Abstrakt
At the beginning of the 70s Tadeusz Różewicz presented the manuscript of Card Index to Professor Józef Kelera. It might have stayed a secret of friendship of the dramatist and the critic, however, Różewicz revealed the initials of his friend when in a commenatry to the play, he posed a question, whether there was a full stop after the last word in the manuscript or not? Posing this question, the author claimed the integrality of his masterpiece which was threatened by the widespread interpretations of Card Index as a play of a loose and dispersed structure. Appreciating the value of this question, I turned to Professor Kelera. This way I have had an access to the autograph of the play. In this manuscript has been preserved the play from before its final editing, which its author must surely have made during typing the text. Handwritten notes contain two unknown versions of the play with fragments which would not have been passed by the censors in the then Polish People’s Republic. In the reading of the manuscript the functions of the word and its graphic shape appeared of equal importance, so this version of Card Index can be recognised as a masterpiece of literature.Bibliografia
T. Różewicz, Proza, t. 2, Kraków 1988.
T. Różewicz, Poezje zebrane, Wrocław 1976.
T. Różewicz, Utwory zebrane, Wrocław 2003–2006.
T. Różewicz, Poezje, Proza, Dramaty; zawsze fragment* recycling, Wrocław 1999.
T. Różewicz, nożyk profesora, Wrocław 2002.
T. Różewicz, szara strefa, Wrocław 2002.
T. Różewicz, Kup kota w worku (work in progress), Wrocław 2008.
K. Braun, T. Różewicz, Język teatru, Wrocław 1989.
J. Degler, „Pismo teatralne” Stanisława Wyspiańskiego, [w:] J. Trznadlowski (red.), Teatr i dramat. Konferencja teoretyczno-literacka w Świętej Katarzynie, Wrocław 1967, s. 68.
Z. Majchrowski, Otwieranie Kartoteki, [w:] T. Różewicz, Kartoteka. Kartoteka rozrzucona, Kraków 1997.
K. Puzyna, T. Różewicz, Rozmowy o dramacie. Wokół dramaturgii otwartej, „Dialog” 1969, nr 7.
Z.W. Solski, Spektakl telewizyjny – nowe spojrzenie. Na przykładzie „Do piachu” Tadeusza Różewicza, [w:] Nowa audiowizualność – nowy paradygmat kultury?, red. E. Wilk, I. Kolasińska-Pasterczyk, Kraków 2008.
F. Kafka, Przed prawem, [w:] tegoż, Wyrok, przeł. J. Kydryński, Warszawa 1975.
Z.W. Solski, Kropka Tadeusza Różewicza, „Punkt po punkcie” 2006.
H. Plessner, Uśmiech, [w:] tegoż, Pytanie o conditio humana. Wybór pism, przeł. M. Łukasiewicz, Z. Krasnodębski, A. Załuska, wyb. oprac. i wstęp Z. Krasnodębski, Warszawa 1988, s. 201 i n.
J.N. Miller, Poezja znakowania (Przestankowanie jako sztuka), „Twórczość” 1961, z. 3.
Z. Fajfel, Liberatura. Aneks do słownika terminów literackich, „Dekada Literacka” 1999, nr 5-6.
A. Przybyszewska, hasło: „Liberatura”, Materiały do „Słownika rodzajów literackich”, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2007, z. 1-2.
K. Bazarnik, Dlaczego od Joyce’a do liberatury (zamiast wstępu), [w:] taż (red.), Od Joyce’a do liberatury. Szkice o architekturze słowa, Kraków 2002.
G.E. Lessing, Dramaturgia hamburska. Wybór, przeł. O. Dobijanka, Wrocław 1956.
S. Mallarmé, Oeuvres complétes, Paris 1945.
G. Agamben, Profanacje, przeł. M. Kwaterko, Warszawa 2006.
H. Markiewicz, Tytuły dzieł literackich, [w:] tegoż, Zabawy literackie dawne i nowe, Kraków 2003.
T. Różewicz, Sztuki teatralne, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1972.
J.-N. Vuarnet, Filozof-artysta, przeł. K. Matuszewski, Gdańsk 2000.
