Słowa kluczowe
hermeneutics of carnality
hermeneutics of dying
sanitarian literature
Jak cytować
Abstrakt
In the European literature and culture of the interwar period we can observe increased interest in the physicality and the process of dying. Novels which touch upon these subjects are described by some scholars and critics as “sanitarian literature”. The following text is discussing the issues of the works of Max Blecher; his novel “Scarred Hearts” can be included in the circle of mentioned “sanitarian literature”. Blecher’s novel presents certain strategies of dealing with a terminal illness and the finiteness of human existence, as well as the alientation associated with these. The most frequently cited interpretive trail in this case is the philosophy of Kierkegaard, Jaspers and Heidegger. In the first part of the article, I refer to Blecher’s biography and his reception, while in the next part I contrast selected excerpts from his novel with philosophical hermeneutics.
Bibliografia
Bernhard Th., Autobiografie, przeł. S. Lisiecka, Kraków 1998.
Blecher M., Zabliźnione serca, przeł. T. Klimkowski, Warszawa 2014.
Blecher M., Zdarzenia w bliskiej nierzeczywistości, przeł. J. Kornaś-Warwas, Sejny 2013.
Błoński J., Romans z tekstem, Kraków 1981.
Breton A., Nadja, przeł. J. Waczków, Kraków 1993.
Dąbrowski M., Dekadentyzm współczesny. Główne idee, motywy i postawy modernistyczne w polskiej i niemieckojęzycznej literaturze XX wieku, Izabelin 1996.
Dybel P., Oblicza hermeneutyki, Kraków 2012.
Franczak J., Poszukiwanie realności. Światopogląd polskiej prozy modernistycznej, Kraków 2007.
Górska U., W poszukiwaniu tożsamości Europy Środkowej: przypadek bohatera galicyjskiego, Warszawa 2012.
Herlth J., Słodko-gorzkie heterotopie. Bruno Schulz i „tekst sanatoryjny” w europejskiej literaturze okresu międzywojennego, „Wielogłos. Pismo Wydziału Polonistyki UJ” 2013, nr 2(16).
Hot blackink: modernist idiosyncrasies: Urmuz – Mateiu – Blecher – Fondane – Naum, Bucureşti 2003.
Hryhorowicz Z., Bruno Schulz i Max Blecher: powinowactwa przestrzeni, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia” 2009, nr 16.
Jakubowski P., Hermeneutyka umierania, „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein” 2012, nr 9.
Janovská H., Metafizycké autobiografie Maxe Blechera, [w:] M. Blecher, Příhody z bezprostředního neskutečna, Zjizvená srdce, přeložila H. Janovská, Praha 1996.
Łubieniewska E., Czysta forma i bebechy, Kraków 2007.
Markowski M.P., Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.
Miller H., Durrell L., Listy 1935–1980, przeł. Z. Stanisławska, Warszawa 2001.
Nalewajk Ż., W stronę perspektywizmu. Problematyka cielesności w prozie Brunona Schulza i Witolda Gombrowicza, Gdańsk 2010.
Prokopski J.A., Śmierć jako misterium ludzkiej skończoności, [w:] J.A. Prokopski, Egzystencja i tragizm. Dialektyka ludzkiej skończoności, Kęty 2007.
Rewers E., Od doświadczenia po doświadczenie. „Niewinny” dotyk nowoczesności, „Teksty Drugie” 2006, nr 3.
Schulz B., Księga listów, wstęp i oprac. J. Ficowski, Kraków 1975.
Taylor Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, przeł. M. Gruszczyński, O. Latek, A. Lipszyc, A. Michalak, A. Rostkowska, M. Rychter, Ł. Sommer, Warszawa 2010.
Ubertowska A., Cielesna retoryka Brunona Schulza, [w:] Między słowem a ciałem. Materiały z IV Sesji Naukowej z cyklu „Świat jeden, ale nie jednolity”, red. L. Wiśniewska, Bydgoszcz 2001.
Zawadzki A., Literatura a myśl słaba, Kraków 2010.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).