Abstrakt
W gospodarce rynkowej podstawowym zadaniem instytucji państwowych jest ograniczenie niepewności przez wyznaczanie ram wpływających na podejmowanie działań i decyzji wszystkich podmiotów. Od efektywności instytucji, przyjętego przez nie systemu działania oraz jego spójności, zależy skuteczność realizacji wyznaczonych strategii i planów społeczno-gospodarczych. Nieskuteczne i nieetycznie działające instytucje mogą wywoływać narastanie zjawisk patologicznych i nie pozwolić z jednej strony na swobodny, bez narzucania niepotrzebnych ograniczeń rozwój wszystkich podmiotów w gospodarce, z drugiej natomiast – doprowadzić do sytuacji, w której odsłonią się niekontrolowane objawy zwierzęcej natury, skłaniające do nieracjonalnych, nazbyt ryzykownych czy wręcz szkodliwych zachowań. Wywołuje to potrzebę wypracowania przez państwo mechanizmów, które godziłyby wymogi efektywności ekonomicznej, społecznej i politycznej z jednoczesnym uszanowaniem norm etycznych. Celem opracowania jest wykazanie, że kwestie powiązań pomiędzy etycznie postępującymi reprezentantami instytucji państwowych a etycznym postępowaniem przedstawicieli biznesu są niedostatecznie dostrzegane i doceniane oraz że wprowadzenie systemu etycznego, złożonego z ocen obiektywnych, implikuje w efekcie etyczną samoregulację podmiotów społeczno-gospodarczych i rozwój ekonomiczny państwa.
Bibliografia
Apel, K.O. (1992), Etyka dyskursu jako etyka odpowiedzialności – postmetafizyczna transformacja etyki Kanta, Kraków.
Bourdieu, P., Wacquant L.D. (2001), Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Warszawa.
Dahl, R. (1985), A preface to economic democracy, New Haven.
Galbraith, J.K. (1999), Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość, Warszawa.
Hoffman, M. (1984), Corporate governance and institutionalzing ethics, [w:] Chryssides, G.D., Kaler, J.H. (red.), Wprowadzenie do etyki biznesu, Warszawa: 139–158.
Hume, D. (1896), A Treatise of Human Nature, Oxford, http://oll.libertyfund.org/titles/342 [dostęp: 29.07.2016].
Kołakowski, L. (1987), Samozatrucie otwartego społeczeństwa, [w:] Popper K., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1: Urok Platona, Warszawa: i–vii.
Kołodko, G. (2014), Nowy pragmatyzm, czyli ekonomia i polityka dla przyszłości, [w:] Mączyńska, E. (red.), Ekonomia dla przyszłości. Fundamentalne problemy teorii ekonomii i praktyki gospodarczej, Warszawa: 19–37.
Krzymieniewska, G. (2004), Etyczne uzasadnienie praktyki negocjacji, [w:] Pogonowska, P. (red.), Elementy etyki gospodarki rynkowej, Warszawa: 143–171.
Lindblom, Ch. (1977), Politics and Markets: The world’s Political Economic System, New York.
Madej, Z. (2009), Legitymizacja polityki gospodarczej w syste0mach rynkowych, [w:] Fiedor, B., Hockuba, Z. (red.), VIII Kongres Ekonomistów Polskich. Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności, PTE, Warszawa: 326–338.
North, D. (1994), Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge.
Ossowska, M. (1966), Podstawy nauki o moralności, Warszawa.
Paco, W. (2009), Szkice z dynamiki i stabilizacji gospodarki, Warszawa.
Pogonowska, B. (2015), Dlaczego kiedyś wierzyliśmy w wolny rynek?, Prakseologia 2(157): 53–68.
Sadowski, Z. (2000), Eseje o gospodarce, Warszawa.
Stiglitz, J.E. (2004), Globalizacja, Warszawa.
Szlachta, B. (2004), Słownik społeczny, Kraków.
Wolska G. (2014), CSR jako współczesna koncepcja prowadzenia działalności gospodarczej. Zaangażowanie w ideę CSR przedsiębiorstw w Polsce, [w:] Sokołowski, J., Rękas, M., Węgrzyn, G. (red.), Ekonomia, Wrocław: 533–542.
Zboroń H. (2015), Czy ekonomiści wierzą jeszcze w wolny rynek?, Prakseologia 2(157): 33–51.
Zybertowicz, A. (1995), Przemoc i poznanie. Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy, Toruń.
Żakowski, J. (2009), Zawał. Zrozumieć kryzys, Warszawa.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.