Słowa kluczowe
performans
performatywność
akt poznawczy
Jak cytować
Abstrakt
The concept of a performative body is rooted in two traditions. The first tradition concerns actions, and therefore, it is wide-ranging (because it includes diverse social acts). The second tradition is narrow – it is closely linked to the effectiveness of actions and allows one to distinguish between reversible actions (the effects of which can be reversed) and irreversible ones (the effects of which are permanent). Both of these understandings, which were popularized, or developed, by John Loxley and John Austin, have become a source of reflection for researchers such as Shaun Gallagher, Donald Davidson and Jennifer Hornsby, among others. Their works encourage deeper thought on the properties of action itself and also make it possible to overcome Austin’s reductionism and describe (based on inspiration from Karl Raimund Popper’s work) the three main levels of a body’s performativity: the physical, emotive, and cognitive level.Bibliografia
Austin J., Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. B. Chwedeńczuk, wstęp J. Woleński, Warszawa 1993.
Barthes R., Mit i znak, przeł. W. Błońska, J. Błoński, J. Lalewicz, A. Tatarkiewicz, Warszawa 1970.
Bartosiak M., Za pośrednictwem osób działających. Proliminaria kognitywnej antropologii teatru, Łódź 2013.
Burszta W.J., Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Poznań 1998.
Butler J., Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, przeł. K. Krasuska, wstęp O. Tokarczuk, Warszawa 2008.
Carlson M., Performans, przeł. E. Kubikowska, red. naukowa T. Kubikowski, Warszawa 2007.
Damasio A., Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg, przeł. M. Karpiński, Poznań 2011.
Damasio A., Jak umysł zyskał jaźń. Konstruowanie świadomego mózgu, przeł. N. Radomski, Poznań 2011.
Davidson D., Eseje o prawdzie, języku i umyśle, przekł., wybór i wstęp B. Stanosz, Warszawa 1992.
Edelman G.M., Przenikliwe powietrze, jasny ogień. O materii umysłu, przeł. J. Rączaszek, Warszawa 1998.
Freud Z., Kultura jako źródło cierpień, przeł. J. Prokopiuk, oprac. R. Reszke, Warszawa 1995.
Gallagher S., Body Schema and Intentionality, [w:] The Body and the Self, red. J.L. Bermudes, A. Marcel, N. Eilan, Cambridge 1998.
Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa 1981.
Herskovits M., Man and His Works. The Science of Cultural Anthropology, New York 1948.
Hornsby J., Agency and actions, [w:] Agency and actions, red. J. Hyman, H. Steward, Cambridge 2004.
Kmita J., Banaszak G., Społeczno-regulacyjna koncepcja kultury, Warszawa 1994.
Kubikowski T., Reguła Nibelunga. Teatr w świetle nowych badań świadomości, Warszawa 2004.
Loxley J., Performativity, New York 2007.
Mittelstrass J., On Transdisciplinarity, „Trames” 2011, nr 4.
Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytyczne, red. E. Ball, W. Świątkowska, Kraków 2013.
Performatywne wymiary kultury, red. K. Leszczyńska, K. Skowronek, Kraków 2012.
Popper R.K., Wiedza a zagadnienie ciała i umysłu, przeł. T. Baszniak, Warszawa 1998.
Schechner R., Performatyka. Wstęp, przeł. T. Kubikowski, Wrocław 2006.
Skarga B., Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne, Kraków 1997.
Wachowski J., Performans, Gdańsk 2011.
Wachowski J., Poznawanie i komunikowanie. Ja wobec świata, świat wobec Ja, Ja wobec siebie samego, Poznań 2005.
Weinberg A.W., Science and Trans Science, „Minerva” 1972, nr 10(2).
Zwrot performatywny w estetyce, red. L. Bieszczad, Kraków 2013.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).