J. Kelera, O poetyckiej strukturze dramatów Tadeusza Różewicza, [w:] tegoż, Teatr bez majtek. Szkice, Warszawa 2006.
J. Kristeva, Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przeł. M. Falski, Kraków 2007.
A. Libera, Wstęp, [w:] S. Beckett, Dramaty. Wybór, przeł. A. Libera, Wrocław 1995.
K. Krzyżan, Widz wewnętrzny w jednoaktówkach Samuela Becketta, [w:] Uwzględniając widza: od Pirandella do Bergmana, red. W. Baluch, M. Sugiera, Kraków 2001.
M. Esslin, Późne sztuki Samuela Becketta, przeł. G. Sinko, „Dialog” 1976, nr 12.
S. Mallarmé, Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku, przeł. T. Różycki, wprowadzenie M.P. Markowski, Kraków 2005.
R. Różanowski, Pasaże Waltera Benjamina. Studium myśli, Wrocław 1997.
Th.W. Adorno, Charakterystyka Waltera Benjamina, [w:] tegoż, Sztuka i sztuki. Wybór esejów, przeł. K. Krzemień-Ojak, Warszawa 1990.
W. Suchocki, Ostatni styl? Ku secesji śladem Benjamina, „Teksty” 1980, nr 1.
E. Wąchocka, Autor i dramat, Katowice 1999.
M.K. Hinchliffe, D. Hooper, F.J. Roberts, Melancholia małżeńska, przeł. K. Dudziak, H. Szafraniec, Warszawa 1987.
T.L. Tyra, Melancholia rodzinna, Białystok 1999.
H. Buczyńska-Garewicz, Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni, Kraków 2006.
P. Rypson, Obraz słowa. Historia poezji wizualnej, Warszawa 1989.
P. Rypson, Książki i strony, Warszawa 2000.
A. Krajewska, Dramat współczesny. Teoria i interpretacja, Poznań 2005.
M. Czechow, O technice aktora, przeł. J. Gazda, „Kwartalnik Filmowy” 1994, nr 5.
P. Clarkson, J. Mackewn, Fritz Perls, przeł. J. Giczela, Gdańsk 2008.
G. Houston, Gestalt. Terapia krótkoterminowa, przeł. O. Waśkiewicz, Gdańsk 2006.
S. Ginger, Gestalt. Sztuka kontaktu, przeł. W. Drabik, Warszawa 2004.
A. Kojder, Przedmowa, [w:] L. Petrażycki, O nauce, prawie i moralności. Pisma wybrane, Warszawa 1985.
G. Steiner, Dziesięć (możliwych) przyczyn smutku myśli, przeł. O. i W. Kubińscy, Gdańsk 2007.
G. Bachelard, La poétique de l’espace, Paris 1967.
A. Strindberg, Czerwony pokój. Sceny z życia artystów i pisarzy, przeł. E. Ptaszyńska- Sadowska, Warszawa 1994.
S. Popek, Barwy i psychika. Percepcja, ekspresja, projekcja, Lublin 1999.
A. Wilson, L. Bek, Jesteś kolorem. Joga, aura i energia, przeł. T. Tarkowska, Warszawa 1993.
W. Kandyński, Punkt i linia a płaszczyzna: przyczynek do analizy elementów malarskich, przeł. S. Fijałkowski, Warszawa 1986.
Arystoteles, Poetyka, przekł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław 1983.
A. Ubersfeld, Czytanie dramatu I, Warszawa 2002.
R. Ingarden, O funkcjach mowy w widowisku teatralnym, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac. J. Degler, t. 2, Wrocław 2003.
J. Axer, Nota o didaskaliach w tragedii greckiej, [w:] tegoż, Filolog w teatrze, Warszawa 1991.
D. Diderot, O poezji dramatycznej, [w:] Teorie dramatyczne oświecenia francuskiego, przekł. i oprac. E. Rzadkowska, Wrocław 1958.
K. Ruta-Rutkowska, Dramatyczne gry w podmiot, „Teksty Drugie” 1999, nr 1-2.
J.L. Marion, Bóg bez bycia, przeł. M. Frankiewicz, Kraków 1996.
T. Rachwał, Filozofia przypadku, [w:] Interpretacje i style krytyki, red. W. Kalaga, T. Sławek, Katowice 1988.
J. Jadacki, O pojęciu milczenia, [w:] Semantyka milczenia. Zbiór studiów, red. K. Handke, Warszawa 1999.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).