Keywords
konstruktywizm
intencja autora
How to Cite
Abstract
The main aim of the article is to reconstruct and critique E.D. Hirsch’s position in the debate about the necessary conditions and results of any interpretation. The author of this article seeks to demonstrate the difficulties connected with the intentionalist approach to the theory of interpretation which is typical of E.D. Hirsch and which unjustifiably privileges authorial intention. He also attempts to uncover the hidden assumptions of this approach by showing that, generally speaking, the dualist tendencies that are present in Hirsch’s theory cannot be justified. One of the objectives of this article is to propose an alternative approach to interpretation, which has been inspired by Stanley Fish and which emphasizes the integrity and monistic nature of interpretation as well as its constructivist and inevitably evaluative character. The author points to the fact that the arbitrarily established evaluation limits are unjustified as there is an element of evaluation on every level of interpretation and that the difference between understanding and interpretation cannot be validated. Also, one cannot interpret a text without each time referring to the social and cultural context.References
E. D. Hirsch, Rozumienie, interpretacja, krytyka, przeł. K. Biskupski, [w:] Znak, styl, konwencja, red. M. Głowiński, Warszawa 1977.
E. D. Hirsch, The Aims of Interpretation, Chicago 1976.
E. D. Hirsch, Validity in Interpretation, New Haven 1967.
G. Frege, Sens i znaczenie, przeł. B. Wolniewicz, [w:] tenże, Pisma semantyczne, Warszawa 1977.
Ch. P. Snow, Dwie kultury, przeł. T. Baszniak, Warszawa 1999.
S. Fish, Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, tłumacze różni, wyb. i red. A. Szahaj, Kraków 2001.
A. Szahaj, Sławiński o interpretacji. Analiza krytyczna, „Teksty Drugie” (w druku).
A. Kowalski, Myślenie przedfilozoficzne, Poznań 2001.
A. Kowalski, Symbol w kulturze archaicznej, Poznań 1999.
A. Dobosz, Tożsamość metamorficzna a komunikacja językowa, Poznań 2002.
A. Szahaj, Ironia i miłość. Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego w kontekście sporu o postmodernizm, Wrocław 1996.
A. Pałubicka, Gramatyka kultury europejskiej, Bydgoszcz 2013.
H. Lenk, Filozofia pragmatycznego interpretacjonizmu, przeł. Z. Zwoliński, Warszawa 1995.
A. Przyłębski, Etyka w świetle hermeneutyki, Warszawa 2010, rozdz. VI: Etyka interpretacjonistyczna.
R. Nycz, Od teorii nowoczesnej do poetyki doświadczenia, [w:] tenże, Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura, Warszawa 2012.
R. Nycz, Kulturowa teoria literatury – wyjaśnienia i propozycje, [w:] tenże, Poetyka doświadczenia…. Teoria – nowoczesność – literatura, Warszawa 2012.
M.P. Markowski, Antropologia, humanizm, interpretacja, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. R. Nycz, M.P. Markowski, Kraków 2006.
A. Derra, Czy racjonalność może być męska? O języku nauki z perspektywy feministycznej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, 2010, vol. 35, nr 2.
A. Derra, Obiektywność spleciona z męskością. O języku nauki z perspektywy feministycznej, „Teksty Drugie” 2011, nr 4; taż, Kobiety (w) nauce. Problem płci we współczesnej filozofii nauki i w praktyce badawczej, Warszawa 2013.
S. Fish, Profesjonalna poprawność. Badania literackie a polityczna zmiana, przeł. S. Wójtowicz, Poznań 2012.
D. Szajnert, Intencja autora i interpretacja – między inwencją a atencją. Teksty i parateksty, Łódź 2011.
T. Markiewka, Neopragmatyzm jako konstruktywizm. Kilka uwag szczegółowych, „Teksty Drugie” 2013, nr 5.
R. Nycz, Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, [w:] tenże, Poetyka doświadczenia… .
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).