Słowa kluczowe
przestępstwo bójki
uczestnik bójki
doktryna polskiego prawa karnego
rozstrzygnięcia sądów
kontrowersje
problemy
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 912
Liczba pobrań: 1126
Abstrakt
Jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii na gruncie instytucji obrony koniecznej jest to, czy uczestnik bójki może powołać się na ten kontratyp. Przed przystąpieniem do szczegółowej analizy tego zagadnienia autorka scharakteryzowała zarówno instytucję obrony koniecznej, jak i przestępstwo bójki. Z uwagi na to, że problematyka ta nie jest w pełni wyjaśniona, co pociąga za sobą liczne spory i kontrowersje, celem niniejszego artykułu było wskazanie podstawowych problemów, które dotyczą tej kwestii, zaprezentowanie poglądów doktryny polskiego prawa karnego, wybranych rozstrzygnięć sądów i próba wyrażenia opinii, czy uczestnik bójki może powoływać się na działanie w obronie koniecznej. Konstatacją wynikającą z podjętych rozważań pozostaje twierdzenie, że możliwe jest wskazanie pewnych sytuacji, w których można będzie uznać, że osoba biorąca udział w bójce działa w obronie koniecznej.
Bibliografia
Andrejew, I. (1971), Polskie prawo karne w zarysie, PWN, Warszawa.
Berent, M., Filar, M. (2014), [w:] Filar, M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.
Bojarski, T. (2012), Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Lexis Nexis, Warszawa.
Budyn-Kulik, M. (2014), [w:] Mozgawa, M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Cieślak, M. (1995), Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa.
Daniluk, P. (2015), [w:] Stefański, R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Gardocki, L. (2015), Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa.
Giezek, J. (2014), [w:] Giezek, J. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Góral, R. (2011), Obrona konieczna w praktyce, Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji, Warszawa.
Grześkowiak, A. (2014), [w:] Grześkowiak, A., Wiak, K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, C. H. Beck, Warszawa.
Konieczny, M. (1962), Obrona konieczna a udział w bójce, Nowe Prawo 2
Krajewski, K. (1988), Bójka i pobicie. Analiza kryminologiczna, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Królikowski, M. (2013), [w:] Królikowski, M., Zawłocki, R. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 1: Komentarz. Art. 117-221, C.H. Beck, Warszawa.
Królikowski, M., Zawłocki, R. (2015), Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa.
Lisowski, A. (1994), Przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu. Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Comer, Toruń.
Marek, A. (1979), Obrona konieczna w prawie karnym na tle teorii i orzecznictwa Sądu Najwyższego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa.
Marek, A. (2008), Obrona konieczna w prawie karnym. Teoria i orzecznictwo, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Namysłowska-Gabrysiak, B. (2008), Prawo karne ‒ część ogólna, C.H. Beck, Warszawa.
Pohl, Ł. (2013), Prawo karne. Wykład części ogólnej, Lexis Nexis, Warszawa.
Rajzman, H. (1970), Kodeks karny. Wyłączenie odpowiedzialności karnej, Zrzeszenie Prawników Polskich, Zarząd Okręgu dla m. st. Warszawy, Warszawa.
Surkont, M. (2001), Prawo karne, Oficyna Wydawnicza Branta, Gdynia.
Szwarczyk, M. (2013), [w:] Bojarski, T. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Lexis Nexis, Warszawa.
Tabaszewski, T. (2010), Eksces intensywny obrony koniecznej w orzecznictwie, Prokuratura i Prawo 12.
Warylewski, J. (2012), Prawo karne. Część ogólna, Lexis Nexis, Warszawa.
Warylewski, J. (2008), Zasada ustawowej określoności przesłanek odpowiedzialności karnej a kontratypy pozaustawowe, [w:] Majewski, J. (red.), Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Materiały IV Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności Dom Organizatora, Toruń.
Wiak, K. (2014), [w:] Grześkowiak, A., Wiak, K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Wilk, L. (2014), [w:] Dukiet-Nagórska, T. (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Lexis Nexis, Warszawa.
Wolter, W. (1970), Kodeks karny. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, Zrzeszenie Prawników Polskich, Zarząd Okręgu dla m. st. Warszawy, Warszawa.
Wolter, W. (1947), Prawo karne. Zarys wykładu systematycznego, Gebethner i Wolff, Warszawa.
Wróbel, W., Zoll A. (2010), Polskie prawo karne. Część ogólna, Znak, Kraków.
Zientara, A. (2012), Prawo karne materialne, C.H. Beck, Warszawa.
Zoll, A. (2012), [w:] Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz Lex, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Orzecznictwo
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.02.1935 r., II K 1697/34, OSN(K) 1935, nr 10, poz. 428.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.10.1938 r., I K 2760/37, OSN(K) 1939, nr 5, poz. 122.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.02.1963 r., V K 343/62, OSNKW 1963, nr 11, poz. 194.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.07.1971 r., IV KR 119/71, OSNKW 1971, z. 12, poz. 190.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.04.1975 r., II KR 10/75, OSNPG 1976, nr 3, poz. 20.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19.05.1976 r., V KR 68/76, OSNKW 1976, nr 12, poz. 143.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.12.1984 r., II KR 289/84, OSNKW 1985, nr 7-8 poz. 58.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5.12.2003 r., II AKa 256/03, LEGALIS nr 69830.
Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2.04.2009 r., IV KK397/08, Prokuratura i Prawo 2009, Nr 10, poz. 7.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26.03.2013 r., II AKa 27/13, LEX nr 1360489.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.