Abstract
The article raises the status of the literary scholarship for school discourse (in a specifically Polish context, but it can be generalized for all school communication about literature). It rejects the vision of a "minimized scientific literary scholarship discourse". This discourse is seen as wholly different, because it transports the scientific prototypes (understood in a cognitive manner) selectively and with a big delay, but also it combines them with the prototypes derived from the ethical (moral) and political discourses (like f.e. the ministerially programmed list of literary works for school). The author debates the question how to introduce the scientific prototypes from zero, how to construct a school synthesis of literary history and whether it is possible to avoid the technique of a "school heuresis" (i.e. asking questions which include answers in them etc.).References
J. S ław iń sk i, Literatura w szkole: dziś i jutro, w: Teksty i teksty. Prace wybrane, pod red. W. Boleckiego, t. III, Kraków 2000.
S. G a jd a , Współczesny polski dyskurs naukowy w: Dyskurs naukowy - tradycja i zmiana, red. S. Gajda, Opole 1999.
P. S o b o lczyk, Od dyskursu krytycznoliterackiego do literaturoznawczego (naukowego). Stanisław Barańczak o Białoszewskim, w: Literatura i wiedza, red. W. Bolecki, E. Dąbrowska, Warszawa 2006.
P. B ou rd ieu , J.C. P a s s e r o n , Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, Warszawa 1990.
J. T r z e b iń sk i, Wstęp, w: Wiedza potoczna w szkole, red. E. Dryll, J. Trzebiński, Warszawa 1994.
K.J. T i llm a n n ,Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, przeł. G. Bluszcz, B. Miracki, Warszawa 2005.
M. G il ly , Nauczyciel - uczeń. Role instytucjonalne a reprezentacje, przeł. Z. Zakrzewska, przedm. A. Gurycka, Warszawa 1987.
D. L ew iń sk i, Krajobraz samoreferencji. Systemowo- konstruktywistyczne rozumienie dydaktyki polonistycznej, w: Antynomie wartości. Problematyka aksjologiczna w literaturze i dydaktyce, red. A. Morawiec, R. Jagodzińska, A. Klepaczko, Łódź 2006.
J. S ław iń sk i , O dzisiejszych normach czytania (znawców), w: Próby teoretycznoliterackie, t. IV Prac wybranych, pod red. W. Boleckiego, Kraków 2000.
K. K ru s z ew sk i, Program szkolny, w: Sztuka nauczania. Szkoła, red. K. Konarzewski, Warszawa 2004.
Literatura, kultura, komunikacja. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jastrzębskiego w 60. rocznicę urodzin, red. K. Stasiuk, M. Graszewicz, Wrocław 2006.
J.C. B ru n e r , Akt dokonywania odkrycia, w: Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania, red., wybór i wstęp J.M. Anglin, przeł. B. Mroziak, Warszawa 1978.
P. Wolski, w: Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia, red. E. Kużma, A. Skrendo, J. Madejski, Kraków 2006.
E. von G la s e r s fe ld , Introduction à un constructivisme radical, w: L’invention de la réalité. Contributions au constructivisme, dirigé par P. Watzlawick, trad. par A.L. Hacker, Paris 1988.
E. D ą b r ow sk a , W. K u b iń sk i, Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, w: Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, red. E. Dąbrowska, W. Kubiński, Kraków 2003.
P.K. F e y e r a b en d , Konfiguracja i metatropy w krytyce literackiej, w: Metateoretyczne problemy literaturoznawcze. Wiedza o literaturze z punktu widzenia obserwatora, red. B. Balicki, D. Lewiński, B. Ryż, E. Szczerbuk, Wrocław 2005.
G. L a k o ff, Women, Fire, and Dangerous Things. What Categories Reveal about the Mind, Chicago-London 1987.
J.R. T a y lo r , Kategoryzacja w języku, prototypy w teorii językoznawczej, przeł. A. Skucińska, Kraków 2001.
C. G od d a rd , A. W ie r z b ic k a , Język, kultura i znaczenie, przeł. W. Chłopicki, w: Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, red. E. Tabakowska, Kraków 2001.
P. S to ckw P. S tockwell, Poetyka kognitywna, przeł. A. Skucińska, Kraków 2006.
D. L ew iń sk i, Strukturalistyczna wyobraźnia metateoretyczna, Kraków 2004.
A. N aw a r e ck i, Czarny karnawał: „Uwagi śmierci niechybnej” księdza Baki – poetyka tekstu i paradoksy recepcji, Wrocław 1991.
K. K ru s z ew ski - H. W h i te , Historicism, history, and the figurative imagination, w: Tropics of Discourse. Essays in Cultural Criticism, Baltimore-London 1985.
W. B o b iń sk i, A. Janus -Si ta r z , B. Kołcz, Barwy epoki. Kultura i literatura (podręcznik dla klas trzecich szkoły średniej), Warszawa 2004.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).