Abstract
The article is dedicated to the idea of dialogism in the philosophy of Mikhail Bakhtin. The author assumes that the dialogism of this Russian philosopher of ideas and literary critic is presented in a new light as a clearly valid intention in humanistic thinking. The focus is particularly turned towards the notion of the “dialogue of agreement”. The author examines various communication strategies (of submission, tolerance, convergence). Moreover, attention is drawn to the non-authoritarian, trans-- hierarchical types of resultative communication which leads to the convergence of awareness. The dialogic relation of agreement is perceived as the ultimate goal of every dialogue.
References
Arystoteles, Retoryka, przeł. H. Podbielski, [w:] Arystoteles, Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, przeł. H. Podbielski, Warszawa 2004, s. 55.
Awtonomowa N.S., Otkrytaja struktura: Jakobson–Bachtin–Łotman–Gasparow, Moskwa2009, s. 150.
Bachtin M.M., 1961 god. Zamietki, [w:] M.M. Bachtin, Sobranije soczinienij w 7 tomach, t. 5: Raboty 1940–1960 gadow, Moskwa 1993, s. 353.
Bachtin M.M., Dopołnienija i izmienienija k Dostojewskomu, [w:] Sobranije soczinienij w 7. t., t. 6: Problemy poetiki Dostojewskogo, Raboty 1960–1970 gadow, Moskwa 2002, s. 302.
Bachtin M.M., Dostojewski. 1961, przeł. B. Żyłko, „Odra” 2001, nr 1, s. 47.
Bachtin M.M., Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, Warszawa 1986, s. 394.
Bachtin М.М., Iz archiwnych zapisiej k rabotie „Probliema rieczewych zanrow”, [w:] Sobranije soczinienij w 7 tomach, t. 5: Raboty 1940–1960 gadow, Moskwa 1993, s. 281.
Bachtin M.M., Język w literaturze artystycznej, przeł. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, [w:] Ja-Inny. Wokół Bachtina, Antologia, t. 1, red. D. Ulicka, Kraków 2009, s. 444.
Bachtin М.М., K fiłosofskim osnowam gumanitarnych nauk, [w:] Sobranije soczinienij w 7 tomach, t. 5: Raboty 1940–1960 gadow, Moskwa 1993, s. 9.
Bachtin M.M., Mnogojazyczije, kak priedposyłka razwitija romannowo slowa, [w:] Sobranije soczinienij w 7 tomach, t. 5: Raboty 1940–1960 gadow, Moskwa 1993, s. 157.
Bachtin M.M., Problem tekstu: próba analizy filozoficznej, przeł. J. Faryno, „Pamiętnik Literacki” 1977, nr 3, s. 282, 285–286.
Bachtin M.M, Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa 1982, s. 107.
Bachtin M.M., Problemy poetyki Dostojewskiego, przeł. N. Modzelewska, Warszawa 1970, s. 276.
Bachtin M.M., Problemy twórczości Dostojewskiego, przeł. W. Grajewski, [w:] Ja-Inny.
Wokół Bachtina, Antologia, t. 1, red. D. Ulicka, Kraków 2009, s. 197.
Bachtin M.M., Probliema tieksta, [w:] Sobranije soczinienij w 7 tomach, t. 5: Raboty 1940–1960 gadow, Moskwa 1993, s. 317.
Bachtin M.M., Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, przeł. A. i A. Goreniowie, Kraków 1975, s. 79.
Bachtin M.M., Ukazatiel sodierżanija, włożennyj w tietrad’ nomer 2, [w:] Sobranije soczinienij w 7 tomach, t. 5: Raboty 1940–1960 gadow, Moskwa 1993, s. 361–362.
Bachtin M.M., Z notatek do „Problemów gatunków mowy”, przeł. D. Ulicka, [w:] Ja-Inny.
Wokół Bachtina. Antologia, t. 1, red. D. Ulicka, Kraków 2009, s. 431.
Barthes R., Śmierć autora, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1999, nr 1/2 (54/55), s. 251.
Broitman S.N., Diałog i monołog (ot „Probliem tworcziestwa Dostojewskogo” k pozdnim rabotam Bachtina), „Diskurs” 2003, nr 11, Moskwa, s. 46–48.
Epstein M., Konstruktiwnyj potenciał gumanitarnych nauk, Moskwa 2006, s. 21–22.
Fogel A., Coerced Speech and the Oedipus Dialogue Complex, [w:] Rethinking Bakhtin: Extensions and Challenges, Evanston 1989, s. 173–196.
Goethe J.W., Wilhelm Meister, przeł. P. Chmielowski, Warszawa 1893, s. 682.
Gogotiszwili L.A., Niepriamoje goworienije, Jazyki sławianskich kultur, Moskwa 2006, s. 210.
Lachmann R., Ritorika i diałogicznost’ w myszlienii Bachtina, „Ritorika” 1996, nr 1 (3), Moskwa.
Roziensztok-Chiussi O., Riecz i diejstwitielnost’, Moskwa 1994, s. 53.
Szatin J.W., Iskusstwo pieriegoworow, Moskwa 2002.
Szor R.O., Czemodanow N.S., Wwiedienije w jazykoznanije, Moskwa 1945, s. 140.
Whorf B., Collected Papers on Metalinguistics, Washington 1952.
Wołoszynow W., Słowo w życiu i słowo w poezji. Przyczynek do zagadnień poetyki socjologicznej, przeł. A. Pomorski, [w:] Ja-Inny. Wokół Bachtina, Antologia, t. 1, red. D. Ulicka, Kraków 2009, s. 106.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).