Słowa kluczowe
avant-garde
literature and media
intermediality
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the article is to discuss the media topics in the prose of Bruno Schulz in the context of the media reflection of the creators of the interwar avant-garde. The issues of cinema, theater and circus, and especially their connection and confrontation, appear both in many stories of the Drohobych writer, and are an important subject of reflection by such authors as Tadeusz Peiper, Stanisław Ignacy Witkiewicz and Karol Irzykowski. The juxtaposition of literary, critical and essayistic reflection allows for an initial examination of the media a priori, the media episteme of the first decades of the 20th century, and to show how literature reflects on the new visibility and visualisation of the world.
Bibliografia
Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, oprac. Z. Jarosiński, H. Zaworska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978.
Balazs B., Wybór pism, oprac. A. Jackiewicz, Warszawa 1957.
Bocheńska J., Polska myśl filmowa do roku 1939, Wrocław 1974.
Bolecki W., Wenus z Drohobycza. O Brunonie Schulzu, Gdańsk 2017.
Bruno Schulz w oczach świadków. Listy, wspomnienia i relacje z archiwum Jerzego Ficowskiego, oprac. J. Kandziora, Gdańsk 2022.
Caneppele P., Die Republik der Träume. Bruno Schulz und seine Bilderwelt, Graz 2010.
Gawrak Z., Jan Epstein. Studium natury w sztuce filmowej, Warszawa 1962.
Giżycki M., Awangarda wobec kina. Film w kręgu polskiej awangardy artystycznej dwudziestolecia międzywojennego, Warszawa 1996.
Gondowicz J., Trans-Autentyk. Nie-czyste formy Brunona Schulza, Warszawa 2014.
Guderian-Czaplińska E., Szara strefa awangardy i inne szkice, Wrocław 2021.
Irzykowski K., Dziesiąta Muza oraz Pomniejsze pisma filmowe, oprac. Z. Górzyna, Kraków 1982.
Kittler F., Optische Medien. Berliner Vorlesung 1999, Berlin 2002.
Lindenbaum Sh., Obecność elementów judaistycznych oraz tożsamości żydowskiej Brunona Schulza w jego twórczości literackiej („Noc wielkiego sezonu”), [w:] Bruno od Księgi Blasku. Studia i eseje o twórczości Brunona Schulza, red. P. Próchniak, Kraków 2013, s. 191–207.
Orska J., Kinopoezja? Ruch i fotogenia jako kategorie estetyczne poetyckiej awangardy, „Forum Poetyki” 2021, nr 23, zima, s. 30–49. DOI: https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28895
Peiper T., Tędy. Nowe usta, oprac. S. Jaworski, T. Podoska, Kraków 1972.
Schulz B., Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, Wrocław–Warszawa–Kraków 1998.
Schulz B., Szkice krytyczne, oprac. W. Bolecki, M. Wójcik, P. Sitkiewicz, Gdańsk 2017.
Sitkiewicz P., Fantasmagorie. Rozważania o filmowej wyobraźni Brunona Schulza, „Schulz/Forum” 2012, nr 1, s. 35–46.
Sitkiewicz P., Gabinet doktora Gotarda. Schulz i niemiecki ekspresjonizm filmowy, „Schulz/Forum” 2017, nr 9, s. 5–18. DOI: https://doi.org/10.26881/sf.2017.09.02
Szymaniak K., Być agentem wiecznej idei. Przemiany poglądów estetycznych Debory Vogel, Kraków 2006.
Tarnowska B., Bruno Schulz i cyrk. Obrazy, metafory (auto)identyfikacje, „Panoptikum” 2020, nr 25 (32), s. 37–51. DOI: https://doi.org/10.26881/pan.2021.25.02
Witkiewicz S.I., Nowe formy w malarstwie. Szkice estetyczne. Teatr, oprac. J. Leszczyński, Warszawa 1974.
Wojda D., Polska Szeherezada. Swoje i obce z perspektywy postkolonialnej, Kraków 2015.
Wójtowicz A., Cogito i „sejsmograf podświadomości”. Proza pierwszej awangardy, Lublin 2010.
Zielinski S., Archeologia mediów. O głębokim czasie technicznie zapośredniczonego słuchania i widzenia, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 2010.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Paweł Tomczok
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).