pojętą sztukę Słowiańszczyzny basenu Morza Czarnego:

  • pejzaż kulturowy i interkulturowy;
  • pejzaż literacki;
  • pejzaż miejski i pozamiejski, w tym przestrzenie literackie miast, wsi, regionów Morza Czarnego;
  • pejzaż romantyczny;
  • pejzaż językowy (rozumiany jako wszelkie znaki językowe i/lub językowo-graficzne obecne w przestrzeni miejskiej) i onomastyka (imiona, nazwiska, nazwy geograficzne i firmonimy) Słowiańszczyzny obszaru Morza Czarnego;  
  • pejzaż plastyczny, architektoniczny, filmowy, w przestrzeniach słowiańskich;
  • pejzaż historyczny i polityczny terenów obszaru Morza Czarnego i ich wpływ na współczesne uwarunkowania etnologiczne i kulturowe;
  • pejzaż przyrodniczy – flora i fauna Czarnomorza w ujęciu kulturowym, literackim lub językowym; pejzaż morski;
  • pozasłowiańskie pejzaże Morza Czarnego jako kontekst dla Słowiańszczyzny (m.in. wpływy bałkańskie, greckie, tureckie, kaukazkie itd.).

 

 

Teksty o objętości do 30 tysięcy znaków w językach słowiańskich, angielskim i pozostałych językach kongresowych prosimy nadsyłać do 30 listopada 2023 roku za pośrednictwem strony czasopisma „Poznańskie Studia Slawistyczne” na platformie Pressto (https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pss/about/submissions). Na platformie Pressto znajdą Państwo również wskazówki redakcyjne. Artykuł powinien zostać uzupełniony o nr ORCID autora, adres meilowy, abstrakt w języku angielskim oraz języku tekstu (około 700 znaków), słowa kluczowe w języku angielskim i języku tekstu oraz notkę o autorze w języku angielskim (do 700 znaków).

Prosimy o potwierdzenie swojego udziału w tomie do 30 czerwca 2023 roku.

Redaktor tematyczny numeru: Patryk P. Borowiak