Abstract
Kozłowski Krzysztof, Wiersz o jesieni. O Frantzu François Ozona [A Poem on Autumn. Frantz by François Ozon]. „Przestrzenie Teorii” 32. Poznań 2019, Adam Mickiewicz University Press, pp. 77–92. ISSN 1644-6763. DOI 10.14746/pt.2019.32.3.
The film Broken Lullaby ([1932] Ernst Lubitsch) and the novel L’Homme que j’ai tué ([1921, 1925, 1930] Maurice Rostand) are seen to be the main inspirations for Frantz (2016) by François Ozon. On the basis of methodology broadly understood as the concept of bringing into relief (Domański, 1992, 2002), this article aims to demonstrate the means by which the French director expanded upon the literary-film material, imbuing it with a totally singular meaning. Ozon’s inventiveness did not
limit itself to transformations typical for adaptations, but ventured towards feature film understood as a synthetic work of art that by exploiting the audiovisual properties of the medium itself, acts as a unifying force of poetry (Verlaine, Banville), music (Chopin, Debussy) and painting (Manet). The famous poem recited by the heroine, Ann, Chanson d’automne (Paul Verlaine), serves as the analytical starting point for the above. It is thus used as a pivot for the entire film, a veritable lodestar
for guiding motifs, allowing important aspects of the film to be highlighted and consequently, bring its main theme to the fore.
Funding
Verlaine
music
painting
pacifism
love
forgiveness
untruth
References
Ahrens B., Die Dejeuner-Malerei von Edouard Manet, Claude Monet und Pierre-Auguste Renoir. Untersuchung zur Darstellung von Mahlzeiten in der Zeit des französischen Impressionismus, Ludwigshafen am Rhein 2006 [maszynopis].
Banville Th. de, Les Stalactites; Odelettes; Amethystes; Le Forgeron, Paris 1889.
Bildanalysen: Gemälde, Fotos, Werbebilder, hrsg. von W. Faulstich, Bardowick 2010.
Domański J., Tekst jako uobecnienie. Szkic z dziejów myśli o piśmie i książce, Kęty 20022.
Eliot T.S., Od Poego do Valéry’ego, [w:] tegoż, Szkice krytyczne, wybrała, przełożyła i wstępem opatrzyła M. Niemojowska, Warszawa 1972, s. 105–126.
Elsaesser Th., Das Weimarer Kino – aufgeklärt und doppelbödig, Berlin 1999.
Faulstich W., Estetyka filmu. Badania nad filmem science fiction „Wojna światów” (1953/1954) Byrona Haskina, przeł. M. Kasprzyk, K. Kozłowski, przedmową poprzedził i oprac. K. Kozłowski, Poznań 2017 („Biblioteka «Przestrzenie Teorii»”).
Faulstich W., Filmgeschichte, Paderborn 2005.
Friedrich H., Struktura nowoczesnej liryki. Od połowy XIX do połowy XX wieku, przeł. i opatrzyła wstępem E. Feliksiak, Warszawa 1978.
Gadamer H.-G., Poetica. Wybrane eseje, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 2001 („Archiwum Humanistyki XX wieku”).
George S., Gesamt-Ausgabe der Werke, t. 16: Zeitgenössische Dichter. Übertragungen, cz II: Verlaine, Mallarmé, Rimbaud, de Régnier, D’Annunzio, Rolicz-Lieder, Berlin 1929.
Hammerstein R., Die Stimme aus der anderen Welt. Über die Darstellung des Numinosen in der Oper von Monteverdi bis Mozart, Tutzing 1998.
Hirsbrunner Th., Debussy und seine Zeit, Laaber 1981 („Große Komponisten und ihre Zeit”).
Jarociński S., Debussy a impresjonizm i symbolizm, Kraków 1966.
Juszczak W., Malarstwo polskie. Modernizm, Gdańsk 20052.
Kilb A., Diese Liebe beginnt mit einer Schusswunde, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” 2016 (29 września); <https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/kino/grosses-franzoesisches-kino-francois-ozons-frantz-14457832-p2.html?printPagedArticle=true#page-Index_1> [dostęp: 16.02.2020].
Kunze S., Der Sprechgesang und das Unsagbare. Bemerkungen zu „Pelléas et Mélisande” von Debussy, [w:] Analysen. Beiträge zu einer Problemgeschichte des Komponierens. Festschrift für Hans Heinrich Eggebrecht zum 65. Geburtstag, hrsg. von W. Breig, R. Brinkmann und E. Budde, Stuttgart 1984.
Mallarmé S., Wybór poezji, redagował A. Ważyk, Warszawa 1980.
Nochlin L., Realizm, przeł. W. Juszczak, T. Przestępski, Warszawa 1974.
Okulicz-Kozaryn R., Litwin wśród spadkobierców Króla-Ducha. Twórczość Čiurlionisa wobec Młodej Polski, Poznań 2007.
Osthoff W., Stefan George und „les deux musiques”, Stuttgart 1989.
Peyre H., Co to jest symbolizm?, przeł. i posłowiem opatrzył M. Żurowski, Warszawa 1990.
Praz M., Zmysły, śmierć i diabeł w literaturze romantycznej, przeł. K. Żaboklicki, wstęp M. Brahmer, Gdańsk 20102 („Klasyka Światowej Humanistyki”).
Rilke R.M., Poezje, wybrał, przeł. i posłowiem opatrzył M. Jastrun, Kraków 1987.
Rostand M., L’Homme que j’ai tué, „Les OEuvres Libres” 1921, nr 3 (sept.), s. 169–215.
Rostand M., L’Homme que j’ai tué, Paris 1925.
Rostand M., L’Homme que j’ai tué, Paris 1934.
Rostand M., L’Homme que j’ai tué. Pièce en 3 actes et un prologue, b.m. [Paris?] 1930.
Rymkiewicz J.M., Myśli różne o ogrodach, Warszawa 20102.
Thibaudet A., Historia literatury francuskiej. Od Rewolucji Francuskiej do lat trzydziestych XX wieku, przeł. J. Guze, Warszawa 1997.
Tomaszewski M., Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans, Kraków 20102.
Valéry P., Estetyka słowa. Szkice, wybór A. Frybesowej, wstęp M. Żurowskiego, przeł. D. Eska, A. Frybesowa, Warszawa 1971.
Valéry P., Rzeczy przemilczane (Z pism o sztuce), wybór, przekład i noty J. Guze, Warszawa 1974.
Verlaine P., Wybór poezji, oprac. A. Drzewicka, Warszawa i in. 1980, „Biblioteka Narodowa”, seria II, nr 200.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).