Słowa kluczowe
religious tolerance
the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th century
foreigners in Poland
French people writing about Poland
Jak cytować
Abstrakt
In the 17th century, the Polish-Lithuanian Commonwealth became a country that French people liked to visit. Many of them left descriptions of the country which was different to their own in certain aspects. One of these aspects was Polish people’s religiousness and their attitude to nonCatholic religions. They were surprised at tolerance for people of another faith among the nobility and at the royal court, the co-existence of churches of different denominations and the lack of mutual aggression. On the other hand, they could see Polish people’s attachment to tradition and their original rites, at the same time pointing out their excessive demonstration of religious feelings, sometimes even bordering sanctimoniousness.
Bibliografia
Bogucka M., 1994, Staropolskie obyczaje w XVI i XVII wieku, Warszawa,
Chevalier P., 1666, Histoire de la guerre de Cosaques contre la Pologne, avec un discurs de leur origine, païs, moeurs, gouvernement et religion. Et un autre des Tartare Précopites, Paris.
Chrościcki J.A., 1974, Pompa funebris. Z dziejów kultury staropolskiej, Warszawa.
Chynczewska-Hennel T., 1994, Rzeczpospolita XVII wieku w oczach cudzoziemców, Warszawa.
Chynczewska-Hennel T., Jakowenko N., 2000, Społeczeństwo – religia – kultura, w: Między sobą. Szkice historyczne polsko-ukraińskie, red. T. Chynczewska-Hennel, N. Jakowenko, Lublin, s. 111–151.
Dalerac F.P., 1699, Les anecdotes de Pologne ou mémoires du règne de Jean III du nom, t. I, II, Amsterdam.
Dalerac F.P., 1968, Mémoires du Chavalier de Beaujeu contenant ses divers voyages tant en Pologne, en Allemagne, en Hongrie avec de relations particulières des affaires de ces pays-là, depuis l’année MDCLXXIX, Paris.
Dalerac F.P., 1883, Pamiętniki kawalera de Beaujeu, przeł. A. Kraushar, Kraków.
Drozdowski M., 2008, Religia i Kozaczyzna Zaporoska w Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII wieku, Warszawa.
F. de S., 1858, Relation d’un voyage de Pologne, fait dans les années 1688 et 1689, Paris.
Fabiani B., 1996, Życie codzienne na zamku królewskim w epoce Wazów, Warszawa.
Jolli J.-G., 1698, Histoire de Pologne et du Grand Duché de Lithuanie depuis la fondation de la monarchie jusques à present, ou l’on voit une relation fidele de ce qui s’est passé à la derniere élection, Amsterdam.
Jordan C., 1700, Voïages historiques de l’Europe, t. VIII, Paris.
Jouvin de Rochefort A., 1672–1676, Le voyageur d’Europe, où sont les voyages de France, d’Italie et de Malthe, d’Espagne et de Portugal, des Pays Bas, d’Allemagne et de Pologne, d’Angleterre, de Danemark et de Suède, Paris.
Laboureur P.J. le, 1647, Relation du voyage de la royne de Pologne et du retour de madame la marechalle de Guebriant, ambassadrice extraordinaire & sur-intendant, de sa conduitte par Hongrie, l’Austriche, la Styrie, la Carinthie, le Frioul, & l’Italie, avec un discours historique de toutes les villes & estats, par où elle a passé. Et un traitté particulier du royaume de Pologne, de son gouvernement ancien & moderne, de ses provinces & de ses pronces, avec plusieurs tables genealogiques de souverains, Paris.
Le Gouz F. de la Boullaye, 1653, Les voyages et observations du sieur de La Boullaye Le Gouz, Paris.
Liske X., 1876, Cudzoziemcy w Polsce, Lwów.
Litak S., 1971, Kryzys i reforma w Kościele XVI wieku, „Znak” nr 205–206, s. 901–926.
Litak S., 1994, Od reformacji do oświecenia. Kościół katolicki w Polsce nowożytnej, Lublin.
Litak S., 2004, Parafie w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku. Struktura, funkcje społeczno-religijne i edukacyjne, Lublin.
Mironowicz A., 1996, Prawosławie i unia za panowania Jana Kazimierza, Białystok.
Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, 1996, Kronika Polska, przeł. B. Kürbis, Wrocław.
Mongrillon P.M., de, 1982, Pamiętnik sekretarza ambasady francuskiej w Polsce pod koniec panowania Jana III oraz w okresie bezkrólewia i wolnej elekcji po jego zgonie (1694–1698), przeł. Ł. Częścik, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
Ogier C., 2010, Dziennik podróży po Polsce 1635–1636, przeł. Z. Gołaszewski, Gdańsk.
Regnard J. F., 1854, Oeuvres complètes de Regnard, Paris.
Targosz K., 1997, Relacja księdza F. de S. o Polsce czasów Jana III Sobieskiego (próba rozszyfrowania autorstwa), „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” nr 42/3–4, s. 31–62.
Tazbir J., 1973, Dzieje polskiej tolerancji, Warszawa.
Tazbir J., 1986, Myśl polska w nowożytnej kulturze europejskiej, Warszawa.
Tazbir J., 1987, Polskie przedmurze chrześcijańskiej Europy, mit a rzeczywistość historyczna, Warszawa.
Tazbir J., 2004, Łyżka dziegciu w ekumenicznym miodzie, Warszawa.
Tazbir J., 2009, Państwo bez stosów: szkice z dziejów tolerancji w Polsce XVI i XVII w., Warszawa.
Tende G., Sieur de Hauteville, de, 1686, Relation historique de la Pologne: contenant le pouvoir de ses rois, leur élection & leur couronnement, les privileges de la noblesse, la religion, la justice, les mœurs & les inclinations des polonais avec plusieurs actions remarquables / par le Sieur de Hauteville, Paris
Tende G., de, 2013, Relacja historyczna o Polsce, przeł. T. Falkowski, Warszawa.
Werdum U., 2012, Dziennik podróży 1670–1672. Dziennik wyprawy polowej 1671, przeł. D. Urbonaite, Warszawa.
Wójcik Z. (red.), 1972, Eryka Lassoty i Wilhelma Beauplana opisy Ukrainy, przeł. Z. Stasiewska, S. Meller, Warszawa.
Яворницкий Д.И., 1892, История запорожских козаков, t. 1, Санкт Петербург.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.