Słowa kluczowe
przestrzeń
zwrot przestrzenny
zwrot topograficzny
zwrot topologiczny
Jak cytować
Abstrakt
An increased interest in space in the humanities can be referred to as a spatial, topographic or topological shift. This article is an attempt at organizing these concepts and defining the fundamental differences between them. Based on the findings of European and American researchers (including Edward Soja, Sigrid Weigel, Ernest W.B. Hess-Lüttich, and Joseph Hillis Miller) and a Polish literary scholar (Elizabeth Rybicka), the author tries to distinguish, and define the relationship, between spatial, topographic and topological shifts. This article was inspired by the terminological chaos in the Polish humanities.
Bibliografia
Atlas literatury, red. M. Bradbury, przeł. A. Błasiak, D. Gostyńska, M. Jędrzejak,I. Libucha, Warszawa 2002.
Czermińska M., Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie” 2011, nr 5.
Dajnowski M., Kilka uwag o domniemanym związku map i pejzażu literackiego, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2012, nr 3.
Gosk H., Opowieści skolonizowanego / kolonizatora. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
Hess-Lüttich E.W.B., Spatial Turn. On the Concept of Space in Cultural Geography and Literary Research, „Meta-Carto-Semiotics. Journal for Theoretical Cartography” 2012, vol. 5.
Hillis Miller J., Topographies, Stanford University Press, 1995.
Jaskóła Z., Górska B., Literacki atlas Polski – przewodnik turystyczny, Kraków 2007.
Konończuk E., Mapa w interdyscyplinarnym dialogu geografii, historii i literatury, „Teksty Drugie” 2011, nr 5.
Kowalewski J., Piasek W., Wprowadzenie, [w:] „Zwroty” badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczno-instytucjonalne, red. J. Kowalewski, W. Piasek, Olsztyn 2010.
Kubicka H., Literatura i mapy. Modele kartograficzne w badaniach nad literaturą popularną, [w:] Kody kultury. Interakcja, transformacja, synergia, red. H. Kubicka, O. Taranek, Wrocław 2009.
J. Łotman, Problem znaczenia w tekście artystycznym, [w:] tenże, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984.
Łotman J., Problem znaczenia w tekście artystycznym, [w:] J. Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984.
Markowski M.P., O reprezentacji, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2012.
Mikołajczak M., „Szli na Zachód osadnicy…”. Rola metaforyki przestrzennej w tworzeniu mitologii Ziemi Lubuskiej, [w:] Od poetyki przestrzeni do geopoetyki, red.E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok 2012.
Mikołajczak M., Tropy topografii. Związki między regionalizmem i miejscem w twórczości lubuskiej, „Ruch Literacki” 2010, z. 1.
Moretti F., Atlas of European novel, 1800–1900, London 1999.
Nijakowski L.M., Domeny symboliczne, Warszawa 2006.
Rybicka E., Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych), [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy,t. I, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2012.
Rybicka E., Mapy. Od metafory do kartografii krytycznej, „Teksty Drugie” 2013, nr 4.
Rybicka E., Od poetyki przestrzeni do poetyki miejsca. Zwrot topograficzny w badaniach literackich, „Teksty Drugie” 2008.
Rybicka E., Zwrot topograficzny w badaniach literackich. Od poetyki przestrzeni do polityki miejsca, [w:] Kulturowa teoria literatury. Poetyki, problematyki, interpretacje, t. II, red. R. Nycz, T. Walas, Kraków 2013.
Soja E.W., Postmodern Geographies, New York 1989.
Weigel S., On the „Topographical Turn”: Concept of Space in Cultural Studies and Kulturwissenschaften. A Cartigraphic Feud, przeł. M. Kyburz, U. Kornmeier, „European Review” 2009, vol. 17, nr 1.
Weigel S., Zum „topographical turn”. Kartographie, Topographie und Raumkonzepte in den Kulturwissenschaften, „KulturPoetik” 2002, nr 2.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).