Abstract
Górecka Ewa, Inne miejsca – filmowe obrazy antykwariatu jako heterotopie [Other Places: Cinematic Images of Antiquarian Bookshops as Heterotopias]. „Przestrzenie Teorii” 32. Poznań 2019, Adam Mickiewicz University Press, pp. 197–211. ISSN 1644-6763. DOI 10.14746/pt.2019.32.10.
An antiquarian bookshop is a compelling site in the space of culture. Its history and its dense network of associations with an array of other cultural phenomena (e.g. fetishism, collecting, the rise and roles of libraries and museums, to name but a few) have long captivated creative practitioners – writers, painters and film-makers. 84 Charing Cross Road by D.H. Jones, The Ninth Gate by R. Polański and Antykwariat (The Second-Hand Bookstore) by M. Cuske are films in which antiquarian bookshops are appointed similarly central roles, but which at the same time differ from each other generically, each of them being a generic hybrid. In their cinematic renderings, the antiquarian bookshops appear as heterotopias in the sense proposed by Michel Foucault. The representations of the antiquarian bookshop revolve around its otherness vis-à-vis their surroundings, and frame it as unique, functionally variable within culture (a trading venue vs. a meeting point; a trading venue vs. a microcosm) and time-accumulating (heterochrony). Though generically disparate, the cinematic images of the antiquarian bookshop are all intimately embedded in Western culture.
References
Bachelard G., La Maison. De la cave au grenier. Le sens de la hutte, [w:] tegoż, La poétique de l’espace, Paris 1994, s. 23–50.
Bielas K., Szczerba J., Aktor, małpa, masażysta. Rozmowa z Romanem Polańskim, „Gazeta Wyborcza” 2000, nr 19, s. 1, 12, 14.
Böhme H., Fetyszyzm i kultura. Inna teoria nowoczesności, tłum. M. Falkowski, Warszawa 2012.
Borges J.L., Biblioteka Babel, [w:] tegoż, Fikcje, tłum. A. Sobol-Jurczykowski, S. Zembrzuski, Warszawa 2003, s. 90–102.
Chyb M., Tylko czyha…, <https://www.filmweb.pl/review/Tylko+czyha…-50> [dostęp: 17.08.2019].
Encyklopedia książki, t. 1, red. A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat, Wrocław 2017.
Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, B. Kocowski, J. Trzynadlowski, Wrocław 1971.
Foucault M., Inne przestrzenie, tłum. A. Rejniak-Majewska, „Teksty Drugie” 2005, nr 6, s. 117–125.
Grzegorzak A., [Dziewiąte wrota – recenzja], „Nowa Fantastyka” 2000, nr 2, s. 57–59.
Hanff H., 84 Charing Cross Road, New York 1970.
Helene Hanff 1916–1997, <http://www.helenehanff.com/> [dostęp: 4.09.2019].<http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2008/important-old-master-paintings-including-european-works-of-art-n08404/lot.262.html> [dostęp: 6.09.2019].
Imańska I., Per medium auctionis. Aukcje książek w Rzeczypospolitej (XVII–XVIII w.), Toruń 2013.
Koryś I., Chymkowski R., Stan czytelnictwa w Polsce w 2018 roku. Wstępne wyniki, <https://bn.org.pl/download/document/1553438768.pdf> [dostęp: 22.08.2019].
Krajewski P., Dziewiąte wrota, „Odra” 2000, nr 7/8, s. 112–113.
Lisowska E., Ogrody ziemi i raju, umysłu i duszy. Persja, [w:] Ogrody – zwierciadła kultury. Wschód, red. L. Sosnowski, A.I. Wójcik, Kraków 2004, s. 16–36.
Lubelski T., Przytulne miejsce, „Kino” 2005, nr 7/8, s. 17.
Pérez-Reverte A., El Club Dumas, Madrid 1993.
Piłat R., Trwanie rzeczy i trwanie kultury, [w:] Rzecz w kulturze, red. B. Pawłowska-Jądrzyk, D. Dąbrowska, Warszawa 2016, s. 13–21.
Siciński A., Kultura jako przestrzeń potrzeb i wartości, [w:] Aksjotyczne przestrzenie kultury, red. R. Tańczuk, D. Wolska, Wrocław 2005, s. 15–24.
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. K. Kubalska-Sulkiewicz, M. Bielska-Łach, A. Manteuffel-Szarota, Warszawa 1996.
Sommer M., Zbieranie. Próba filozoficznego ujęcia, tłum. J. Merecki, Warszawa 2003.
Szwejkowska H., Książka drukowana XV–XVIII wieku. Zarys historyczny, Wrocław 1975.
Szymański M., Świat starych książek (Antykwariat księgarski), Warszawa 1989.
Tuan Yi-Fu, Przestrzeń i miejsce, tłum. A. Morawińska, Warszawa 1987.
Ziomek J., Parodia jako problem retoryki, [w:] tegoż, Powinowactwa literatury. Studia i szkice, Warszawa 1980, s. 355–390.
Żoliborz antykwariatem stoi, 2014, <https://bibliog3.wordpress.com/2014/07/11/zoliborz-antykwariatem-stoi/> [dostęp: 22.08.2019].
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).