Abstrakt
Artykuł omawia skutki reklamowego wykorzystania wizerunku poza granicami umownego zezwolenia. Na tle wcześniejszego orzecznictwa przedstawiony został przełomowy wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 29 lipca 2014 r. (VI ACa 1657/13) i jego skutki dla ochrony dóbr osobistych w Polsce. Po raz pierwszy w Polsce sąd zasądził wynagrodzenie za bezprawne wykorzystanie zamiast zwykle zasądzanego zadośćuczynienia. Sąd Apelacyjny nazwał to wynagrodzenie korzyściami (zaoszczędzonym wynagrodzeniem) uzyskanymi kosztem zubożonego. Autorka zwraca uwagę, że hipotetyczne wynagrodzenie, obliczone jako lucrum cessans, różnić się może od wysokości wynagrodzenia odpowiadającego rynkowej wartości korzystania z danego wizerunku. Przyznawanie takiego wynagrodzenia jako wydania uzyskanych korzyści będzie możliwe tylko w odniesieniu do naruszeń niektórych dóbr osobistych. Autorka omawia ponadto skutki wykorzystania w reklamie innych niż umówiono wizerunków kontrahenta, w powiązaniu z dwoma rozumieniami wizerunku (w art. 23 k.c. i art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Bibliografia
Flisak, D. (2015), Komentarz do art. 81, w: Flisak, D. (red.), Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, Warszawa: 1138-1155.
Gawlik, B. (1999), Dobra osobiste. Zbiór orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie, Kraków.
Grzeszak, T., (2007), rozdz. 8 nb. 59, w: System prawa prywatnego, t. 13, red. J. Barta, wyd. 2, Warszawa.
Grzeszak T., (2013), rozdz. 8 nb. 59, w: System prawa prywatnego, t. 13, red. J. Barta, wyd. 3, Warszawa.
Grzeszak, T. (1998), Prawo autorskie w orzecznictwie (CD-ROM), Warszawa.
Grzeszak, T. (2013), Wyłączne prawo do wykorzystania wizerunku do celów gospodarczych, czyli kilka wniosków z art. 14 ustawy o sporcie, w: Matlak, A., Stanisławska-Kloc S. (red.), Spory o własność intelektualną. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorom Januszowi Barcie i Ryszardowi Markiewiczowi, Warszawa: 333-358.
Grzybowski, S. (1957), Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa.
Księżak, P. (2007) Bezpodstawne wzbogacenie. Komentarz, Warszawa.
Księżak, P. (2014), Komentarz do art. 405 k.c., w: Osajda, K. (red.), Kodeks cywilny Komentarz, t. 2, Zobowiązania, Warszawa: 269-317.
Machnikowski, P. (2012), Odpowiedzialność za majątkowe skutki naruszenia dobra osobistego w projekcie księgi pierwszej kodeksu cywilnego, w: Balcarczyk, J. (red.), Dobra osobiste w XXI wieku. Nowe wartości, zasady, technologie, Warszawa: 19-34.
Mostowik, P. (2014), w: Olejniczak, A. (red.), System prawa prywatnego – część ogólna, t. 6, wyd. 2, Warszawa: 221-339.
Ohanowicz, A. (1981), w: Radwański, Z. (red.), System prawa cywilnego, t. 3, cz. 1, Wrocław: 470-516.
Peukert, A. (2008), Güterzuordnung als Rechtsprinzip, Tübingen.
Promińska, U. (2014), Komentarz do art. 4310 k.c., w: Pyziak-Szafnicka M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, wyd. 2, Warszawa.
Sieńczyło-Chlabicz, J. (2012), Odpowiedzialność za szkodę majątkową z tytułu komercyjnego wykorzystania wizerunku osób powszechnie znanych, w: Zoll, F. (red.), Rozprawy z prawa cywilnego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Bogusławowi Gawlikowi, Warszawa: 631-649.
Schwab, D. (2013), § 812 BGB, w: Habersack, M. (Hrsg.), Münchner Kommentar zum BGB, t. 5, wyd. 6, München.
Targosz, T., (2007), Commercialisation of Personality Rights – The Polish Perspective, w: Matlak, A. (red.), Recent Developments in IP Law, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej 99: 25-66.
Targosz, T. (2009), Roszczenia służące ochronie dóbr osobistych, w: Barta, J., Markiewicz, R. (red.), Media a dobra osobiste, Warszawa: 284-357.
Tylec, G. (2011), Glosa do wyroku SN z 16 grudnia 2009 r., I CSK 160/09, Orzecznictwo Sądów Powszechnych 7-8: 530-532.
Zoll, F. (1946), Prawo cywilne w zarysie, Kraków.
Żelechowski, Ł. (2013), Komentarz do art. 439 k.c., w: Osajda, K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Warszawa: 510-512.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.