Słowa kluczowe
dystopia
Polish prose
postmodernism
Marek S. Huberath
Jak cytować
Abstrakt
This article is an attempt to interpret the novel Gniazdo światów (Nest of Worlds) by Marek S. Huberath. Contrary to appearances, this novel does not fit into the science fiction convention, nor does it implement dystopian schemes without reservations. Instead, the novel uses a repertoire of postmodern tricks and emphasizes the cryptotheological background. These themes can be read through the reference to transhistoric, gnostic world-feeling, and hermetic speculation. Therefore, Huberath’s novel appears as a meta-dystopia from which self-salvation can be an appropriate interpretation of the world around us.
Bibliografia
Banek K., W kręgu Hermesa Trismegistosa. Rozważania na temat genezy mitu i kultu, Warszawa 2013.
Brumlik M., Gnostycy. Marzenie o samozbawieniu człowieka, przeł. Ś.F. Nowicki, I. Nowicka, Gdynia 1999.
Bugaj R., Hermetyzm, Wrocław 1991.
Całek A., Przeklęta pierwsza linijka Jean-Marie Laclavetine’a i Gniazdo światów Marka S. Huberatha jako nowe książki zbójeckie, [w]: Loci (non) communes. Prace ofiarowane Profesor Marii Korytowskiej, red. M. Siwiec, O. Płaszczewska, Kraków 2017.
Chojnowski K., Gniazdo światów Marka S. Huberatha w świetle teorii recepcji czytelniczej Wolfganga Isera, [w]: Tekstowe światy fantastyki, red. M.M. Leś, W. Łaszkiewicz, P. Stasiewicz, Białystok 2017.
Czerwiński M., Smutek labiryntu. Gnoza i literatura. Motywy, wątki i interpretacje, Kraków 2013.
Derrida J., Ojciec logosu, przeł. B. Banasiak, „Colloquia Communia” 1988, nr 1–3.
Dukaj J., Krajobraz po zwycięstwie, czyli polska fantastyka AD 2006, „Nowa Fantastyka” 2007, nr 1.
Gorliński-Kucik P., Głos budującego na pustyni. Kryptoteologia gnozy technologicznej, „FA-art” 2016, nr 3.
Gorliński-Kucik P., TechGnoza, uchronia, science fiction. Proza Jacka Dukaja, Katowice 2017.
Huberath M.S., Gniazdo światów. Wersja jedyna, Warszawa 2000.
Hutcheon L., Teoria parodii. Lekcja sztuki XX wieku, przeł. A. Wojtanowska, W. Wojtowicz, Wrocław 2007.
Jonas H., Religia gnozy, przeł. M. Klimowicz, Kraków 1994.
Juszczyk A., Stary wspaniały świat. O utopiach pozytywnych i negatywnych, Kraków 2014.
Kaczor K., Z „getta” do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982–2012), Kraków 2017.
Knight D., Book Reviews: The Dissecting Table, „Science Fiction Adventures” 1952, listopad.
Kukulak S.P., O trzech zegarach. Relatywistyczne fabuły w polskiej fantastyce naukowej (Lem – Huberath – Snerg), „Creatio Fantastica” 2018, nr 2.
Kwiatkowski F., Czym są gnostyckie dystopie? Refleksja nad gnostycką wizją świata w badaniach nad dystopiami, [w]: Narracje fantastyczne, red. K. Olkusz, K.M. Maj, Kraków 2017.
Lem S., Dzienniki gwiazdowe, t. 1, (Dzieła, t. 2), Warszawa 1994.
Leś M.M., Fantastyka socjologiczna. Poetyka i myślenie utopijne, Białystok 2008.
Maj K.M., Eutopie i dystopie. Typologia narracji utopijnych z perspektywy filozoficznoliterackiej, „Ruch Literacki” 2014, nr 2.
Mazurkiewicz A., Fantastyka naukowa wobec tradycji religijnej, [w]: Nadprzyrodzone, red. E. Przybył, Kraków 2003.
Mazurkiewicz A., O polskiej literaturze fantastycznonaukowej lat 1990–2004, Łódź 2007.
McHale B., Powieść postmodernistyczna, przeł. M. Płaza, Kraków 2012.
Oramus M., Teoria hierarchii światów, [w]: tegoż, Rozmyślania nad tlenem: przygody człowieka czytającego, Olsztyn 2014.
Platon, Kratylos, przeł. W. Stefański, Wrocław 1990.
Prokopiuk J., Gnoza i gnostycyzm, Kraków 2019.
Prokopiuk J., Triadyczna perspektywa relacji między dobrem a złem, „Literatura na Świecie” 1979, nr 10.
Quispel G., Gnoza, przeł. B. Kita, Warszawa 1988.
Sapkowski A., Rękopis znaleziony w smoczej jaskini. Kompendium wiedzy o literaturze fantasy, Warszawa 2005.
Swoboda T., Zakrzywienie przestrzeni reprezentacji. Parę słów o metalepsie, „Teksty Drugie” 2005, nr 5.
Uniłowski K., Nadzieja z gwiazd. O wątku gnostyckim w Limes inferior Janusza A. Zajdla, [w]: tegoż, Krytyka po literaturze, Katowice 2020.
Voegelin E., Gnostyckie ruchy masowe naszych czasów, przeł. D. Leszczyński, L. Rasiński, „Odra” 1998, nr 11.
Zieliński T., Hermes Trismegistos, Sandomierz 2017.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).