„Od posłuszeństwa do wolności”. Tradycje antywolnościowe i kultura opresji szkoły
PDF

Słowa kluczowe

szkoła
przymus
ucisk
„nowe wychowanie”
tradycje anty-wyzwoleniowe
wyłanianie

Jak cytować

Głowacka-Sobiech, E. (2020). „Od posłuszeństwa do wolności”. Tradycje antywolnościowe i kultura opresji szkoły. Rocznik Pedagogiczny, 42, 73–83. https://doi.org/10.2478/rp-2019-0005

Abstrakt

The article seeks to show how school relationships have changed over the centuries. The main focus is on recent times, when so-called ‘school coercion’ was introduced, accompanied by military re- form and the debate on violence and obedience among pupils. Yet oppression remained in schools, despite being opposed by the most prominent educators and thinkers of the period. Church institu- tions also supported the anti-freedom movements in schools. It is against this background that the slogan of the “new upbringing” movement is presented, which was to give a sense of freedom and respect for other people.

https://doi.org/10.2478/rp-2019-0005
PDF

Bibliografia

Ariès Ph., Historia dzieciństwa, tłum. M. Ochab, Wydawnictwo Marabut, Gdańsk 1995. Babicka-Wirkus A., Przymus w szkole jako warunek podejmowania działań bojowych przez uczniów, [w:] Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian?, red. M. Dudzikowa, S. Jaskulska,
Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2001.
Chmaj L., Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1963.
Czapliński W., Galos A., Korta W., Historia Niemiec, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
Czerepaniak-Walczak M., Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
Dewey J., Szkoła a społeczeństwo, tłum. J. Pieter, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2013.
Dewey J., Szkoła i dziecko, tłum. H. Błeszyńska, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2016.
Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, tłum. T. Komendant, Warszawa 1975. Golus A., Dzieciństwo w cieniu rózgi. Historia i oblicza przemocy wobec dzieci, Gliwice 2019. Juul J., Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców, tłum. D. Syska, Wy-
dawnictwo Mind, Podkowa Leśna 2014.
<kenrobinson.pl> kenrobinson-edukacja [dostęp: 12.10.2019].
Kopciewicz L., Pedagogiczne teorie i feministyczne rewizje – John Dewey, Paulo Freire, „Forum
Oświatowe” 2011, nr 2.
Kowalczyk R.W., Era Fryderyka II. Narodziny pruskiej potęgi gospodarczej w XVIII stuleciu, Wy-
dawnictwo Śląsk, Katowice 2018.
Miller A., Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii, tłum. B. Przybyłowska, Media Rodzina,
Poznań 1999.
Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2002.
Rowid H., Szkoła twórcza. Podstawy teoretyczne i drogi urzeczywistnienia nowej szkoły, Kraków
1929.
Salmonowicz St., Fryderyk Wielki, Ossolineum, Wrocław 2006.
Sobczak J., „Nowe wychowanie” w polskiej pedagogice okresu Drugiej Rzeczypospolitej (1918–
1939), Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1998.
Sośnicki K., Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku, Państwowe Zakłady Wy-
dawnictw Szkolnych, Warszawa 1967.
Sztobryn S., Nowe wychowanie, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. III, red. T. Pilch,
Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.
Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian?, red. M. Dudzikowa, S. Jaskulska, Wydaw-
nictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
Wincenty z Beauvais, De institutione puerorum regalium (O wychowaniu dzieci królewskich), 1481. Wołoszyn S., Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Dom Wydawniczy Strzelec, Kielce 1998.