Baśniowi bohaterowie w przestrzeni edukacji z perspektywy dziecięcych odbiorców
PDF

Słowa kluczowe

fairy tale in the early childhood education
early literary education
children’s reception of fairy tales

Jak cytować

Kaliszewska-Henczel, M. (2021). Baśniowi bohaterowie w przestrzeni edukacji z perspektywy dziecięcych odbiorców. Rocznik Pedagogiczny, 43, 137–152. https://doi.org/10.2478/rp-2020-0008

Abstrakt

The paper explores the nature of fairy tales’ protagonists in a traditional literary fairy tale and in the modern one from the perspective of pupils who are from seven to ten years old. The fairy tales are often being used in the early childhood education field as the starting point for school plays, as play themes or as a ‘background’ for language, science or mathematics activity. Children’s symbolic perception of the fairy tales’ characters and their relationships reveals that there is a way of pupils’ reception of texts in which those texts are treated (and analysed) as a work of literary art. The article presents the results of research, in which – through the application of a non-verbal method – children indicated the interactions between Cinderella from the traditional literary fairy tale and a daisy from Hans Christian Andersen’s story (The Daisy).

https://doi.org/10.2478/rp-2020-0008
PDF

Bibliografia

Andersen H.Ch., Baśnie, tłum. S. Beylin, J. Iwaszkiewicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Łódź 1974.
Angrosino M., Badania etnograficzne i obserwacyjne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
Baluch A., Od form prostych do arcydzieła, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kra- ków 2008.
Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, tłum. D. Danek, Państwo- wy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985.
Bom A., Aarenstrup A., Religious motifs [online], <https://andersen.sdu.dk/forskning/motiver/vi- smotiv_e.html?vid=19&id=19> [dostęp: 14.02.2020].
Bottigheimer R., Cinderella: The People’s Princess, [w:] Cinderella Across Cultures, New direc- tions and Interdisciplinary Perspectives, red. M. Hennard Dutheil de la Rochère, G. Lathey, M. Woźniak, Wayne State University Press, 2016.
Campbell J., Bohater o tysiącu twarzy, tłum. A. Jankowski, NOMOS, Kraków 2013.
Dąbek K., Nauczanie bezpodręcznikowe – działanie warte trudu [online], <https://www.ore.edu.pl/wp-content/plugins/download-attachments/includes/download.php?id=3267> [dostęp: 06.05.2020].
Kierkegaard S., Jak wioślarz w łodzi, „Znak” 1978, nr 294.
Klus-Stańska D., Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2010.
Korczak J., Jak kochać dziecko, Jacek Santorski i CO, Warszawa 1992.
Krzeszowski T., Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych, „Etnolingwistyka” 1994, nr 6.
Ługowska J., „Kopciuszek to ja!”. W kręgu zagadnień baśniowej kompensacji, [w:] Baśń we współczesnej kulturze, red. K. Ćwiklak, t 1: Niewyczerpana moc baśni: literatura – sztuka – kultura masowa, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 2014.
Mortensen K.P., Baśnie i opowieści Hansa Christiana Andersena, [w:]: H.Ch. Andersen, Baśnie i opowieści, t. 1: 1830–1850, tłum. B. Sochańska, Poznań 2006.
Ogłoza E., Wokół opowieści Hansa Christiana Andersena. O radości czytania, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014.
Piekarski J., Perspektywa uczestnicząca w badaniach empirycznych – zarys tematyczny, „Przegląd Badań Edukacyjnych” 2017, 25 (2).
Propp W., Nie tylko bajka, tłum. D. Ulicka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Ritzer G., Stawowy L., Makdonaldyzacja społeczeństwa, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2005.
Ryszka F., Przedmowa, [w:] E. Fromm, Ucieczka od wolności, tłum. O. Ziemilska, A. Ziemilski, Czytelnik, Warszawa 1993.
Shippey T., J.R.R. Tolkien. Pisarz stulecia, tłum. J. Kokot, Zysk i S-ka, Poznań 2019.
Vaz da Silva F., Teaching Symbolism in „Little Red Riding Hood”, [w:] New Approaches to Teaching Folk and Fairy Tales, red. Ch.J. Jones, C. Schwabe, Utah State University Press, 2016. Wais J., Ścieżki baśni, ENETEIA, Warszawa 2007.
Wasilewska A., Fantastyka baśniowa a dziecko – wychowanie czy manipulacja?, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2012.
Wiśniewska-Kin M., „Stan hibernacji” dziecięcych możliwości a ożywczy potencjał metody przekładu intersemiotycznego, „Forum Oświatowe” 2010, 2 (43).
Wójcicka M., Bohater, [w:] Słownik polskiej bajki ludowej, red. V. Wróblewska [online], <https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=34> [dostęp: 20.05.2020].
Wróblewska V., Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003.
Zalewska E., Obraz świata w podręcznikach do klas I–III a twórcze postawy uczniów, [w:] Gdyby
Einstein współcześnie chodził do szkoły. Dziecko i twórczość w pedagogice wczesnoszkolnej, red. E. Szatan, D. Bronk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008. Żuchowska W., Oswajanie ze sztuką słowa, WSiP, Warszawa 1992.