Rola crowdfundingu udziałowego w finansowaniu przedsiębiorstw w Polsce
PDF

Słowa kluczowe

crowdfunding
crowdfunding udziałowy
analiza rynku crowdfundingu
przedsiębiorstwa
Polska
JEL: G23, O16, O3, O52

Jak cytować

Kozioł-Nadolna, K. (2024). Rola crowdfundingu udziałowego w finansowaniu przedsiębiorstw w Polsce. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 86(2), 259–278. https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.2.13

Liczba wyświetleń: 196


Liczba pobrań: 137

Abstrakt

Dostęp do kapitału jest jednym z problemów, z jakim mają do czynienia właściciele przedsiębiorstw z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w Polsce. Brak kapitału może przełożyć się na pogorszenie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Crowdfunding udziałowy jest w miarę nowym źródłem finansowania dla przedsiębiorstw. Celem artykułu jest przedstawienie crowdfundingu w modelu udziałowym Polsce w okresie 2012–2022 i możliwości jego wykorzystania przez przedsiębiorstwa jako źródła finansowania. Badaniem objęto platformy crowdfundingowe w modelu udziałowym. W zarysie przedstawiono także rynek crowdfundingu donacyjnego. W artykule posłużono się analizą porównawczą na podstawie analizy literatury przedmiotu, wnioskowaniem indukcyjno-dedukcyjnym i analizą desk research. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że w okresie 2012–2016 crowdfunding udziałowy nie był źródłem pozyskiwania kapitału dla przedsiębiorstw. Sytuacja zaczęła zmieniać się w kolejnych latach. Szybki wzrost crowfundingu udziałowego (więcej platform, więcej spółek, więcej emisji) zaobserwowano w latach 2019–2021. Zmieniły się także perspektywy rozwoju crowdfundingu udziałowego, weszły w życie przepisy prawne, które nadały crowdfundingowi ramy formalne i instytucjonalne, co ma przełożyć się w znacznym stopniu na jego rozwój.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.2.13
PDF

Bibliografia

Agrawal, A., Catalini, Ch., i Golfarb, A. (2015). Crowdfunding: Geography, social networks, and the timing of investment decisions. Journal of Economics & Management Strategy, 24(2), 253–274. DOI: https://doi.org/10.1111/jems.12093

Allison, T. H., Blakley, C. D., Short, J. C., i Webb, J. W. (2014). Crowdfunding in a prosocial microlending environment: Examining the role of intrinsic versus extrinsic cues. Entrepreneurship Theory and Practice, 39(1), 53–73. DOI: https://doi.org/10.1111/etap.12108

Bańka, M., Boulangé, P., Kukurba, M., Miklaszewicz, S., Trzebiński, A. A., i Waszkiewicz, A. (2022). Crowdfunding: Research & practice. Difin.

Belleflamme, P., Lambert, T., i Schwienbacher, A. (2013). Individual crowdfunding practices. Venture Capital, 15(4), 313–333. DOI: https://doi.org/10.1080/13691066.2013.785151

Belleflamme, P., Lambert, T., i. Schwienbacher, A. (2014). Crowdfunding: Tapping the right crowd. Journal of Business Venturing, 29(5), 585–609. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2013.07.003

Bellon, M. (2019, 19 sierpnia). Historyczny wynik polskiego crowdfundingu udziałowego. Pomogła zbiórka Wisły Kraków. https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/inwestowanie/beesfund-30-mln-zl-zebranych-z-pomoca-crowdfundingu-udzialowego/g2ktkqt

Borello, G., Crescenzo, V., i Pichler, F. (2019). Factors for success in European crowdinvesting. Journal of Economics and Business, 106(C). DOI: https://doi.org/10.1016/j.jeconbus.2019.05.002

Brem, A., i Wassong, N. (2014). Wer investiert warum? Eine Analyse von Investmententscheidungen bei Crowdfunding-Projekten. Zeitschrift für KMU und Entrepreneurship, 62(1), 31–55. DOI: https://doi.org/10.3790/zfke.62.1.31

Burkett, E. (2011). Crowdfunding exemption? Online investment crowdfunding and U.S. securities regulation transactions. The Tennessee Journal of Business Law, 13(1), 63–106. https://ir.law.utk.edu/transactions/vol13/iss1/4

Cumming, D. J., Leboeuf, G., i Schwienbacher, A. (2020). Crowdfunding models: Keep-it-all vs. all-or-nothing. Financial Management, 49(2), 331–360. DOI: https://doi.org/10.1111/fima.12262

Dziuba, D. (2012). Rozwój systemów crowdfundingu – modele, oczekiwania i uwarunkowania. Problemy Zarządzania, 3(38), 83–103. DOI: https://doi.org/10.7172/1644-9584.38.6

Dziuba, D. (2015). Ekonomika crowdfundingu. Zarys problematyki badawczej. Difin.

