Nadzór na podstawie ryzyka jako metoda nadzoru administracyjnego

Abstrakt

Jedną z istotnych funkcji realizowanych przez administrację publiczną jest funkcja nadzoru nad określonym obszarem życia społecznego. Organy nadzoru administracyjnego otrzymują rozmaite kompetencje służące sprawowaniu tego nadzoru, a następnie same decydują, jak będą je wykonywać. Organy samodzielnie zatem wypracowują metodologię wykonywania tych kompetencji i szukają optymalnej metody realizacji wyznaczonych im celów. Często organy nadzoru stają wobec sytuacji, w której obszary podlegające ich nadzorowi będą bardzo rozległe w sensie merytorycznym lub podmiotowym, a zasoby, przede wszystkim ludzkie, przyznane do wykonywania nadzoru, będą niewystarczające do całkowitego czy bardzo szerokiego objęcia czynnościami nadzorczymi obszarów powierzonych pieczy organów. W takich sytuacjach organ może wykonywać swoje kompetencje wyłącznie selektywnie, a metoda ich wykonywania staje się kluczową kwestią. Niniejszy tekst przedstawia jedną z takich metod opracowaną w praktyce i coraz powszechniej stosowaną w nadzorze administracyjnym – metodę nadzoru na podstawie ryzyka (NPR). W tekście została omówiona geneza powstania tej metody, jej kontekst oraz istota, a także praktyczne zastosowania – aktualne i potencjalne.