Abstrakt
Artykuł zwiera recenzję książki Marineli Mladenovej Банатски български книжовен език в контекста на славянската микролингвистика. История, динамика на нормата и езикови политики, której autorka skupia się na normalizacji i rozwoju norm języka bułgarskiej mniejszości zamieszkującej Banat. Literacki język Bułgarów z Banatu ma status języka wyspowego, gdyż posługuje się nim katolicka społeczność od ponad dwustu lat żyjąca poza ojczyzną, w obcym otoczeniu językowym. Z czasem – w dużej mierze pod wpływem języka chorwackiego, rumuńskiego i węgierskiego – rozwinął własną normę literacką i uznawany jest dziś za mikrojęzyk. Książka Marineli Mladenowej, a w ślad za nią także niniejszy artykuł dotyczą czynników politycznych i społecznych, które oddziaływały na rozwój tej normy.
Bibliografia
„Balgarsći kalendár”, 1936.
Czirbusz G. (1882). A délmagyaroszági bolgárok ethnologiai magánrajza. Tmesvár: A Délmagyarországi Természettud. Társ. Kiadása.
Fermendžin I. 1931). Banátsći Balgarsći kalendar za gudinata 1931. Arad–Vinga: Lovrov i drug.
Márkov M. (2009). Banátsći balgarsći prkazći, t. 1–2. Timişoara: Mirton Timišvar.
Márkov M. (2010). Antologija na banátskata balgarska literatura, t. 1. Timişoara: Mirton Timišvar.
Walczak-Mikołajczakowa, M. (2004). Piśmiennictwo katolickie w Bułgarii. Język utworów II połowy XVIII wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Walczak-Mikołajczakowa M. (2015). Bułgarzy banaccy – fenomen trwałości kultury. „Poznańskie Studia Slawistyczne” nr 8, s. 229–237, https://doi.org/10.14746/pss.2015.8.15.
Stęplewski, A. (red.) (2015). Mikronarody i mikrojęzyki słowiańskie. „Poznańskie Studia Slawistyczne”, nr 8.
Vasilčin, J. (2013). Dugadjáji ud istorijata na balgarete i na balgarete-palćene. Timišoara: Editura
Waldpress. Асенова, П., Ликоманова И., Тишева Й., Джонова М. (ред.) (2007). Българските острови на Балканите. София: Фигура.
Милетич, Л. (1896). На гости у банатските българи, I: Във Винга, II: В Бешенов. „Български преглед”, с. 40–57, 63–88.
Милетич, Л. (1897). Заселението на католишките българи в Седмиградско и Банат. „Сборник за народните умотворения, наука и книжнина” кн. XIV, с. 284–543.
Милетич, Л. (1900). Книжнината и езикът на бнатските българи. „Сборник за народните умотворения, наука и книжнина” кн. XVI-XVII, с. 339–482.
Нягулов, Б. (1999). Банатските българи. История на една малцинствена общност във времето на националните държави. София: Парадигма.
Пейковска, П. (2011). Българските общности в Унгария през XIX–XX век. Миграции и историко-демографска характеристика. София: Институт за исторически изследвания при БАН.
Стойков, С. (1967). Банатски говор. София: Българска академия на науките.
Цибрус, Г. (1884). Южноунгарските българе. Етнографическа скица от проф. Гееза Цибрус. Превел Ив. А. Георгов. „Периодично списание на Българско книжовно дружество” кн. XII, с. 65–74, кн. XIII, с. 31–51.
[Asenova, P., Likomanova, I., Tisheva, Y., Dzhonova, M. (red.) (2007). Bălgarskite ostrovi na Balkanite. Sofiya: Figura.
Miletich. L. (1896). Na gosti u banatskite bălgari, I: Văv Vinga, II: V Beshenov. „Bălgarski pregled”, s. 40–57, 63–88.
Miletich, L. (1897). Zaselenieto na katolishkite bălgari v Sedmigradsko i Banat. „Sbornik za narodnite umitvoreniya, nauka i knizhnina” kn. XIV, s. 284–543.
Miletich, L. (1900). Knizhninata i ezikăt na banatskite bălgari. „Sbornik za narodnite umitvoreniya, nauka i knizhnina” kn. XVI-XVII, s. 339–482.
Niagulov, B. (1999). Banatskite bălgari. Istoriya na edna maltsinstvena obshtnost văv vremeto na na nacionalnite dărzhavi. Sofiya: Paradigma.
Peykovska, P. (2011. Bălgarskite obshtnosti d Ungariya prez XIX-XX vek. Migracii i istoriko-demografskata harakteristika. Sofiya: Institut za instoricheski izsledvaniya pri BAN.
Stoykov, S. (1967). Banatski govor. Sofiya: Bălgarska akademia na naukite. Tsibrus, G. (1884). Yuzhnoungarskite bălgare. Etnograficheska skitsa ot prof. Geeza Tsibrus.
Prevel Iv. A. Gergov. „Periodichno spisaniye na Bălgarsko knizhovno druzhestvo” kn. XII, s. 65–74, kn. XIII, s. 31–51].
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Poznańskich Studiów Slawistycznych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).