Abstrakt
The subject of the analysis is the problem of metaphysics in Lech Majewski’s novel Metafizyka [Metaphysics] (2002) and in the author’s film adaptation entitled Ogród rozkoszy ziemskich [The Garden of Earthly Delights] (2004). In the novel, metaphysical sensations are conveyed through discourse: 1) the reflections of the rationalist protagonist who undergoes a crisis of worldview following the death of his partner, and 2) in interpretations of the mysterious triptych by Hieronymus Bosch, showing an irreal world: an earthly paradise which the characters attempt to emulate by repeating scenes from the painting. In the film, Majewski aban metaphysical discourse in favour of exposing The Garden of Earthly Delights and showing elaborate psychological portraits of his characters, especially the heroine who is fascinated by Bosch. Therefore, despite having the same plot, the novel and the film are two separate, autonomous works.
Bibliografia
Bosing W., Hieronim Bosch. Między niebem a piekłem, przeł. E. Wanat, Köln 2000.
Czekam na łaskę. Z Lechem Majewskim rozmawia Jakub Majmurek, „Gazeta Wyborcza”. Magazyn z 3.10.2020, s. 39.
Devitini Dufour A., Bosch, przeł. A. Wieczorek-Niebielska, Warszawa 2006.
Filostrat Starszy, Obrazy, przeł. R. Popowski, Warszawa 2004.
Fraenger W., Hieronim Bosch, przeł. B. Ostrowska, posł. P. Reuterswärd, Warszawa 1987.
Jakubowska M., Narracja transmedialna – obrazy malarskie a twórczość Lecha Majewskiego („Ogród rozkoszy ziemskich”), „Paleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” 2016, nr 2.
Kaźmierczak M., Od przekładu intersemiotycznego do innych aspektów tłumaczenia,„Przekładaniec” 2017, nr 34.
Lebecka M., Lech Majewski, Warszawa 2010.
Majewski L., Metafizyka. Powieść, Kraków 2002.
Majewski L., Pejzaż intymny. Rozmowy autobiograficzne o świecie i o sztuce, Poznań 2017.
Majewski L., Scenariusze, t. 3, Poznań 2018.
Majewski L., Ukryty język symboli w sztuce, https:// www.google.com/search?q=lech+majewski+wykład+26.X.2016 (dostęp: 30.06.2022).
Majewski L., Ukryty język symboli, Poznań 2020.
Nowakowski J., W stronę raju. O literackiej i filmowej twórczości Lecha Majewskiego,
Poznań 2012.
Stróżewski W., O metafizyczności w sztuce, [w:] idem, Wokół piękna, Kraków 2002.
Tłumacząc się – z języka na język. Z Lechem Majewskim rozmawia Magdalena Lebecka,
„Kresy” 2005, nr 1–2.
Wymiary śmierci, wybór i słowo wstępne S. Rosiek, red. D. Dmochowska, T. Swoboda, Gdańsk 2002.
Wysłouch S., Ekfraza czy przekład intersemiotyczny?, [w:] Ruchome granice literatury, red. eadem, B. Przymuszała, Warszawa 2009.
Ziomek J., Powinowactwa przez fabułę, [w:] idem, Powinowactwa literatury, Warszawa 1980.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).