Gemra, K. (2019). Crowdfunding udziałowy, jako forma finansowania rozwoju przedsiębiorstwa. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 52(3), 47–55. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.4789

Gemra, K., i Hościłowicz, P. (2021). Świadomość funkcjonowania crowdfundingu. Gospodarka Narodowa, 2(306), 67–90. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/134629

Gerber, E., Hui, J., i Kuo, P.-Yi (2012). Crowdfunding: Why people are motivated to post and fund projects on crowdfunding platforms. Proceedings of the International Workshop on Design, Influence, and Social Technologies: Techniques, Impacts and Ethics, 2, 11, 1–10. https://www.researchgate.net/profile/Pei-Yi-patriciaKuo/publication/261359489_Crowdfunding_Why_People_are_Motivated_to_Post_and_Fund_Projects_on_Crowdfunding_Platforms/links/00463533f6db1c5c01000000/Crowdfunding-Why-People-are-Motivated-to-Post-and-Fund-Projects-on-Crowdfunding-Platforms.pdf

Giudici, G., Nava, R., Rossi, C., i Verecondo, Ch. (2012). Crowdfunding: The new frontier for financing entrepreneurship? Social Science Research Network Scholarly Paper no. 2157429. https://ssrn.com/abstract=2157429 DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.2157429

Gomulski, K. (2021). Crowdfunding udziałowy jako metoda finansowania inwestycji w branży piwowarstwa rzemieślniczego w Polsce. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 60(3), 70–81. DOI: https://doi.org/10.33119/KNoP.2021.60.3.5

Jasiuk, E., i Wosiek, R. (2022). Crowdfunding jako źródło finansowania przedsiębiorstw w Polsce – problemy ekonomiczne i prawne. Ius Novum, 1(16), 27–44. DOI: https://doi.org/10.24136/sepia.2022.009

Kędzierska-Szczepaniak, A. (2017). Perspektywy rozwoju crowdfundingu udziałowego w Polsce. Zarządzanie i Finanse, 15(4), 211–224. https://wzr.ug.edu.pl/.zif/6_13.pdf

Klocek, P., i Motylska-Kuzma, A. (2022). The Polish market of equity crowdfunding – pre and during pandemic COVID-19 situation. W: N. T. Nguyen, R. Kowalczyk, J. Mercik i A. Motylska-Kuźma (red.), Transactions on computational collective intelligence XXXVII. Lecture Notes in Computer Science (s. 136–156). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-66597-8_8

Kordela, D. (2016). Crowdfunding w Polsce – koncepcja finansowania społecznościowego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju. Gospodarka – etyka – środowisko, 436, 143–153.

Kordela, D. (2018). Diagnoza rozwoju crowdfundingu udziałowego w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 531, 241–252. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2018.531.22

Kordela, D. (2019). Crowdinvesting – a new category of high-risk investments: Polish perspective. Journal of International Economic Research, 5(1), 50–60. https://irissymposium.wixsite.com/website-1

Kozioł-Nadolna, K. (2015). Crowdfunding jako źródło finansowania innowacyjnych projektów. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 73, 671–683. https://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/73-2015/FRFU-73-671.pdf

Kozioł-Nadolna, K. (2016). Funding innovation in Poland through crowdfunding. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 12(3), 7–30. https://jemi.edu.pl/vol-12-issue-3-2016/funding-innovation-in-poland-through-crowdfunding DOI: https://doi.org/10.7341/20161231

Kozioł-Nadolna, K. (2018). Wykorzystanie modelu otwartych innowacji na przykładzie współpracy ze start-upami. Studia i Prace WNEiZ US, 52(1), 67–76. DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2018.52/1-06

Kozioł-Nadolna, K. (2018a). Crowdfunding a model otwartej innowacji. W: A. Pluszyńska i A. Szopa (red.), Crowdfunding w Polsce (s. 91–107). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kozioł-Nadolna, K., i K. Beyer. (2021). Barriers to innovative activity in the sustainable development of public sector organizations. Procedia Computer Science, 192, 4376–4385. DOI: https://doi.org/10.1016/j.procs.2021.09.214

Król, K. (2013). Crowdfunding. Od pomysłu do biznesu, dzięki społeczności. crowdfunding.pl

Krupa, D., i Żołądkiewicz, A. (2017). Equity crowdfunding as a form of financing projects in Poland. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 18, 181–197. http://piz.san.edu.pl/docs/e-XVIII-1-1.pdf

Kuppuswamy, V., i Bayus, B. L. (2013). Crowdfunding creative ideas: The dynamics of project backers in kickstarter. SSRN Electronic Journal, 5, 1–37. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.2234765

Kuppuswamy, V., i Bayus, B. L. (2018). A review of crowdfunding research and findings. W: P. N. Golder i D. Mitra (red.), Handbook of research on new product development (s. 361–374). Edward Elgar Publishing. DOI: https://doi.org/10.4337/9781784718152.00028

Kwestarz, P. (2022, 9 lutego). Crowdfunding udziałowy w Polsce zamarł, bo stopy zwrotu z debiutów na NewConnect nie są imponujące. Tymczasem statystyki są lepsze niż z IPO w USA. Strefa inwestorów. https://strefainwestorow.pl/artykuly/crowdfunding/20220209/crowdfunding-udzialowy

Łukowski, M., i Zygmanowski, P. (2019). The role of crowdfunding in reducing the equity gap in Poland. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 81(3), 185–201. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.3.12

Majewski, P. (2020). Crowdfunding – cechy i typologia. Gospodarka Narodowa, 1, 139–152. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/116618

Makowska, M. (2013). Analiza danych zastanych. Przewodnik dla studentów. Scholar.

