Abstrakt
Curses are spoken formulas that express a desire to happen something bad in the future to someone or something, with the assurance that it will capture. This conviction or belief is based on faith in the magical power of the word. In the folk life curses are being made when the most important values in the community are injured. Therefore, curses are discussed in relation to the values that are maintained in a given community, and their violation determines sin, and depending on the committed sin and weights required curses or punishments. Looking from this social perspective, they represent a measure of values in the society that occurs as an indication of distortion of values, whether those who suggest deteriorated values occupy a high or low social status in the community or family. The curse is correcting the distortion, i.e. some satisfying justice, out exclusively on force majeure, and indefinitely. In this regard it emphasizes that the most important values in traditional Macedonian culture were life itself, created progeny, and their family, property and honor. Most evidence of the belief in the power of the curse by folk stories is the event of an accident either cursed person or his family. Therefore, curses also point another very important value, which is highly appreciated – the natural course of human life, birth-marriage-death, that value in ritual practices tend to emphasize or re-establish if it is disturbed, and curses she tries to unravel.
Bibliografia
Hammel Е.A., Alternative social structure and ritual relations in the Balkans, New Jersey 1968.
Ricl M., Svest o grehu u maloaziskim kultovima rimskog doba, Beograd 1995.
??????? ?., ? ?????? ? ??????? ???????????, „???????? ????????” ??. 24, 1992, ???. 1–8, www.rastko.org.yu/knjizevnost/nauka_knjiz/dajdacic-kletva/_c.htlm [?????????: 25.07.2012].
Баришић-Јоковић В., Речи које убијају. Антологија клетви, Нови Сад 2007.
Бјелетић М., Кост кости (делови тела као ознаке сродства), „Кодови словенских култура”, Делови тела, бр. 4, 1999.
Вражиновски T., Речник на народната митологија на Македонците, Скопје 2000.
Георгиева A., Социална функция на клетвата в народната песен, „Български фолклор” год. VIII, кн. 1, 1982, стр. 98–105.
Ђаповић Л., Смрт и оностраност у клетвама, књ. 66, Београд 2009.
Китевски M., На клетва лек нема(Клетвите во македонското народно творештво), Скопје 1991.
Марко Крале легенда и стварност, прир. К. Пенушлиски, Скопје 1983.
Обредни и митолошки песни, ред. К. Пенушлиски, Скопје 1968.
Обрембски J., Фолклорни и етнографски материјали од Порече, кн. I, Скопје– Прилеп 2001.
Паликрушева Г., Кумството и побратимството на Свети Јован, „Македонски фолклор” год. VIII, бр. 15–16, 1975.
Пенушлиски К., Македонски фолклор (Историски преглед), Скопје 2004.
Пенушлиски К., Македонски народни балади, Скопје 1983.
Пенушлиски К., Балада за ослепениот Марко Крале, „Современост” бр. 7, 1979, стр. 15–29.
Пенушлиски К., Болен Дојчин, Скопје1986.
Пенушлиски К., Малешевски фолклор, Скопје 1980.
Петреска В., Огнот во свадбениот обреден комплекс во македонската традициска култура, „Кодови словенских култура” бр. 10.
Петреска В., Свадбата како обред на премин кај Македонците од брсјачката етнографска целина, кн. 43, Скопје 2002.
Петреска В., Систем на сродство кај Македонците, кн. 59, Скопје 2005.
Попова Ф., Функцијата на клетвата во градбата на баладните сижети, „Спектар” бр. 9, 1987, стр. 181–188.
Пословици и гатанки, ред. К. Пенушлиски, Скопје 1969.
Толстая С., Концептът за греха в славянската народна традиция, „Български фолклор” год. XXVI, кн. 3, 2000.
Топоров В.Н., Из индоеврпейской этимологии(V), в: Этимология 1991–1993, Москва 1994.
Требјешанин Ж., Култ и симболика ватре у митологији и религији Срба, во: С. Тројановић, Ватра у обичајима и животу српског народа, Београд 1990.
Трубачев Н.О., История славянских терминов родства и некоторых древнейших терминов общественного строя, Москва 1959.
Христов П., Родителска клетва-регулатор на социална справедливост, „Българска етнография” год. III, кн. 5–6, 1992.
Цветановска J., Гревот и казната. Во народната култура на Македонците, Скопје 2012.
Чачаровъ П.А., Клетви и благословии. Отъ Щипъ, кн. VIII, София 1892.
Чачаровъ П.А., Народни клетви. Отъ Щипъ, кн. VI, София 1891.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Poznańskich Studiów Slawistycznych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).