Słowa kluczowe
folk healers
charms and incantations
space
time
Jak cytować
Abstrakt
Folk healers and their ability to heal can be connected with death or the being owned by death. This deeply archaic structure is evident in how knowledge is acquired, namely that it is passed on from mother to daughter or granddaughter/grandson in a place that suggests a connection to the other world (water, bridge). It is also evident in the fact that the women performing charms must be postmenopausal. Also important is the fact that when knowledge is acquired through dreams and visions, the soul of the initiate or the initiate him- or herself must be in touch with the other world and then return to life by passing over a thin line: a bridge as wide as a hair or a straw. This is a condition akin to death followed by eventual recuperation. Another important point is the difference in physical appearance to those treated, for example, old, white, a pale face, piercing eyes, small, slouching, etc. All these incorporate the idea that the communication with the “other world”, “the other side”, is always given to those people that somehow were in touch with the other world, which from that perspective are far from us, but originating from our environment and transferring the message that they are also close to us. The connection with the other side, with the other, distanced world was also seen in the time-space structure on the charms.
Bibliografia
Байбурин А.К., Левинтон Г.А., К описанию организации пространства в восточнославянской свадье, „Руский народный свадебный обряд”, Исследования и материалы, ред. К.В. Чистов, Т.А. Бернштам, Ленинград 1978, стр. 89–105.
Вражиновски Т., За некои ликови на бајачки и нивниот раскажувачки репертоар, „Македонски фолклор” год. XXII, бр. 44, 1989, стр. 83–88.
Вражиновски Т., Народна митологија на Македонците, Скопје–Прилеп 1998.
Вражиновски Т., Речник на народната митологија на Македонците, Прилеп–Скопје 2000.
Дмитриева С.И., Народные представления о болезня и отражание их в русском фолклоре(сравнително с фолклором Южниых Славян), „Македонски фолклор” год. XVII, бр. 33, 1984, стр. 119–126.
Домазетовски П., Вражењето и баењето во областа Дримкол, Струшко, „Македонски фолклор” год. XXII, бр. 44, 1989, стр. 129–148.
Zlatanović M., Basma i bajanje danas, „Македонски фолклор” год. XXII, бр. 44, 1989, стр. 65–68.
Ivanov V.Vs., Kategorija „vidljivo” – „nevidljivo” u tekstovima arhaičnih kultura, „Treći program radio Beograd” br. 42, III, Beograd 1979, стр. 397–401.
Kamppinen M., Cognitive Systems and Cultural Models of Illness. A Study of Two Mestizo Peasant Communities of the Peruvian Amazon, „FF Communications” no. 244, Helsinki 1989.
Крстева А., Народната медицина во Железник, „Македонски фолклор” год. XX, бр. 39–40, 1987, стр. 103–132.
Кулишић Ш., Петровић П.Ж., Пантелић Н., Српски митолошки речник, Београд 1970.
Mencej M., Witchcraft in Eastern Slovenia and Western Macedonia – a Comparative Analysis, in: Post-Yugoslav Lifeworlds. Between Traditions and Modernity, Ljubljanа2005, p. 37–67.
Обрембски Ј., Фолклорни и етнографски материјали од Порече, кн. I, Скопје–Прилеп2001.
Обрембски Ј., Македонски етносоциолошки студии, кн. II, Скопје–Прилеп2001.
Penavin O., Narodno lečenje kod Mañara u Jugoslaviji, „Македонски фолклор” год. XVIII, бр. 36, 1985, стр.75–82.
Петреска В., Етнографија на современиот семеен живот во македонското семејство. Традициски и нови културни модели во обредноста и семејниот живот, Скопје 2008.
Pócs É., Between the Living and the Dead. A Perspective on Witches and Seers in the Early Modern Age, Budapest 1999.
Pócs É., Fairies and witches at the boundary of South-Eastern and Central Europe, „FF Communications” no. 243, Helsinki 1989.
Pócs É., Possession Phenomena, Possession Systems. Some East-Central European examples, in: Communicating with the Spirits. Demons, Spirits, Witches, vol. I,
Communicating with the spirits, eds G. Klaniczay, É. Pócs, in collaboration with E. Csonka-Takáa, Budapest–New York 2005, p. 84–151.
Раденковић Љ., Народне басме и бајања, Ниш–Приштина–Крагујевац 1982.
Раденковић Љ., Симболика света у народној магији јужних Словена, Београд 1996.
Ристески Љ., Посмртниот обреден комплекс во традициската култура на Мариово, Прилеп 1999.
Рисетски Љ.С., Просторот и границите меѓу световите, „ЕтноАнтропоЗум” бр. 1, 2001, стр. 154–179.
Ристески Љ., Народните исцелителки во Порече од времето на Јозеф Обребски до денес, во: 70 години од истражувањата на Јозеф Обрембски во Маке-
донија, Прилеп2002, стр. 111–120.
Ристески Љ., Категориите простор и време во народната култура на Македонците, Скопје2005.
Risteski Lj., Traditional Healers in Poreče from the Time of Jozef Obrembski to the Present Day, in: Post-Yugoslav Lifeworlds. Between Traditions and Modernity, Ljubljana 2005, стр. 133–141.
Словенска митологија. Енциклопедијски речник, ред. С.М. Толстој, Љ. Раденковић, Beograd 2001.
Стојчевска-Антиќ В., Апокрифи, Скопје1996.
Толстој Н.И., Бинарне опозиције типа десно-лево, мушки-женски, Ниш 1995, стр. 101–119.
Fabijanović R., Egzorcizmi u etnički homogenim i etnički heterogenim sredinama (na primeru nekih balkanskih naroda), „Македонски фолклор” год. XXII, бр. 44, 1989, стр. 69–76.
Цветановска Ј., Искуство блиску до смртта како влез во натприродното, „Етно-културолошки зборник”, књ. VII, 2001/2002, стр. 117–122.
Цепенков М., Македонски народни умотворби, кн. 9, Скопје1972.
Цепенков М., Македонски народни умотворби, кн. 4, Скопје1980.
Чаусидис Н., Рахно К., Наумов Г., Пећ као жена и мајка у словенској традиционалној култури: семиотика, митологија, обреди, лингвистика, дијахроне компарације, Београд2008, стр. 13–114.
Шапкарев К., Избрани дела, кн. 5, Скопје1976.
Licencja
Copyright
© 2012 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
OPEN ACCESS