Malinowski, B. (2016, 9 czerwca). Co warto wiedzieć o crowdfundingu udziałowym – nowej formie finansowania startupów? https://bfmalinowski.pl/blog/co-powinniscie-wiedziec-crowdfunding-udzialowy/

Mitręga-Niestrój, K. (2013). Crowdfunding – doświadczenia światowe i polskie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia, 47(4), 87–94. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_17951_h_2013_47_4_87?q

Mollick, E. (2014). The dynamics of crowdfunding: An exploratory study. Journal of Business Venturing, 29(1), 1–16. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2013.06.005

Moritz, A., i Block, J. H. (2016). Crowdfunding: A literature review and research directions. W: D. Brüntje i O. Gajda (red.), Crowdfunding in Europe: FGF studies in small business and entrepreneurship (s. 25–53). Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-18017-5_3

Motylska-Kuźma, A. (2018). Equity crowdfunding – doświadczenia polskie. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 530, 117–126. https://dbc.wroc.pl/dlibra/publication/102416/edition/59646 DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2018.530.11

Pluszyńska, A., i Szopa, A. (red.). (2018). Crowdfunding w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Schwienbacher, A., i Larralde, B. (2010). Crowdfunding of small entrepreneurial ventures. W: Handbook of entrepreneurial finance. Oxford University Press. http://ssrn.com/abstract=1699183 DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.1699183

Sieradzka, K. (2020). Crowdfunding as a source for start-up financing in Poland. Scientific Papers of Silesian University of Technology, Organization and Management series 147, 247–258. https://managementpapers.polsl.pl/wp-content/uploads/2020/09/147-Sieradzka.pdf

Solvio, V. (2019). Sustainability in equity crowdfunding. Technological Forecasting & Social Change, 141(C), 98–106. DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2018.07.014

Stemler, A. R. (2013). The JOBS Act and crowdfunding: Harnessing the power – and money – of the masses. Business Horizons, 56, 271–275. https://ssrn.com/abstract=2463488 DOI: https://doi.org/10.1016/j.bushor.2013.01.007

Studenckie Koło Naukowe PROFIT. (2022, 21 marca). Rynek equity crowdfundingu w przededniu (r)ewolucji. Czy stanowi konkurencję dla rynku venture capital? FXMAG. https://www.fxmag.pl/artykul/rynek-equity-crowdfundingu-w-przededniu-rewolucji-czy-stanowi-konkurencje-dla-rynku-venture-capital

Trzebiński, A. (2022a). Crowdfunding udziałowy 3.0. 2021. Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. https://zpf.pl/pliki/raporty/raport-crowdfunding-udzialowy_2022.pdf

Trzebiński, A. (2022b). Jak zmniejszyć asymetrię informacji na rynku crowdfundingu udziałowego w Polsce? Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 84(3), 155–170. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2022.84.3.10

Trzebiński, A. (2023). Crowdfunding donacyjny i sponsorski w Polsce 2022. Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. https://static.fintek.pl/uploads/2023/02/raport-crowdfunding-donacyjny_2022_20230206.pdf

Uryniuk, G. (2023, 27 kwietnia) Trudny rok dla start-upów zakończony. Czas na poprawę. https://www.parkiet.com/crowdfunding/art38408151-trudny-rok-dla-start-upow-zakonczony-czas-na-poprawe

Wielądek, P. (2023, 30 stycznia). To były trudne/dziwne 12 miesięcy - podsumowanie 2022 roku i perspektywa na 2023 oczami osób z branży. Crowdreview. https://crowdreview.pl/dla-inwestora/to-byly-trudne-dziwne-12-miesiecy-podsumowanie-2022-roku-i-perspektywa-na-2023-oczami-osob-z-branzy/

Wilson, K. E., i Testoni, M. (2014). Improving the role of equity crowdfunding in Europe’s capital markets. Bruegel Policy Contribution, 9, 1–14. https://www.bruegel.org/policy-brief/improving-role-equity-crowdfunding-europes-capital-markets DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.2502280

Wirtualnemedia.pl. (2019, 16 lutego). Akcje Wisły Kraków kupowane emocjami, crowdfunding będzie się liczył w finansowaniu sportu. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/akcje-wisly-krakow-kupowane-emocjami-crowdfunding-bedzie-sie-liczyl-w-finansowaniu-sportu

Zespół Comparic.pl. (2022, 11 stycznia). Crowdway liderem na rynku – Crowdfunding udziałowy odnotował rekordowy 2021 r. https://comparic.pl/crowdway-liderem-na-rynku-crowdfunding-udzialowy-odnotowal-rekordowy-2021-r